در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
درگیری‌های وزارت بهداشت و میراث‌فرهنگی نتیجه نداده/بدون بیمه نمی‌توان انتظار حضور گردشگران خارجی را داشت/تامین یک سوم از درآمدهای نفتی ممکن است
مهدی کریمی می‌گوید باوجود اینکه گردشگری سلامت می‌تواند یک سوم از درآمدهای نفتی دولت را تامین کند؛ اما هنوز متولی آن مشخص نبوده و توجه لازم از سوی دولت به آن نمی‌شود.
مهدی کریمی (رئیس شورای سیاست‌گذاری مرکز توسعه گردشگری سلامت در کشورهای اسلامی) با بیان اینکه گردشگری سلامت می‌تواند یک سوم از درآمدهای نفتی که مبلغی بیش از چندین ۱۰ میلیارد دلار است را پاسخگو باشد، به خبرنگار ایلنا گفت: سالیان سال است کش و قوس عجیبی بین وزارت بهداشت و میراث فرهنگی وجود دارد و متاسفانه هر کدام از آنها در حال پیشروی در بحث اعمال قدرت هستند و به تسهیل کسب و کار در این صنعت فکر نمی‌کنند و هنوز متولی گردشگری سلامت مشخص نیست. حوزه‌های قلب، چشم، ارتوپدی، پیوند اعضا، پوست و زیبایی ارزش افزوده ما در این صنعت هستند و می‌توانند توجه بسیاری را به‌سوی خود جلب کنند با این وجود در حال حاضر ما با کشورهای پیشرو این حوزه فاصله چندین ساله داریم و اگر اراده مسئولان ما برای انجام اقدامات در آن قرار نگیرد، همین میزان گردشگر را هم از دست می‌دهیم.
بدون بیمه نمی‌توان انتظار حضور گردشگران خارجی را داشت
وی در پاسخ به این موضوع که همان‌طورکه سال گذشته شاهد آسیب دیدن تعدادی از گردشگران سلامت بودیم؛ ضرر تعامل پیدا نکردن وزارت بهداشت و سازمان میراث فرهنگی به گردشگران سلامت منتقل شده و موجب کاهش روزافزون آنها می‌شود، بیان کرد: این موضوع درست است ولی یکی از مهمترین کارهایی که باید در کشور ما انجام شود؛ سامان‌دهی صنعت بیمه است. وقتی نمی‌توانیم غیر از بیمه حوادث گردشگران خارجی را بیمه دیگری کنیم، چطور می‌توان انتظار داشت که گردشگران در حوزه سلامت به ایران بیایند. البته لازم است بگویم که حوزه سلامت فقط حوزه درمان نبوده و زیرمجموعه‌های مختلفی دارد که ازجمله آنها می‌توان به گردشگری در حوزه‌های ورزشی، آب درمانی، تندرستی، سبز و ... اشاره کرد.
کریمی با بیان اینکه متاسفانه مسئولان کاری برای این صنعت انجام نمی‌دهند و اگر این موضوع را خیانت حساب نکنیم؛ باید روی ناآگاهی آنها بگذاریم، اظهار داشت: در اثر تبلیغات دروغ دشمنان، مردم کشورهای دیگر فکر می‌کنند ایرانیان در خیابان‌ها پابرهنه راه می‌روند. در چنین شرایطی ما باید در مقابله با این تبلیغات؛ اقداماتی را در دستور کار خود قرار دهیم؛ ولی اگر شما به‌عنوان یک آدم معمولی به سفارتخانه‌های ایران در کشورهای دیگر مراجعه کنید و بخواهید درباره ایران اطلاعاتی کسب کنید؛ در آنجا حتی یک بروشور برای معرفی ایران به شما ارائه نمی‌شود.
ایران از لحاظ سرویس‌دهی جز بدترین‌ها به شمار می‌آید
وی با اعلام این مطلب که یکی از مهمترین علت‌هایی که سبب از بین رفتن فرصت‌های گردشگری ما شده، این موضوع است که هنوز توانایی معرفی خود به کشورهای دیگر را نداریم، افزود: در حال حاضر به شدت در حال مذاکره با وزارت خارجه هستیم تا از نمایندگی‌هایمان در کشورهای دیگر به‌عنوان یک مرکز اقتصادی استفاده کنند و گردشگری سلامت ایران را پرزنت کنند تا آنها بفهمند که ما در این حوزه چقدر ظرفیت و امکانات داریم. ولی این‌طور که پیداست مسئولان زیاد تمایلی به انجام چنین کارهایی ندارند؛ چراکه آنها به‌اندازه سیاست؛ به اقتصاد اهمیت نمی‌دهند.
