معرفی نامزدهای دوازدهمین و سیزدهمین دوره جایزه مهرگان علم

به گزارش ایلنا، دبیرخانه جایزه مهرگان گزارشی از برگزاری نشست اقناعى و شش ساعته داوران مهرگان علم در روز چهارشنبه ٢٥ بهمن‌ماه ١٣٩٦ در محل دبیرخانه مهرگان منتشر کرد و از اضافه شدن بخش‌هاى جدید به جایزه اصلى مهرگان علم ”علم براى همه“ خبر داد.

در گزارش دبیرخانه به نقل از علیرضا زرگر مدیر جایزه مهرگان و با اشاره به تجارب کسب شده از دوره‌هاى قبلی جایزه مهرگان علم آمده است:

با نظر و پیشنهاد هیأت داوران دوازدهمین و سیزدهمین دوره جایزه مهرگان علم و دیگر کارشناسان محیط زیست، از این پس علاوه بر اهدای جایزه به ”بهترین کتاب در حوزه محیط زیست“، در بخش ”شخصیت برجسته و تأثیرگذار محیط زیست“ و نیز در بخش ”تشکل‌هاى مردم نهاد“ جایزه مهرگان علم به طور جداگانه به برگزیدگان هر بخش اهدا خواهد شد.

در انتخاب شخصیت برجسته در حوزه محیط زیست عموماً به مجموعه‌ای از آثار تألیف یا ترجمه شده، فعالیت‌ها و خدمات زیست‌محیطی و دامنه اثربخشی آن‌ها توجه می‌شود و در مواردی نیز صرفا یک کوشش و حرکت فردی که به اندازه کافی مهم، خلاقانه و تأثیرگذار باشد در نظر گرفته می‌شود.

در انتخاب برترین تشکل‌های مردم نهاد نیز اثربخشى فعالیت زیست‌محیطی، میزان جلب مشارکت جوامع محلى، کیفیت آموزش و ترویج مفاهیم زیست‌محیطی و همچنین شرایط سخت کاری و دورافتادگی محل فعالیت مورد توجه قرار می‌گیرد.

اسکندر فیروز، هوشنگ ضیایى، عبدالحسین وهاب‌زاده، محمد درویش، اسماعیل عباسى، مژگان جمشیدى و کاوه فیض اللهى داوران دوره‌هاى دوازدهم و سیزدهم جایزه مهرگان علم در حوزه محیط زیست را تشکیل مى‌دهند، بهرام معلمى و محمد رضا داهى نیز به عنوان ”مشاوران علمى“ به هیأت داوران مهرگان یارى مى‌رسانند.

مدیر جایزه مهرگان در آغاز نشست از دقت نظر و زحمات یکایک داوران که از تهران و دیگر شهر‌ها به جلسه اقناعی آمده بودند تشکر کرد و از اینکه مهندس اسکندر فیروز بنیان‌گذار محیط زیست ایران بار دیگر به عنوان ”رییس هیأت داوران جایزه مهرگان علم“ حضور دارند و به پشتوانه دانش و تجربه کم نظیر خود و سال‌ها مدیریت در عرصه محیط زیست می‌توانند به داوران مهرگان علم و جایزه مهرگان یارى رسانند ابراز خرسندى کرد.

علیرضا زرگر افزود: یقین دارم که شرایط دشوار و پر ابهامی که این روزها بر محیط زیست ایران سایه افکنده است دوامی نخواهد داشت. شخصیت‌ها و خادمان محیط زیست ایران توانایی آن را دارند که بر این فضاى بهت‌زده فایق آیند و غبار غم را از چهره شیفتگان طبیعت ایران بزدایند. جوانی که داوطلبانه با کمترین امکانات، بدون هیچ چشمداشت مادی به دورافتاده‌ترین نقاط ایران سفر کرده و برای حفظ حیات وحش و طبیعت ایران تلاش می‌کند در واقع سرمایه ملى ما و شایسته احترام و قدرشناسی است و هرگز نباید با درشتى و به بهانه‌هاى واهى او را از خدمت بى‌شائبه به سرزمین مادرى دلسرد و ناامید کرد.

در ادامه جلسه فهرست کتاب‌ها، شخصیت‌ها و تشکل‌های راه‌یافته به مرحله ما قبل نهایى جایزه که بر مبنای نظر و پیشنهاد داوران در ده ماهه گذشته تنظیم شده بود، مورد بحث و بررسی قرار گرفت و پس از ساعت‌ها گفت‌وگوی اقناعی از میان ١٥ کتاب راه یافته به مرحله ماقبل نهایى جایزه مهرگان علم، پنج کتاب و از میان ١٥ چهره برجسته و تأثیر گذار محیط زیست ایران، پنج شخصیت و از میان ٢١ تشکل مردم نهاد، هفت تشکل مستقل و مردمى به مرحله نهایى جایزه مهرگان علم راه یافتند.

