در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
سال به سال شاهد آب رفتن بازار جهانی کتاب هستیم/بورسیه نمایشگاه فقط برای دولتی‌هاست
مدیر آژانس ادبی پل تاکید کرد: سال به سال شاهد آب رفتن بازار جهانی کتاب هستیم و استقبال حتی ازسوی ناشران خارجی نیز کمتر می‌شود. اصولا ناشران خارجی به ایران نمی‌آیند و تنها نمایندگان فروش و توزیع آنها را در نمایشگاه کتاب می‌بینیم درحالیکه در بخش بازار کتاب نیازمند کسی هستیم که بتواند در حوزه تبادل رایت تصمیم‌گیری کند اگر هم در این چند سال فلوشیپی به اسم بورسیه نمایشگاه راه‌اندازی شده به دعوت از ناشران نینجامیده بلکه تنها چهره‌های رسمی و دولتی هستند که برای کار تبیلیغی می‌آیند و نماینده‌ها تحت حمایت قرار گرفتند که به درد مذاکرات برای تبادل رایت نمی‌خورد.
مجید جعفری اقدم (مدیر آژانس ادبی پل) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی‌اش از فعالیت‌های بازار جهانی کتاب سی و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفت: مقوله بازار جهانی از سال ۱۳۷۹ ایجاد شده و ایده‌اش هم از خود من بود و حتی زمانی که در ارشاد بودم سه دوره مدیریت این بخش را برعهده داشتم. هدف کلی ما از راه‌اندازی این بخش این بود که چون حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی جهان؛ کاری هزینه‌بر و مشکل برای ناشران ایرانی بود دست‌کم از ناشران خارجی دعوت کنیم تا آنها اینجا حضور پیدا بکنند و فضا ایجاد شود که کتاب‌هایمان را به آنها و آژانس‌های ادبی خارجی عرضه کنیم.
او ادامه داد: در سال‌های ابتدایی استقبال بیشتری را در این بخش شاهد بودیم چراکه ناشران ما توجیه بودند با حضور در این بخش با ناشران خارجی ارتباط پیدا می‌کنند. منتهی بعدتر دوستان موفق نشدند که برای دعوت از ناشرین خارجی به نمایشگاه هزینه کنند و به تدریج رویکرد این بخش دچار تغییراتی شد. ناشران خارجی که به نمایشگاه‌های ناشناخته می‌روند معمولا درخواست فلوشیپ و حمایت دارند و می‌گویند من بازار شما را نمی‌شناسم و بدون کمک هزینه نمی‌توانم حضور پیدا کنم و هزینمه را از جیب بپردازم. ما همین هفته پیش به چهارمین دوره نمایشگاه اوراسیا دعوت شدیم که از غرفه گرفته تا هزینه رفت و آمد و هتل را آنها پرداخت کردند. امری که در بازار جهانی ایران هنوز اتفاق نیفتاده است.
مدیر آژانس ادبی پل تاکید کرد: سال به سال شاهد آب رفتن بازار جهانی کتاب هستیم و استقبال حتی از سوی ناشران خارجی نیز کمتر می‌شود. اصولا ناشران خارجی به ایران نمی‌آیند و تنها نمایندگان فروش و توزیع آنها را در نمایشگاه کتاب می‌بینیم درحالیکه ما در بخش بازار کتاب نیازمند کسی هستیم که بتواند در حوزه تبادل رایت تصمیم‌گیری کند. اگر هم در این چند سال فلوشیپی به اسم بورسیه نمایشگاه راه‌اندازی شده به دعوت از ناشران نینجامیده بلکه تنها چهره‌های رسمی و دولتی هستند که برای کار تبیلیغی می‌آیند و نماینده‌ها تحت حمایت قرار گرفتند که به درد مذاکرات برای تبادل رایت نمی‌خورد. آژانس ادبی هم ما نمی‌بینیم، تنها یک آژانس ادبی چینی که در کشور خودش هم اسم و رسمی ندارد توسط خانم حائری دعوت شده و او را هم نمی‌دانم با هزینه خودش آمده یا توانسته حمایتی بگیرد.
جعفری اقدم افزود: بعید می‌دانم با این وضعیت بازار جهانی کتاب نمایشگاه دوام بیاورد چراکه فلسفه وجودی‌اش را از دست داده است. ناشر ایرانی وقتی بداند که با حضور در بازار جهانی کتاب می‌تواند با ناشر خارجی مذاکره و ملاقات کند، انگیزه سرمایه‌گذاری پیدا می‌کند در غیر اینصورت هیچ توجیه اقتصادی برای حضور در یک فضای خالی ندارد. شاید بپرسید چرا خود ما شرکت کرده‌ایم یک بخش از طرف کارهای ما خارجی هستند و یک بخش هم مشتری‌های داخلی. ما خودمان هم دو ناشر خارجی دعوت کردیم که منجر به عقد قرارداد شد.
او در پایان یادآور شد: ناشر خارجی برای کار کردن روی کتاب ایرانی در سه بخش هزینه می‌کند: خرید رایت، هزینه برای ترجمه و پول چاپ. حالا مساله توزیع نیز جداگانه باید در نظر گرفته شود. در دنیا معمولا طرح‌های حمایتی در این حوزه وجود دارد که در ایران هم به راه افتاده. مثلا در طرح گرنت حتی تا پنج هزار دلار نیز بخشی از هزینه‌ها جبران می‌شود و به صورت کلی این طرح ۳۰ تا ۵۰ درصد هزینه‌ها را به ناشر خارجی کمک می‌کند. در طرح تاپ اما اگر کتاب اسلامی باشد تا ۶۰ درصد و اگر غیراسلامی باشد تا ۳۰ درصد مورد حمایت قرار می‌گیرد. خوشبختانه از آنجا که این هزینه‌ها به ناشر خارجی پرداخت می‌شود، نوسانات ارزی تاثیری برایشان ندارد و این مبلغ به صورت غیرمستقیم به ناشر ایرانی بازمی‌گردد.
