رئیس دانشکده موسیقی دانشگاه تهران در گفتوگو با ایلنا:
معلمهایی که شاگردانشان در جشنوارهها مقام میآورند در هنرستانها تحقیر میشوند/جوانهای ایرانی از رقابت میترسند
آذین موحد میگوید: وقتی در نظام اجتماعی و در هنرستان موسیقی مملکتی، یک معلم به خاطر شرکت شاگردانش در جشنوارههای رقابتی از سوی مدیریت هنرستان تحقیر میشود؛ یعنی فاجعه. یعنی اینکه ما نفهمیدهایم موسیقی چیست.
به گزارش خبرنگار ایلنا، آذین موحد (موسیقیدان و رئیس دانشکده موسیقی دانشگاه تهران) با طرح این سوال که "چه چیزی باعث میشود جوانهای کشورهای دیگر که در زمینه موسیقی فعالیت میکنند سد روانی و نگرانی روحی رقابت کردن را به جان میخرند و در پروسه مسابقه و جشنوارههای رقابتی قرار بگیرند اما جوانهای ایرانی از رقابت گریزان هستند و از آن میترسند؟"، این رقابتگریزی را ناشی از نظام اجتماعی حاکم بر کشور دانست و افزود: پذیرش رقابت هنری از سوی نظام اجتماعی مهمترین کاری است که در این زمینه در کشورهای دیگر انجام شده است.
این موسیقیدان که تحصیلات خود را تا مقطع فوقدکتری در دانشگاههای هاروارد و ایلینوی آمریکا انجام داده؛ در ادامه افزود: موزیسینها در رشته موسیقی کلاسیک در اروپا و امریکا و حتی در ژاپن که الان زبانزد هستند؛ در مسابقات شرکت میکنند چون میدانند با برنده شدن هدایت میشوند و فرصتهایی برایشان به وجود میآید که میتوانند به واسطه آنها در ارکسترهای بسیار خوب سولیست شوند؛ یا مثلا به پشتیبانی جشنوارهای که در آن برنده شدهاند؛ میتوانند در سالنهای معتبر اجرا کنند و به عنوان کسی که پروسه دشوار حرفهای شدن را طی کرده؛ نام و نشان هنری پیدا کنند و این فرصتها برای هر گروه سنی به شکل مناسب آنها وجود دارد.
رئیس دانشکده موسیقی دانشگاه تهران همچنین عنوان کرد: متاسفانه ما شاهد هستیم در هنرستانهایمان معلمهایی که شاگردانشان مقام میآورند؛ تحقیر میشوند و حتی دیدهام که به آنها گفته میشود "مگر کسانی که رتبه آوردهاند چه کاری انجام دادهاند که بقیه نکردهاند؟". وقتی در نظام اجتماعی و در هنرستان رسمی یک مملکت چنین تفکری ازسوی مدیریت هنرستان مطرح میشود؛ این یعنی فاجعه. یعنی اینکه ما نفهمیدهایم موسیقی چیست.
آذین موحد گفت: من همیشه سختگیریها را متوجه خودم و همکارانم میکنم و باز هم متاسفم و شرمندهام که بگویم کسانی که متولیان هنر هستند و ما هنرمندان نتوانستهایم جایگاه موسیقی را در نظام اجتماعی ایران به صورت صحیح و آنطور که بایسته و شایسته موسیقی است، تبین کنیم. علیرغم وفور و افزایش توجه به سمت موسیقی اما متاسفانه روز به روز با موسیقی نازلتری روبرو میشویم.
این استاد دانشگاه افزود: معلمانی که توانستهاند شاگردانشان را با معیارهایی بسیار بالا کمک کنند و آموزش دهند تا به یک جشنواره رقابتی با معیارهای علمی و درست راه پیدا کنند؛ به همان اندازه زحمت کشیدهاند و کارشان ارزشمند است که یک استاد برای نوشتن یک مقاله علمی تلاش کرده؛ واقعا تفاوتی بین اینها وجود ندارد و این موضوع را در نظام اجتماعی و آموزشی ما درک نمیکنند. ما هنرمندان و متولیان باید تلاش کنیم تا نظام اجتماعی متوجه این موضوع شود و معلمان نیز برای تربیت صحیح و آموزش اصولی به هنرجوان انگیزه بالایی پیدا کنند.
وی همچنین در مورد نمونه یک جشنواره رقابتی موسیقی با معیارهای علمی صحیح در داخل ایران عنوان کرد: خوشبختانه جشنوارهای مانند موسیقی جوان با تعهدش به معیارهای صحیح و استانداردهای درست موسیقی، برای بسیاری از ما هنرمندان جای دلگرمی دارد؛ به دلیل اینکه فرصتی محسوب میشود که بتوانیم به موسیقی توجه واقعی نشان بدهیم و تلاش کنیم معنای واقعی موسیقی را به افرادی که به موسیقی توجه و علاقه دارند؛ نشان بدهیم و بفهمانیم. خوشبختانه مدیریت درستی که طی چند سال اخیر توسط آقای هومان اسعدی اعمال شده کاملا با فضای صنعت موسیقی، اقتصاد موسیقی و "شو بیزینس" که تمام سیاستهای دولتی به سمت آنهاست؛ فاصله بسیار زیادی دارد. با وجود اینکه نگاه آکادمیک در حوزه موسیقی پشتیبانی نمیشود، ولی این جشنواره کانالی متمایز از آن چیزی است در جامعه مورد توجه قرار دارد.
آذین موحد در ادامه افزود: باید چنین جشنوارهای که معیارهای صحیح علمی دارد در نظامهای آکادمیک ما مورد توجه و حمایت قرار بگیرد. هنرستان موسیقی دختران و پسران، دانشگاه تهران، دانشگاه هنر و دانشگاههای استانی که موسیقی در آنها تدریس میشود؛ مکانهای بسیار مهمی برای تبین نگاه آکادمیک در نظام موسیقی هستند. این مراکز باید پشتیبانی چنین جشنوارهای را به دست بگیرند. باید نظام دانشگاهی و نظام اجتماعی ما متوجه شوند که راه یافتن افراد به جشنواره رقابتی و علمی بسیار مهم است.
این موسیقیدان که خودش سالها قبل در جشنوارههای رقابتی به عنوان نوازنده شرکت داشته و امسال در بخش فلوت یازدهمین جشنواره موسیقی جوان به عنوان داور حضور داشت، درباره شرکتکنندگان این بخش گفت: مطلبی که در تصمیم گیریهای هیئت داوران بخش ساز فلوت جشنواره ملی موسیقی جوان بحث بسیاری پیرامون آن شد پایین آمدن سطح جشنواره به نسبت سالهای گذشته در ساز فلوت است. شرکتکنندگان الف بسیار خوب بودند اما در ردههای سنی بالاتر با وجود اینکه نوازندگان بسیاری در کشورمان داریم شاهد استقبال نهچندان خوبی بودیم و این به همان مسئله نوع نگاه نظام آموزشی و نظام اجتماعی ما مربوط میشود که امیدوارم در آینده و به مرور زمان شاهد اصلاح آن باشیم.