پس از گذشت ۱۴ سال؛
مرمت مقبره شهدای قلم مشروطه آغاز شد
همزمان با روز مشروطه و در آستانه روز خبرنگار مرمت مقبره جهانگیرخان صوراسرافیل و ملک المتکلمین پس از گذشت 14 سال از ثبت آن در فهرست آثا ملی، آغاز شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا؛ تیرماه سال جاری بود که مسئولان شهر تهران به بازدید خانهای رفتند که جز تلی از خاک و مخروبهای از چند آجر و چند قبر چیز دیگری از آن باقی نمانده بود. این ویرانه که در خیابان کمالی، خیابان مخصوص، بنبست شهید سیدمحمد ابراهیمی انتهای یکی از کوچههای منتهی به بیمارستان لقمان قرار دارد؛ محلِ خانهای است که مقبره شهدای مشروطیت ایران در آن قرار گرفته است. دو نفر از این افراد از روزنامهنگاران آن دوران هستند.
ملکالمتکلمین و صوراسرافیل از جمله کسانی بودند که بعد از به توپ بسته شدنِ مجلس به دست محمدعلی شاه محکوم به اعدام شدند و در این محل به خاک سپرده شدند. در کنار این دو ۴ نفر دیگر نیز دفن شدهاند، که عبارتند از: برادرِ ملکالمتکلمین، یک نفر از یاران او، مهدی ملکزاده فرزند او و همسرش خدیجه سلطان.
آن زمان مسئولان برای چندمین بار قول دادند تا به این مکان که از قضا ۱۴ سال پیش در زمره آثار ملی نیز به ثبت رسیده، سامان دهند. در نهایت امروز ۱۴ مرداد، همزمان با روز مشروطه و روز خبرنگار، مسئولان سازمان زیباسازی شهر تهران و جمعی از اعضای شورای شهر برای بازدید از شرایط مقبره شهدای قلم مشروطه عازم منطقه ۱۱ شدند.
این بنا که مقبره شهدای قلم مشروطه میرزا جهانگیر خان صور اسرافیل و ملک المتکلمین است، ۱۲۳ متر مساحت دارد که مرمت آن در ۳ مرحله مقاوم سازی، استحکامبخشی و نوسازی بنا انجام میشود.
از ورثه این ملک، تنها دو نفر باقی ماندهاند. یکی از این وراث دکتر شیرین بیانی، استاد سابق تاریخ دانشگاه تهران و از نوادگان ملکالمتکلمین است که با پیگیریهای مختلف بالاخره توانست اجازه مرمت بنا را بگیرد و در نهایت مرحله نخست مرمت همزمان با سالروز مشروطه آغاز شد.
الهام فخاری (عضو شورای شهر تهران) در همین رابطه، به خبرنگار ایلنا گفت: با پیگیریهایی که طی ماههای گذشته انجام شد، مرمت بنا آغاز شد. این ملک در تملک شهرداری نیست بلکه قرار است شیرین بیانی (نوه ملک المتکلمین) این خانه را هبه کند. قسمتی از این بنا توسط بیمارستان لقمان خریداری شده است اما بخشی که مقبرهها و زیرزمین قرار دارد از آن نوه ملک المتکلمین است. اما به مرور زمان مخروبه شده بود. البته این ملک مشکل دیگری نیز داشت که به سرایدار آن بازمیگشت که ادعای حضور بیش از ۳۰ ساله در ملک را داشت.
با این وجود مسئولان سازمان زیبا سازی شهر تهران درصدد مرمت بنا برآمدند. به گفته فخاری، نیاز است تا لایحهای توسط شهرداری منطقه ۱۱ و سازمان زیباسازی شهرداری که مرمت بنا را برعهده دارد تنظیم شود و در صحن شورای شهر تایید شود تا بتوان مبلغ مورد نظر را به مستاجر ملک ارائه دهند.
به گفته مسئولان شهرداری منطقه ۱۱، هم اکنون توافق با مالک زمین و مستاجر آن انجام شده و این مقبره جهت مرمت و نوسازی تجهیز کارگاه شده است.
با این وجود شروع مرمت به این امر منوط نشدهاست و درحال حاضر داربستها برای انجام فاز نخست مرمت بسته شدهاند.
گفتنی است میرزا جهانگیرخان صوراسرفیل و حاجی میرزا نصراله ملک المتکلمین دو تن از واعظان و خطبای مشروطه بودند که پس از به توپ بسته شدن مجلس توسط هوادران محمدعلیشاه در باغشاه تهران به قتل رسیدند و جسدشان پشت دیوار باغشاه توسط دوستان و علاقهمندانشان در خیابان کمالی، خیابان مخصوص کوچه شهید ابراهیمی در کنار بیمارستان لقمان فعلی به خاک سپرده شد و بعدها مقبرهای هم برای آنها ساخته شد که اینک این مقبره در آستانه مرمت قرار دارد.
این آرامگاه به لحاظ تاریخی دارای ارزش ویژهای است. بنا سالیان سال مهجور مانده بود و در حال حاضر آسیبهای جدی دیده است. با این وجود مسئولان شهر تهران از مرمت و به بهره برداری رسیدن این ملک در آینده نزدیک خبر دادند.
۱۴ مهرماه سر رسید زمانی است که بازدید بعدی خبرنگاران جهت پیگیری چگونگی پیشروی مرمتها انجام خواهد شد.