کریمی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با بیان اینکه زنجیره ارزش امکانات ما در خیلی از حوزه‌ها بستگی مستقیم با قیمت ارزانتر داشته و روی آن می‌توانیم خیلی مانور دهیم، بیان کرد: در حال حاضر ایران در بین ۱۴ کشور همسایه خود بهترین امکانات را در حوزه گردشگری داراست؛ اما از لحاظ سرویس‌دهی جزو بدترین‌ها به شمار می‌آید. در کشور ما علاوه بر حضور پزشکان بسیار متبحر و همچنین وسایل نسبتا پیشرفته؛ قیمت درمان نیز یک سوم کشورهای دیگر است اما در حال حاضر از بین کشورهای همسایه تنها از عراق، افغانستان و آذربایجان به ایران می‌آیند که البته با این شرایط افغانستان هم در حال گرایش پیدا کردن به کشورهای هند و پاکستان است. دلیل این موضوع انجام اقدامات عجیب و غریب و همچنین نگرشی است که تنها به فعال بودن بخش دولتی فکر می‌کند. امروز لنگی بخش دولتی در بحث میراث فرهنگی کاملا مشخص بوده و نیازی به توضیح دادن نیست با این وجود به هیچ وجه اجازه عرض اندام به بخش خصوصی داده نمی‌شود.
گردشگری سلامت بهترین مسیر برای تبلیغ کشور ما است
وی در ادامه با بیان اینکه یکی از مهمترین مسائلی که در بحث گردشگری با آن مواجهیم، مدون نبودن برنامه‌ها در این حوزه است؛ گفت: در حال حاضر استانداری‌های ما در تلاشند تا قانون‌های لازم را برای تمام استان‌ها یکسان کنند و به این صورت هیچ استانی به‌صورت مستقل و متفاوت عمل نکند و شاهد اتفاقاتی برای گردشگران نباشیم.با توجه به امنیتی که در کشور ما وجود دارد، تصور کنید اگر کسی در آن سلامت خود را به دست بیاورد؛ چه برداشتی توسط جهانیان از ما صورت می‌گیرد. شما وقتی سلامت را به شخصی ارزانی می‌کنید در واقع بهترین چیز را به او داده‌اید و چه‌کاری بهتر از اینکه بتوان با آن جمهوری اسلامی ایران را در عرصه بین‌المللی نشر داد. گردشگری سلامت یعنی نفوذ در قلب‌های مردم و بهترین مسیر برای تبلیغ کشور ما است.
دیدگاهی برای پرداختن به گردشگری سلامت در کشور وجود ندارد، کشورهای دیگر آن را الزام می‌دانند
رئیس شورای سیاست‌گذاری مرکز توسعه گردشگری سلامت در کشورهای اسلامی با بیان اینکه مسئولیتی که به عهده دارد؛ مرتبط با نهادی بین‌المللی بوده و ربطی به دولت ایران ندارد؛ ادامه داد: شأنیت گردشگری ما به واسطه دیدگاه‌های بسیار کوتاه‌مدت آقایانی که آن بالا نشسته‌اند؛ به شدت در حال به خطر افتادن است. این افراد اصلا به فکر منافع ملی نیستند و در حال حاضر فرصت‌های گردشگری ما تک به تک در حال از بین رفتن است. ۵۸ کشور اسلامی در حوزه فعالیت بنده هستند و هرکدام از آنها باتوجه به اینکه گردشگری سلامت حرفه به‌شدت اشتغالزایی است؛ پرداختن به آن را برای خود الزام می‌دانند ولی در ایران دولت‌ها خودشان را ملزم به انجام چنین کارهایی ندیده و انگار این موضوعات برایشان اهمیتی ندارد.
وی افزود: به‌عنوان مثال باوجود اینکه در کشور ترکیه ناامنی وجود دارد؛ این کشور در بحث جذب گردشگر خیلی خوب عمل می‌کند، چراکه اهمیت این موضوع را درک کرده و با وجود بیمارستان‌های بزرگ خود که دارای تجهیزات فراوانی است؛ افراد زیادی را به سمت خود جذب می‌کند. ولی ما باوجود اینکه می‌دانیم اگر گردشگر خارجی به کشورمان بیاید؛ حداقل ۱۰۰۰ دلار او که برایش مبلغ زیادی نیست؛ در کشور ما خرج می‌شود و این مبلغ معادل ۸ میلیون تومان ارزش داشته و می‌تواند به اقتصاد کشور کمک کند، ولی باز به این موضوع اهمیت نمی‌دهیم و از جذب گردشگران عاجز هستیم. منافع ملی ما ایجاب می‌کند که از تهدیدی که در حال حاضر با آن مواجه هستیم، به‌عنوان فرصت استفاده کنیم ولی چون دیدگاه آن وجود ندارد؛ به این صورت عمل نکرده و به آن توجه لازم نمی‌شود.
