روایتهایی از دوران پیش از تاریخ در مجموعهای از کتابهای جیبی
دو کتاب « آموزش پیانو» و «فرهنگ لغات موسیقی» به قلم روحانگیز راهگانی منتشر میشود.
روحانگیز راهگانی (مترجم، پژوهشگر و نوازنده پیانو) در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، درباره مجموعه ۳۱ کتاب جیبی در موضوعات مختلف که به تازگی با ترجمه او منتشر شده است، گفت: حقیقتا ترجمهی این مجموعه مربوط به دوران جوانی من حدود ۲۶، ۲۷سالگی میشود. آن زمان چند بار برای چاپشان اقدام کردم اما ناشران بدون دیدن آنها جواب رد دادند، منهم آنها را بایگانی کردم (البته تعدادی از آنها به طور پراکنده چاپ شدند نه به صورت مجموعه). تا چند وقت پیش که تصمیم به چاپ آنها گرفتم. خوشبختانه اولین ناشر پذیرفت و اقدام به چاپ آنها کرد. کتابهای این مجموعه بیشتر از این نظر برایم جالب بودند که در مورد هر چیزی از دوران پیش از تاریخ تاکنون شرح داده شده و به تلاش های پیگیر و مبارزهی پیوسته و خستگی ناپذیر انسانها پرداخته که برایم بسیار خواندنی بود.
او ادامه داد: فکر میکنم شاید داستان شگفتانگیز انسانهای بزرگ، راه و روش زندگی و پایداری در هدفشان بتواند سرمشق بعضیها قرار گیرد و پشتکار و حس بشردوستانه را در آنها تقویت کند که چگونه برای اختراع هر چیزی تلاش و جانفشانی میکردند و تا چه حد مدیون پشتکار و زحمات آنها هستیم و بیاموزیم.
راهگانی سپس با اشاره به اهمیت ترجمه و نقش مترجم در جامعه بیان کرد: ترجمه ذهنیت مردم یک جامعه را از تکبعدی بیرون میکشد و دریچهی جهانی را به روی آنها میگشاید. با ترجمه با ادبیات، شعر و... جهانی آشنا میشویم و ارتباط برقرار میکنیم در واقع ترجمه پلی است میان فرهنگها که مترجم نقش پیوند آنها را به عهده دارد، انتقال فرهنگها را به حرکت درمیآورد و روند آن را تسریع میکند.
او همچنین در توضیح ویژگیهای یک مترجم و پاسخ به این پرسش که آیا آگاهی کامل به دو زبان برای ترجمه کافیست، اظهار داشت: ترجمه پیش از هر چیز یک فن است و باید فن آن آموخته شود. جدا از فن، کار تخصصی است، مثلا کسی که کتابهای روانشناسی، پزشکی موسیقی و... را ترجمه میکند باید به علمی که ترجمه میکند آگاهی کامل داشته باشد چون هر کدام واژگان و اصطلاحات مخصوص به خود دارند. درضمن مترجم پیش از هر چیز باید پژوهشگر باشد چون در مورد مطلبی که ترجمه میکند ناگزیر به پژوهش میشود و باید به ادبیات دو زبان نیز احاطه داشته باش، یا به متن کامل وفادار بماند یا زیبانویس باشد و گاهی در متن اصلی دخل تصرف کند.
راهگانی در مورد مسئله دخل تصرف در حوزه ترجمه نیز گفت: برای نمونه مجموعه کتابهایی که خودم ترجمه کردم متعلق به انتشاراتlaidy bird در انگلستان است که کتابهایش به بیش از ۶۰ زبان ترجمه شده است. در کتاب «تاریخ علم»، پیدایش علم را از غرب آغاز میکند و اشارهای به نقش شرق نمیکند. من نا گزیر به پژوهش بودم و در بسیاری جاها به علم شرق اشاره کردم که در علم جهانی نقش بسیار داشته مانند ریاضی، تقویم و... یا در کتاب «تاریخ علم پزشکی» همینطور به نقش دانشمندان بزرگی چون ابوعلی سینا، زکریای رازی و...اشاره کردم که نامی از آنها برده نشده بود. و به دور ازهرگونه تعصب سعی کردم کتابها را از یکسونگری که شرق در تمدن جهانی هیچ نقشی نداشته، با افزودن مطالب موثق به تعادل برسانم. شکی نیست که ما بسیار به علم، تکنولوژی و دستاوردهای غرب مدیونیم با خواندن این کتابها بیشتر به این موضوع پی میبریم اما نباید این نکته را هم نادیده بگیریم که علم از شرق به غرب را یافته است.
او در پایان گفت: یک کتاب «آموزش پیانو» برای هنرجویان و یک «فرهنگ لغات موسیقی» را هم در انتظار چاپ دارم که امیدوارم بزودی در دسترس علاقمندان قرار گیرد.
از روحانگیز راهگانی علاوه بر این کتابها تاکنون شش آلبوم موسیقی به نامهای یادگار (پیانو)، به دیدار آفتاب (پیانو، ویولن و فلوت)، چامهها و چکامهها (ارکستر زهی)، کوچ (پیانو، ویولن،فلوت، ابوا، کلارینت و سازهای کوبهای)، سایه روشن خیال (پیانو و ارکستر) و برکهی مهتاب برای پیانو که الهام از تابلوهای نقاشی «چکامه راهگانی» تصنیف شده و خود آهنگساز نوازندگی آن را انجام داده نیز منتشر شده است. او دو سمفونی به نامهای «اندوه تخت جمشید» و «شکوه پاسارگاد»، کنسرتو پیانو، کنسرت ویولن و مجموعهای به نام «شبهای کارون» را تصنیف کرده است.
سه کتاب به نامهای «تاریخ موسیقی ایران»، «تاریخ موسیقی جهان» و «تاریخ نمایش، تئاتر و اسطوره» نیز از دیگر فعالیتهای او در حوزه کتاب هستند.