باستانی فقط یکبار غمگین شد/ می‌گفت اگر به دانشگاه نیایم؛ می‌میرم
ویژه‌برنامه «دریا در کویر» آیین نکوداشت نود و دومین زادروز زنده یاد محمدابراهیم باستانی پاریزی شاعر، پژوهشگر، نویسنده، تاریخ‌دان، موسیقی‌پژوه عصر پنج شنبه نهم دی ماه ساعت ۱۸: ۳۰ با حضور جمعی از اساتید و اهالی فرهنگ و هنر ازجمله پروفسور سیدحسن امین، حجت الاسلام دعایی، محمد سلمانی و سامان احتشامی در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.
به گزارش ایلنا، آیین نکوداشت نود و دومین زادروز زنده یاد محمدابراهیم باستانی پاریزی شاعر، پژوهشگر، نویسنده، تاریخ‌دان، موسیقی‌پژوه با خیرمقدم سید عباس سجادی مدیرعامل بنیاد آفرینش‌های هنری نیاوران آغاز شد. وی با اشاره به رسالت فرهنگسرای نیاوران در تکریم بزرگان فرهنگ و هنر کشور بیان داشت: نکوداشت دکتر باستانی پاریزی درواقع تلنگری برای ماست، بزرگانی چون این شخصیت علمی و فرهنگی نیازی به بزرگداشت ندارند. آنچه ما را وا می‌دارد که این برنامه‌ها را برگزار نماییم به واسطه این است که بدانیم چگونه این انسان‌ها بزرگ می‌شوند. دکتر باستانی پاریزی به معنی واقعی کلمه یک معلم بود، معلم زیست و معلم رفت. درطول سالیانی که خود من در طی برنامه‌هایی به همراه دوست بزرگوارم محمد سلمانی ازسخنان دکتر باستانی بهره می‌بردیم به این فکر می‌کردم که ایشان چه در دانشگاه چه درخیابان وچه درهرمحفلی معلم بود.
سجادی با بیان اینکه دانشگاه صرف آن چیزی که تعریف می‌شود نیست؛ اظهار داشت: به یاد نکته‌ای از دکتر فیاض افتادم که گفته بود: «در زمانی که دانشجو بودم و دکتر عبدالحسین نوایی (پژوهشگر و مورخ) استاد ما بود، ایشان مریض شدند. با عده‌ای از دانشجویان به دیدار ایشان رفتیم و درخواست کردیم کلاس درس را در منزل ایشان برگزار نماییم که قبول کردند. وقتی موضوع را با رئیس دانشگاه درمیان گذاشتیم ایشان قبول نکردند و گفتند کلاس باید در دانشگاه برگزار شود اما وقتی استاد از موضوع اطلاع پیدا کردند گفتند به ایشان بگویید آقای محترم، دانشگاه جایی است که من هستم نه جایی که تابلوی دانشگاه نصب باشد.»
این آیین با پخش نماهنگی از استاد باستانی پاریزی دنبال شد و در ادامه مجری برنامه از ناصر تکمیل‌همایون جهت ایراد سخن دعوت کرد.
این جامعه‌شناس و تاریخ‌نگار در خصوص تاریخچه فعالیت‌های باستانی‌پاریزی گفت: درسال ۳۷ وقتی این شخصیت علمی و فرهنگی به عنوان دانشجوی دکترا وارد دانشگاه تهران شد تا تحصیلاتش را ادامه بدهد اداره مجله دانشکده ادبیات را نیز به عهده گرفت و باعث رونق آن شد، تا اینکه محبوبیت قابل توجهی هم به واسطه ترجمه کتاب ارسطو به دست آورد و دکتر غلامحسین صدیقی برآن کتاب مقدمه خواندنی نوشته است که این موضوع بسیار پراهمیت بود. ایشان اولین شخصیت ایرانی بودند که در مورد جاده ابریشم مقاله‌ای نوشتند و در اولین کنگره جاده ابریشم شرکت کردند که دررومانی برگزارشده بود. سبک تاریخ‌شناسی دکترباستانی پاریزی به گونه‌ای است که نباید آن را در رمان نویس‌های تاریخی قرارداد. همچنین ایشان را نمی‌توان در زمره تاریخ نگاران خشک مارکسیستی قرارداد. تاریخ نگاری باستانی پاریزی برگرفته از مکتب تاریخ نویسی باستانی پاریزی است.
در ادامه این برنامه مجید ناظم‌زاده نوازنده عود قطعاتی را اجرا کرد و پس از آن مستند بلند حمید هیربد از محمدابراهیم باستانی‌پاریزی پخش شد.
در بخش دیگری از این آیین، اردوان طاهری پژوهشگر موسیقی پیرامون کتاب «نای هفت بند» باستانی عنوان داشت: سبک نگارش باستانی همانند سبک پست مدرنیسم است هرچند خیلی‌ها هنوزپست مدرنیسم را دوره و مکتب اطلاق نمی‌کنند، نگاه هستی‌شناسانه به جای دید معرفت‌شناسانه، آمیختگی متن با شوخی و طنز و چندین مشخصه ادبیات پست مدرن در کتاب‌های دکتر باستانی پاریزی به چشم می‌خورد و به نظر من ایشان در ردیف نویسندگان پساساختارگرا قرار می‌گیرد.
طاهری در بخش پایانی بیان داشت: در کتاب نای هفت بند او معتقد است شعر و آواز آنقدر موسیقی ما را تحت تأثیر قرار داده که نمی‌توان موسیقی ایران را بدون آواز و شعر در نظر گرفت.
در ادامه نماهنگی پیرامون نمایشگاه آیینه‌دار دوران پخش شد که در آن تعدادی از هنرمندان نگارگر، آثاری را برگرفته از خوانش کتاب‌های باستانی‌پاریزی خلق کرده بودند و این آثار را برای حضار به نمایش گذاشتند.
آخرین سخنران برنامه حسن حضرتی از شاگردان باستانی‌پاریزی نیز بیان داشت: استاد باستانی پاریزی عاشق تدریس در دانشگاه بودند و در مدت طولانی که ایشان در دانشگاه بودند فقط یک بار ایشان را ناراحت و غمگین دیدم و آن زمانی بود که حکم بازنشستگی‌شان به دستشان رسید. ایشان گله داشتند که چرا مرا می‌خواهند از دانشگاه جدا نمایند. اگر من به دانشگاه نیایم خواهم مرد.
وی افزود: یکی دیگر از خصایص خوب دکتر باستانی پاریزی، نقدپذیری ایشان بود. درسال ۱۳۷۱ کتابی توسط دکتر فصیحی نوشته شد که سبک استاد باستانی پاریزی را نقد می‌کرد. وقتی با استاد در مورد کتاب صحبت کردم استاد گفت: کتاب را خوانده‌ام کتاب خوبی است، اما ایشان سبک ما را قبول ندارند. بدون هیچ جمله‌ای که نشان ازناراحتی ایشان باشد واین ویژگی نقد پذیری استاد را نشان می‌دهد.
این آیین با قدردانی حمید پاریزی فرزند محمدابراهیم باستانی‌پاریزی از حاضران، اساتید و برگزارکنندگان برنامه پایان یافت.