گردشگران سلامت به‌اندازه‌ای نیستند که از بیمارستان‌ها انتظار استانداردهای جهانی داشته باشیم
مهدی کریمی در پاسخ به این سوال که چه میزان از بیمارستان‌های ایران توانسته‌اند استانداردهای جهانی را کسب کنند، گفت: فکر نمی‌کنم امتیازبندی و استانداردهای بیمارستان‌ها در حوزه بین الملل تاثیر چندانی در جذب گردشگران داشته باشد ولی به هر حال خیلی از بیمارستان‌های ما امتیاز پایه یک وزارت بهداشت کشور را گرفته‌اند اما متاسفانه اعتبارسنجی‌های ایران براساس استانداردهای بین‌المللی نیست. البته دلیل این موضوع این است که متاسفانه افراد استانداردسازی را یک رانت می‌دانند و به‌علاوه آن بیمارستان‌ها نیز زیر بار این موضوع نمی‌روند که یکبار استانداردهای وزارت بهداشت را کسب کنند و دوباره به‌سراغ دریافت استانداردی از حوزه بین‌الملل بروند. مگر در حال حاضر ما چه‌میزان گردشگر سلامت داریم که آنها این همه مشکل را متحمل شوند. شما وقتی گردشگر سلامت را که به کشور وارد می‌کنید خودتان را ملزم به گرفتن استانداردهای لازم می‌دانید؛ ولی وقتی گردشگری نیست نمی‌توان از بیمارستان‌ها انتظار چنین چیزی را داشت.
وی در ادامه در پاسخ به این موضوع که روند آمدن گردشگران سلامت در ایران کاملا متفاوت با خارج است و افراد از طریق آژانس‌ها و شرکت‌هایی که به اسم گردشگران سلامت به آن وارد نمی‌شوند، گفت: در این حوزه از گردشگری هیچ برنامه مدونی وجود ندارد و در عین حال اجازه ساختن برنامه‌ای هم داده نمی‌شود. در حال حاضر در تلاشیم تا آژانس‌های مسافرتی خودمان را وادار کنیم که به سمت گردشگران ورودی به کشور فعالیت کنند. چراکه با وضعیت ارز این حوزه از کسب و کار به شدت تحت‌الشعاع قرار گرفته و اگر برای آن فرصت‌های جدیدی ایجاد نشود؛ قطعا با مشکلات جدی‌تری هم مواجه خواهد شد.
مشکل ما دولت است
کریمی با بیان اینکه در حال حاضر ترکیه و هند در این حوزه از گردشگری خیلی موفق عمل کرده‌اند، اظهار داشت: در گردشگری سلامت علاوه بر قیمت، تبلیغات نیز تاثیر بسیار زیادی در جذب گردشگران داشته و این کشورها خیلی خوب این کار را انجام داده‌اند؛ در صورتی که برای گردشگری سلامت در کشور ما حتی یک فیلم پنج دقیقه‌ای هم ساخته نشده است. در حال حاضر حتی هیچ آمار دقیقی از حضور گردشگران سلامت در کشور ما وجود ندارد و حتی خود وزارت بهداشت نمی‌داند چند نفر در این حوزه به ایران می‌آیند.
کریمی در پایان درباره اینکه چه اقداماتی باید برای پیشرفت این حوزه انجام شود گفت: مشکل ما در این حوزه دولت است؛ دولت باید اعمال قدرت خود را از این حوزه بردارد و مسئولیت و امکانات را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد. چراکه دولت کننده کار اقتصادی نیست و باید این موضوع را قبول کند. در این‌صورت بسیاری از جوانان ما که مشتاق به انجام چنین کارهایی هستند؛ قطعا با قدرت در آن شروع به فعالیت می‌کنند.البته منظور ما از خصوصی سازی، تجربه‌های ناموفق خصولتی نیست؛ منظور ما خصوصی‌سازی واقعی است که همه چیز از صفر تا صد در اختیار بخش خصصوی قرار می‌گیرد مانند بیمارستان‌های خصوصی ما که بهترین خدمات را به مردم ارائه می‌دهند. ولی شبکه‌ای که بتواند برای آنها بیمار بیاورد وجود ندارد چراکه قبل از آنکه بیمارستان را بسازند به این موضوع فکر نکردند.
