ماجرای دستگیری علی نصیریان در کودتای ۲۸ مرداد/جوایز کن و اسکار افتخار ایران است و باید پای آن ایستاد
علی نصیریان بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون مهمان شب گذشته برنامه دورهمی بود و درباره سالهای بازیگریاش، کودتای ۲۸ مرداد و انقلاب اسلامی، خاطراتی گفت و از هنر و هنرمندی در ایران تجلیل کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مهران مدیری در برنامه دورهمی شب گذشته که به مناسبت عید قربان روی آنتن شبکه نسیم رفت میزبان علی نصیریان بود.
علی نصیریان در این برنامه با اشاره به ورودش به بازیگری گفت: تک فرزند بودم و پدر و مادرم کاری به کارم نداشتند. راحت و آزاد بودم که بتوانم کار خودم را انتخاب کنم. آن موقع رادیو و تلویزیون نبود و اتفاقات نمایشی در داخل شهر میافتاد. در روزهای عزاداری و شادی، نمایشهای مختلفی برگزار میشد مثل تعزیه که بسیار جذاب بود و همین تعزیه هم من را به سمت نمایش جذاب کرد. نقالی، معرکهگیری، شاهنامه خوانی و اینگونه نمایشها بسیار جذاب بود. البته نمایشهای تخت حوضی کاملترین و مهمترین آنها بود که من را به خودش جذب کرد.
این بازیگر پیشکسوت با اشاره به اولین تجربه بازیگریاش گفت: وقتی در مدرسه، کلاس هشتم بودم اولین بازی در نمایش را در یک کمدی لالهزاری به کارگردانی بهمن فرسی تجربه کردم. فرسی این متن کمدی را با یکی از متنهای جدی عبدالحسین نوشین کنار هم گذاشته بود. در این نمایش با خدابیامرز مهدی فتحی هم بازیگر بودم.
نصریان ادامه داد: بعد از این نمایش خودم شروع به نوشتن و کار کردم. آن موقع ترجمه تازه به ایران آمده بود و سوءتفاهم آلبر کامو را جلال آل اجمد ترجمه کرده بود. من بر اساس این داستان یک نمایشی نوشتم و اجرا کردم که آن موقع خیلی گیرایی داشت و دیده شد ولی حالا که نگاه میکنم خیلی مسخره بود (میخندد)
او همچنین با اشاره به دورههای بازیگری که گذرانده گفت: سال 1329 در تئاتر جامعه باربد که اول لالهزار بود، کلاس تئاتر گذراندم و در دو کار «قائم مقام فراهانی» و «شاهزاده توراندخت» به کارگردانی «رفیع حالتی» به عنوان سیاهی لشکر بازی کردم.
نصیریان ادامه داد: صاحب تئاتر جامعه باربد «اسماعیل مهرتاش» ردیفدان و موسیقیدان بود که کلاسهایی برای تئاتر می گذاشت و نمایش برگزار میکرد و برای تئاترها سیاهی لشکر تربیت میکرد. آن موقعها در ایران کلاسهای نمایش و تئاتر خیلی کم بود. فقط مدرسه هنرپیشگی و کلاسهای تئاتر تهران و سعدی و جامعه باربد بودند که تعلیم میدادند و من در سعدی و جامعه باربد که پیرو عبدالحسین نوشین بودند دوره گذراندم.
نصیریان در پاسخ به سئوال مهران مدیری که گفت شما صدای فوقالعادهای در آواز دارید، جواب داد: داشتم، اما تئاتر نگذاشت که ادامه بدهم. ذهنم آن قدر مشغول تئاتر بود که وقتی احمد عبادی به من گفت بیا و تعلیم ردیف و آواز بگیر، فرصت نکردم و خیلی هم افسوس میخورم.
او درباره یکی دیگر از افسوسهایش گفت: بورسیهای چهارساله برای تحصیل در خارج از کشور داشتم که چون یک فرزند دو ساله و یک فرزند دوماه داشتم، نتوانستم بروم.
بازیگر سریال شهرزاد، درباره خانواده گفت: سه فرزند دارم که یکی از آنها به تازگی به ایران برگشته و دو فرزند دیگرم خارج از کشور هستند. همسر یکی از فرزندانم ژاپنی است و نوهام هم شبیه ژاپنی هاست که خیلی دوستش دارم.
او درباره حساسیتش در خصوص زمان و نظم و تربیت گفت: یکی از اصول اولیه کار نمایش، نظم است که متاسفانه امروزه آموزش داده نمیشود. وقتی هنرمند قرار است کاری انجام دهد باید از یکسری کارها حذر کند؛ مثلا شب زندهداری نکند و از بسیاری از مسایلی که انرژی از او میبرد پرهیز کند.
