ناشران نه تنها ضرر نمی‌کنند؛ سود هم می‌کنند/ ثبت ترجمه آثار خارجی با سرعت نور انجام می‌شود
احمد تهوری که به تازگی نشر آفتابکاران را تاسیس کرده است؛ می‌گوید: ردش مالی ناشران معمولا در هزینه‌ها سرشکن می‌شود و هر ناشر با توجه به تعریف شغلی خود در چاپ اول هزینه‌هایی را صرف می‌کند که عملا در چاپ بعدی نه تنها وجود ندارد بلکه می‌توان آن‌ها را به نوعی سود نیز تعبیر کرد.
احمد تهوری (کار‌شناس پیشکسوت حوزه نشر) که چند وقتی‌ست با جدا شدن از نشر ققنوس؛ نشر آفتابکاران را بنا نهاده، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا؛ درباره چرایی تاسیس یک نشر جدید آنهم در وضعیتی که بیشتر ناشران از شرایط اقتصادی تولید کتاب ابراز نارضایی می‌کنند، گفت: انتشارات آفتابکاران از اواسط مرداد آرام آرام کار خود را به دور از هیاهو آغاز کرد. البته هنوز ارتباطم با نشر ققنوس به صورت کامل قطع نشده اما به دلیل فعالیت در این نشر مثل سابق امکان اینکه همکاری ثابت با آن داشته باشم؛ برایم میسر نیست. در واقع بین ناشران نوعی فضای رقابت هم وجود دارد. من هم باتوجه به تجربه‌هایی که این سال‌ها کسب کرده‌ام و بعد از آنکه سال گذشته درخواست مجوزم با پاسخ مثبت روبرو شد؛ به این فکر افتادم که سروسامانی اساسی به نشر آفتابکاران بدهم و عملا بعد از نمایشگاه کتاب فعالیت در نشر آفتابکاران را به صورت جدی‌تر دنبال کردم.
تهوری اضافه کرد: هر صنفی ازجمله ناشران از قدیم‌الایام چندان اطلاعات درستی از گردش مالی خود نمی‌داده‌اند و ناشران هم معمولا بازار را خوب ارزیابی نمی‌کنند. برای خود من همیشه این سوال مطرح بود که اگر واقعا شرایط کاری و اقتصادی در حوزه نشر تا این حد مشکل و زیان‌ده است چرا ناشران فعالیت خود را متوقف نمی‌کنند یا حوزه کاری خودرا تغییر نمی‌دهند؟ به نظر می‌رسد این بحث بیشتر یک بحث فرهنگی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. گردش مالی ناشران معمولا در هزینه‌ها سرشکن می‌شود و هر ناشر با توجه به تعریف شغلی خود در چاپ اول هزینه‌هایی را صرف می‌کند که عملا در چاپ بعدی نه تنها وجود ندارد بلکه می‌توان آن‌ها را به نوعی سود نیز تعبیر کرد.
این ناشر تولید و عرضه کتاب خوب را حتی در شرایط سخت اقتصادی نشر امروز تضمینی برای فروش کتاب دانست و بیان کرد: در اینکه وضعیت نشر به دلیل اینکه کسی کتاب نمی‌خرد و کتاب نمی‌خواند چندان مناسب نیست؛ شکی نیست. اما با تمام این تفاسیر فکر می‌کنم کتاب خوب، ترجمه خوب و ناشر خوب مخاطب خود را دارد. هر چند تمامی ناشران نیز فعالیت‌های همگنی ندارند و عده‌ای به دلیل همین شرایط سخت کاری به سمت کتاب‌های تجاری بازاری و کمک‌آموزشی روی آورده‌اند تا دخل و خرجشان را هم‌خوان کنند، اما باز تاکید می‌کنم در همین آشفته بازار کتاب خوب راه خودش را برای رسیدن به دستان مخاطب پیدا می‌کند. ناشر اگر انتخاب دقیق داشته باشد و با ارائه تالیف‌ها و ترجمه‌های خوب در قالب سخت‌افزارهای استاندارد جلد، صفحه‌بندی و... منتشر کند آثارش قطعا خواننده خواهد داشت. من از دیرباز این دغدغه را داشتم و دلم می‌خواست زمانی نشر خود را تاسیس کنم و به کار تولید کتاب بپردازم. می‌خواهیم داستان‌ها و نوشته‌های خوب را در قالب کتاب فاخر عرضه کنیم و در همین حال از نویسندگان و مترجمان جوان برای ورود به عرصه ادبیات حمایت کنیم. حالا اینکه چقدر در این مسیر موفق خواهم بود؛ آینده نشان می‌دهد.