پنج نامزد دریافت جایزه مهرگان علم در بخش بهترین کتاب در حوزه محیط زیست، ( به نظم الفبایى نام کتاب‌ها)

- اکولوژی و محیط زیست خودمانی؛ تألیف دکتر نصرت‌الله صفائیان؛ انتشارات معین

- پرندگان ایران، تألیف مشترک دکتر ابوالقاسم خالقی‌زاده، محمد توحیدی‌فر و پنج پژوهشگر و نویسنده خارجی: دکتر کیس روزلار (Kees Roselaar)، دکتر درک ا. اسکات (Derek A. Scott)، دکتر جری ملیکووسکی (Jiří Mlíkovský)، مایکل بِلیر(Michael Blair)، دکتر پاول کاوارتالنوف (Pavel Kvartalnov)؛ انتشارات ایرانشناسی

- راهنمای میدانی بیماری‌های عفونی، متابولیک و انگلی رایج در حیات وحش ایران؛ تألیف دکتر ایمان معماریان؛ انتشارات نیم‌دایره

- راهنمای میدانی طبیعت‌گردی با گیاهان ایران؛ تألیف مجید اسکندری؛ انتشارات ایرانشناسی

- گیاهان و پوشش گیاهی شمال غربی خلیج فارس؛ تألیف دکتر حسین آخانی؛ انتشارات دانشگاه تهران

دبیرخانه جایزه مهرگان علم، پنج نامزد دریافت جایزه مهرگان علم در بخش چهره‌های تأثیرگذار در عرصه محیط زیست (به نظم الفبایى نام نامزدها) را به شرح زیر معرفی کرد:

- مهدی جمالی‌نژاد؛ دکترای برنامه‌ریزی شهری، شهردار یزد (شهردار سابق اصفهان)، مروج دوچرخه‌سواری همگانی و بانی طرح سه‌شنبه‌ها با دوچرخه در شهر اصفهان

- بهرام حسن‌زاده کیابی؛ دکترای آبزیان و حیات وحش، نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه؛ برای مجموعه آثار و خدمات

- بیژن فرهنگ دره‌شوری؛ بوم‌شناس، نویسنده، پژوهشگر و عکاس طبیعت ایران؛ برای مجموعه آثار و خدمات

- هنریک مجنونیان؛ نویسنده و مترجم، پژوهشگر و مدرس دانشگاه؛ برای مجموعه آثار و خدمات

- سید باقر موسوی؛ محیط‌بان، عکاس حیات وحش، احیاکننده زیست‌گاه آهوها در منطقه جنگی فکه در خوزستان

همچنین هفت نامزد دریافت جایزه مهرگان علم در بخش تشکل‌های زیست‌محیطى مردم نهاد (به نظم الفبایى نام تشکل‌ها) نیز عبارتند از:

- انجمن دشتبان طالقان؛ تشکل مردمی در طالقان استان البرز؛ برای فعالیت‌های مؤثر زیست‌محیطی، آشنا کردن جوامع محلی با بیماری مهلک طاعون نشخوارکنندگان، برگزاری همایش طاعون نشخوارکنندگان که حیات وحش مناطق وسیعی از ایران را درگیر کرده و تلفات سنگینی به بار آورده بود.

- انجمن سبز چیا؛ تشکل مردمی در مریوان استان کردستان؛ برای فعالیت‌های مؤثر زیست‌محیطی، انتشار ماهنامه، تشکیل کمیته‌های مختلف زیست‌محیطی، حفاظت از جنگل‌های منطقه و کمک به مهار آتش‌سوزی در جنگل، فرهنگ‌سازی میان جوامع محلی برای کنار گذاشتن تفنگ و شکار بی‌رویه، پاکسازی مناطق طبیعی و دریاچه زریوار

- انجمن سبزگستران پاقلات؛ تشکل مردمی در نزدیکی لامرد در جنوب استان فارس؛ برای فعالیت‌های مؤثر زیست‌محیطی، مقابله با بیابان‌زایی و ایجاد پارک جنگلی به وسعت چهار هکتار، کشت نهال و گیاهان دارویی، ایجاد منطقه شکار ممنوع و احداث پاسگاه محیط‌بانی، علوفه‌رسانی، ساخت آب‌انبار و آبشخور برای حیات وحش، جلب مشارکت جوامع محلی و آموزش آن‌ها

- انجمن دوستداران محیط زیست و طبیعت کلمرز؛ تشکل مردمی در کهنوج در جنوب استان کرمان؛ برای فعالیت‌های مؤثر زیست‌محیطی، تلاش در جهت حفظ گونه‌های کمیاب و روبه انقراض حیات وحش منطقه همچون خرس سیاه، ردیابی و طعمه‌گذاری برای اطلاع از وضعیت زیستی گونه‌های کمیاب با حداقل امکانات در شرایط دشوار منطقه

- گروه دوستداران طبیعت رفسنجان؛ تشکل مردمی در رفسنجان؛ برای فعالیت‌های مؤثر زیست‌محیطی، حراست از حیات وحش و علوفه‌رسانی، گسترش برنامه‌های طبیعت‌گردی، آموزش جوامع محلی و جلب مشارکت‌های مردمی، تشکیل گروه حفاظت از زیستگاه‌های حیات وحش

- گروه مردمی دیده‌بان استهبان فارس؛ تشکل مردمی در استهبان استان فارس؛ برای فعالیت‌های مؤثر زیست‌محیطی، نجات پرندگان مهاجر در چندین مرحله با حداقل امکانات، جلب مشارکت اهالی روستای بستروم فارس برای نجات جان ۱۰۰۰ جوجه فلامینگوی گرفتار شده در آبگیرهای خشک شده پارک ملی بختگان

- مرکز تحقیقاتی فوک خزری؛ تشکل مردمی در جزیره آشوراده استان گستان؛ برای تأسیس مرکز تحقیقات فوک خزری، حفاظت از تنها پستاندار دریای خزر و جلوگیری از انقراض نسل آن، فرهنگسازی، حمایت و کمک مالی به صیادان محلی، آموزش نحوه نجات و رهاسازی فوک‌‌های به دام افتاده در تورهای صیادی

مراسم نهایی اهدای جایزه مهرگان علم با حضور داوران، برگزیدگان، کارشناسان و علاقه‌مندان محیط زیست در نیمه دوم اسفندماه ۹۶ و یا در بهار ۱۳۹۷ برگزار  می‌شود.