رونمایی نخستین عکس رنگی تاریخ عکاسی ایران در سالمرگ حسین گل‌گلاب
نخستین عکس رنگی تاریخ عکاسی ایران در سالمرگ حسین گل‌گلاب رونمایی شد.
به گزارش ایلنا؛ کتاب مرز پرگهر، درباره سراینده سرود ای ایران، حسین گل‌گلاب، شاعر، ادیب، مترجم، عکاس و نوازنده، عضو پیوسته فرهنگستان دوره نخست و دوم و گیاه‌شناس، روز ۲۲ اسفند، همزمان با سالمرگ این استاد، در کافه گالری «آ»، رونمایی می‌شود و نخستین عکس رنگی در تاریخ عکاسی ایران، با عنوان «پروین بنی‌هاشمی و احمد بنی‌هاشمی» که سال ۱۳۰۳ یا ۱۳۰۴، با دوربین دو کانون گریوسکوپ، عکسبرداری شده است؛ به کافه گالری آ، تقدیم می‌شود.
کتاب «مرز پرگهر» با هشتاد عکس دیده نشده و ارزشمند تاریخی از چهره‌هایی چون؛ روح‌الله خالقی، کلنل وزیری، بنان و ابوالحسن صبا و حسین گل‌گلاب، عبدالعلی وزیری و یحیی معتمدوزیری (مشهور به نوذر در برنامه گلها) و مقدمه سیمین بهبهانی از استادش حسین گل‌گلاب در بخش‌های زیر تدوین شده است؛
یادی از داریوش گل‌گلاب، هومن ظریف، مهربانان همه رفتند، سیمین بهبهانی، زندگینامه خود‌نوشت، حسین گل‌گلاب کیست؟، کمیته فرهنگ و تمدن اسلام ایران، نگاهی به تاریخ تولد حسین گل‌گلاب، احسان خازنی، درباره یکی از بنیانگذاران دانشگاه اراک، پرویز شهریاری، هم‌نفس کلنل، فرید دهدزی، هفت سخن درباره کلنل وزیری، جواد مهدویان، چو گل بودی و گلاب، محمد‌رضا ممتاز‌واحد، تاریخچه‌ای برای شکوفایی سرود ای ایران، محمد‌عرفان رفیعی، چلاجور‌ای چلاجور، رضی چلاجو، استاد کرسی بیولژی‌گیاهی، محمد‌مهدی موحدی، روایت نواب‌صفا درباره خاستگاه سرود ای ایران، هومن ظریف، نمونه‌هایی از نگارش حسین گل‌گلاب، زبان فارسی در راه سرنوشت، محمدمحیط طباطبایی، تصویر جوابیه حسین گل‌گلاب به محیط‌طباطبایی، لابراتوار مدرسه مبارکه دارالفنون، دوازده سال در فرهنگستان ایران، شش سال در فرهنگستان، معماری پارتی، جمجمه ابن‌سینا و تصویر حقیقی او، به قلم حسین گل‌گلاب، چرا فرهنگستان‌ادب، گل کرد؟، هومن ظریف، «ای‌مرز‌پرگهر» فروغ و «سرزمین زرخیز» یمینی شریف، هومن ظریف، نخستین اجراهای سرود ای ایران، هومن ظریف و بخشی‌از گفتار مستند مرز‌پرگهر؛ فیلم داستانی که مستند شد!
در بخشی از متن این کتاب که به قیمت ۵۰ هزارتومان توسط نشر «ادنیشه عصر» عرضه شده است؛ می‌خوانیم: دلیل موفقیت «گل گلاب»ها، صرفا بهره‌گیری از تجربیات زبان‌شناسی و تئوریک نیست، بلکه عنایت بسیاری از اعضای فرهنگستان‌های پیشین، به انواع هنر، به ویژه هنر موسیقی و ترانه و تصنیف، برای درک درست زبان و لهجه‌های اقوام این سرزمین گسترده، قابل تامل است.
آنها در انتخاب واژگان با یکدیگر چالش داشتند. انتخاب واژگانی که علاوه بر تداعی معنی نزدیک به لغت گذشته، بتواند آهنگ و درنگ کلامی و هجایی داشته باشد، که بدون شناخت موسیقی و ملودی مستتر در هجاها، به لطیفه‌ای بی مزه‌ای شبیه است.
اهمیت تسلط بر ردیف موسیقی ایرانی، برای کسانی که می‌خواهند، واژگانی معادل، ارائه بدهند تا مقبول جامعه باشد، باید مورد تاکید قرار گیرد. زیرا گوشه‌ها و نغمات ردیف موسیقی دستگاهی ایران، ردپایی از فرهنگ نیاکان ما را در خود به یادگار دارند.
محمدمحیط طباطبایی در سخنرانی مورخه ۱۹ مهر ۱۳۵۴،با عنوان «فرهنگستان»، چاپ شده در مجله تحقیقات اسلامی به هسته اولیه اعضای فرهنگستان اشاره می‌کند که همگی علاوه بر ادیب بودن، از موسیقیدان‌های زمان خود بوده‌اند: در ۱۳۰۴که شاگرد دارالفنون بودم به وسیله استاد ارجمندم آقای حسین گل گلاب، که از شاگردان موسیقی و دوستان کلنل علینقی خان وزیری بود با مدرسه عالی موسیقی آشنا شدم. کلنل روزی دفتری داد که مطالب آن را پاکنویس کنم. این دفتر صورت مذاکرات آکادمی ادبیات وصنایع مستظرفه بود که سال پیش در محل مدرسه موسیقی برای کمک به وضع اصطلاحات مورد نیاز مدرسه تاسیس شده بود.در صورت جلسه هایی که می نوشتم اسامی حاجی شمس العلماء ربانی، حاج سید نصرالله اخوی، میرزا عبدالعظیم خان قریب، میرزا محمود عرفان، غلامرضا رشید یاسمی و سعید نفیسی و حسین گل گلاب به خاطرم است. مذاکرات جلسه‌ها غالبا درباره کارهای مقدماتی و طرح کار فرهنگستان دور می زد.مرحوم شمس العلماء نیز مطلبی درباره پیوند موسیقی و شعر تهیه کرده بود که بعدها مرحوم روح الله خالقی آن را به چاپ رسانید. این فرهنگستان در اواخر همان سال تعطیل شد و نمی‌دانم که آیا تجدید جلساتی کرد یا نه ولی همینقدر می‌دانم که در آتش‌سوزی که در محل جدید مدرسه روی داد، اسناد و اوراق مزبور سوخت.
در واقع با استناد به این قبیل سخنان است که درمی‌یابیم، همه اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دغدغه موسیقی داشته‌اند و نه تنها همانند اعضای فرهنگستان امروز، همانند کارمندان، خود را در اتاقی فرسنگ‌ها دور از کنسرت‌های موسیقی برای معادل‌یابی واژگان محبوس نمی‌کرده‌اند، بلکه اگر موسیقیدان نبودند، شنوندگان حرفه‌ای موسیقی بوده‌اند!
