احتمال طلسم بودن کتیبه‌های ۷۰۰ ساله کشف شده در دریای خزر

رضوانفر گفت: طلسم در تعریف دهخدا، ترکیبی از صورت‌های ارضی و سماوی و یا خطوط وهمی است که اهل فن برای دفع موذی، ترسیم می‌کنند و منظور کلمات و خطوط مرموز و غیرقابل فهمی است که برای عموم قابل خوانش و فهم نباشد.

به گفته وی، در واقع اعتقاد بر این بوده است که جمع کردن قوای فعال و منفعل یعنی قوای آسمانی و زمینی توسط افراد خبره، باعث به کارگیری قوای کائنات در امور زمینی می‌شود و شاید به قول فرخی سیستانی شاعر قرن پنجم، تعداد این کتیبه ها نیز هزار طلسم بوده و تنها 699 عدد از آنها یافت شده است.

این پژوهشگر پیشکسوت در پایان به این بیت از سروده‌های فرخی سیستانی «زهی قلاعی (قلعه-هایی) در هر یکی هزار طلسم/که خیره گشتی از او چشم مردم هشیار» اشاره کرد.

احتمال طلسم بودن کتیبه های 700 ساله دریای خزر

تعداد 699 کتیبه‌های فارسی و عربی کشف شده بعد از هفت قرن از قعر دریای خزر احتمالا به عنوان تعویذ و طلسم برای دفع بلایا و دشمنان، تهیه و شاید به عمد به عنوان طلسم، در آب و در کنار یک قلعۀ دفاعی غرق شده‌اند.

مرتضی رضوانفر، عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در معرفی 699 کتیبۀ فارسی و عربی، کشف شده از قعر دریای خزر در ساحل باکو گفت: کتیبه‌ها در فاصله 300 متری ساحل باکو در حاشیۀ قلعه و جزیره‌ای که بیش از 700 سال پیش(1306م) طی یک زلزله و مرتفع شدن دریا، به زیر آب رفته بود، یافت شدند.

او با اشاره به نگهداری این کتیبه‌ها  در کاخ شروانشاهان باکو  گفت: این کتیبه‌ها حاوی کلمات فارسی و عربی است و تاکنون در چیدمان‌های مختلف کتیبه‌ها در کنار یکدیگر، هیچ عبارت معناداری قرائت نشده است.

به گفته رضوانفر، اسامی همچون فریبرز، گرشاسب، فرخزاد، فریدون، منوچهر، یزید، احمد، محمد و شیبانی در این کتیبه‌ها مشاهده شده است که به نظر میرسد اسامی حاکمین محلی باشد.

این عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به قرار داشتن کتیبه‌ها به مدت هفت قرن در زیر آب و کشف آن‌ها طی 30 سال کاوش باستان شناسی، افزود: اندازۀ کتیبه‌ها اکثراً 70 در 50 سانتی‌متر است و تصاویر انسانی و حیوانی و همچنین صورت دیو و اجنه (صورت‌های این جهانی و آن جهانی) روی برخی از آن‌ها نقش بسته شده است.