او هچنین درباره برنامه‌های نشر آفتابکاران برای نویسندگان و مترجمان جدید اظهار داشت: یکی از دغدغه‌های ما در نشر آفتابکاران این است که در همین آشفته بازار ترجمه که ناشران برای انتشار و ورود ترجمه‌ها به بازار با هر کیفیتی اقدام می‌کنند ترجمه‌های خوب به بازار ارائه دهیم. حتی اگر همین حالا در سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی یک جستجوی ساده بزنیم می‌بینیم کتاب‌های سال ۲۰۱۶ نیز به سرعت ثبت شده‌اند حالا اینکه این ترجمه با چه کیفیتی منتشر و ویرایش شده‌اند خدا عالم است. نشر آفتابکاران مشخصا در حوزه ادبیات، تاریخ و فلسفه فعالیت می‌کند و بیشتر ترجیح می‌دهیم تا به جای تمرکز بر چاپ به کشف استعدادهای جدید در نویسندگی و ترجمه بپردازیم. در طی دوران فعالیتم مترجمان جوانی را دیدم که نتیجه کارشان به مراتب بهتر از آن چیزی بود که مترجمان شناخته شده روانه کتابفروشیها کرده بودند در نشر ققنوس هم بار‌ها به کمک معرفی نویسندگان و مترجمان جدید آمدیم و به سبب اعتماد و حمایتی که آقای حسین‌زادگان از جوانان می‌کرد بسیاری از آن‌ها حالا تدریس هم می‌کنند. به عقیده من کار نشر قبل از هر چیز کشف استعدادهای نویسندگی و ترجمه است در این صورت است که هم به فرهنگ کمک کرده هم به صنعت نشر هم به خودش هم به مخاطبان.
تهوری در پاسخ به این سوال که برنامه نشر آفتابکاران در زمینه عرضه و انتخاب شبکه توزیع چیست؛ گفت: شبکه توزیع در کشور ما متاسفانه هنوز با همان سازوکارهای سنتی اداره می‌شود و همچنان ویزیتور‌ها باید به صورت شخصی به کتابفروشیها سر بزنند و تک به تک کتاب‌ها را معرفی کرده و به امانت بگذارند تا بعد از فروش مبلغ آن به ناشر و مولف عودت شود. نشر آفتابکاران نیز ناچار است فعلا با همین سیستم و شبکه توزیع کار کند و احتمالا با همان شبکه‌های پخشی که از قدیم می‌شناختند ادامه کار خواهیم داد البته هنوز قراردادی در این زمینه منعقد نشده. برنامه‌های دیگری نیز مدنظر دارند که بخشی از آن‌ها به همین حوزه توزیع و پخش باز می‌گردد و بعد از نهایی شدن در مورد آن‌ها صحبت خواهیم کرد.
مدیر انتشارات آفتابکاران درباره نحوه تعامل با نویسندگان و ناشران خارجی که ترجمه آثار آن‌ها را انتخاب می‌کند نیز متذکر شد: برای انتشار آثار ترجمه از طریق ایمیل مستقیما با نویسندگان خارجی ارتباط برقرار می‌کنیم. شخصا ترجیهم این است که چاپ آثار ترجمه در نشر آفتابکاران با عقد قرارداد با نویسنده و ناشر خارجی همراه باشد اما اینکه چقدر بتوانیم به این خواسته برسیم مشخص نیست. چراکه متاسفانه ایران به کنوانسیون برن نپیوسته و همین مسئله می‌تواند مشکلاتی بر سر راه خرید رایت کتاب‌ها به وجود آورد. در نشر ققنوس نیز آقای حسین‌زادگان از جمله ناشرانی بود که به عقد قرارداد با نویسنده و ناشر تاکید داشت اما به همین دلیل مشکلاتی داشتند مخصوصاً بعد از اینکه بحث تحریم‌ها به وجود آمد امکان پرداخت پول به طرف مقابل وجود نداشت و کار واقعاً سخت شده بود. فعلاً برنامه ما این است که دستکم به طریق ایمیل با نویسنده و ناشر گفت‌وگو کنیم و آن‌ها را در جریان چاپ و تکثیر کتابشان در ایران بگذاریم و به آن‌ها اعلام کنیم چنانچه به دلیل عدم پیوستن ایران به قوانین کپی‌رایت نتوانستیم قرارداد رسمی منعقد کنیم از ما دلگیر نشوند.
او در پایان در توضیح برنامه‌ها و تولیدات این انتشارات بیان کرد: انتشارات آفتابکاران انتشارات خصوصی است و به جایی متصل نیست. البته بیشتر ناشران ما در حال حاضر خصوصی هستند. فعلا هم در دفتری که یک گروه انتشاراتی در آن مشغول هستند فعالیت می‌کنند و به همراه نشر نخبه‌سازان که کارهایی در زمینه بازاریابی مدیریت و روان‌شناسی شغلی را منتشر می‌کند کار خود را دنبال می‌کند. در حال حاضر نیز انتشار رمان «گیاه‌خوار» نوشته هان کانگ –نویسنده کره‌ای که جایزه بوکر ۲۰۱۶ را هم کسب کرده، رمانی تألیفی از بیتا شباهنگ با نام «کاتوره» و ترجمه مجموعه داستانی از نگ‌وزی آدی‌چی نویسنده نیجریه‌ای را در مرحله پیش‌تولید و دریافت مجوز در دست کار داریم.