نصریان با اشاره به فیلم سینمایی «گاو» هم گفت: ما نمایش گاو را پیش از آنکه داریوش مهرجویی از آمریکا به ایران برگردد، اجرا میکردیم. از سال 1338 هر هفته یک نمایش را بازی میکردیم که به صورت زنده از شبکهای که حالا شبکه دو است پخش میشد. گاو هم یکی از این نمایشها بود. وقتی غلامحسین ساعدی به ما گفت که قرار است از این نمایش فیلمی ساخته شود، تمام آن گروه که نمایش گاو را بازی میکردند بدون دستمزد و قرارداد و در سختترین شرایط همکاری کردند تا این فیلم ساخته شود.
بازیگر سریال «هزاردستان» درباره تجربه کاریاش با علی حاتمی گفت: حاتمی و کارش را خیلی دوست دارم. علی حاتمی آدم بسیار دلنشین، مطلوب، مهربان، انسان، دوستدار انسان و بازیگران و هر چیزی، مثلا عتیقهجات بود. او در چارچوب کاری که انجام میداد منحصربهفرد بود.
مهران مدیری از دوره ریاست علی نصیریان بر اداره تئاتر که قبل از انقلاب عهدهدار آن بود، به عنوان یکی از خدمات ارزنده این هنرمند یاد کرد که نصیریان در توضیح آن گفت: طرحی به نام ارزشیابی هنرمندان در اداره تئاتر بود که پیش از آن هنرمندان براساس مدرک تحصیلی و سنوات خدمت ارزشگذاری میشدند اما من معتقد بودم که هر هنرمندی باید با توچه به کاری که انجام داده و در حیطه آن کار او را ارزشگذاری کرد. میگفتند اگر هنرمندی بخواهد به عنوان دکترا یا استاد ثبت شود باید تالیف داشته باشد که من هم گفتم تالیف آقای انتظامی یعنی بازیاش در فیلم گاو.
او وضعیت هنر امروز را بسیار مطلوب دانست و گفت: با اینکه ما نقنقو هستیم اما در بسیاری از رشتههای هنری پیشرفت داشتهایم. منکر موانع نیستم اما رشد جمعیت را هم باید درنظر بگیریم که چه استعدادهای درخشانی در خود دارد. سینمای ما به اسکار و کن رفت اما کمال تاسف را دارم که جوایز هنری ما مثل جوایز ورزشی به عموم عرضه و تبلیغ نمیشود و کسی پایشان نمیایستد.
نصیریان در پاسخ به سوال مهران مدیری که گفت شما شاهد وقایع تاریخی زیادی بودید؟ اظهار داشت: جالبتریناش 28 مداد 1332 بود که پایش را هم خوردم. بعد از جریان کودتا من را چند روزی دستگیر کردند و خیلی سریع هم آزادم کردند چون من فعال سیاسی نبودم و من را اشتباه گرفته بودند. دومین واقعه مهم اجتماعی هم که به یادم مانده، انقلاب اسلامی است.
بازیگر سریال «سربداران» با اشاره به قناعتپیشگی هنرمندان گفت: خوانندههای بسیار خوبی داشتیم که کابارهای شدند ولی اگر روی موسیقی کلاسیک ایران کار میکردند ابدی میشدند. مسایل مالی و جذابیتهای آن زمان ایجاب میکرد که خیلی از خوانندهها کابارهای شوند که البته از نظر من اشکالی هم ندارد و من نمیگویم کار بدی کردند، اما اگر به نظر من این کار را انجام نمیدادند بهتر بود.
نصیریان هنر را زبان زیبای فرهنگ خواند و گفت: بدون هنر زندگی کردن بسیار خشک و تلخ و بیمزه است. هنر به زندگی کردن امکان میدهد و آن را معنادار میکند وگرنه زندگی شاق و تکرار است.
او همچنین در پاسخ به سوال مدیری که ماحصل این 82 سال زندگیاش را چه میداند، گفت: خودم بازیگری را دوست داشتم و هیچ اجباری از خانواده و جامعه نداشتم و منتی هم بر کسی ندارم. کاری را که خودم دوست داشتم انجام دادم. دوست داشتم با مردم ارتباط برقرار کنم، نه برای سخنرانی بلکه بهصورت نمایش. حالا که وقتی پیاده برای خرید میروم و کسی با من سلام و علیک میکند، بهترین دستمزدی است که میگیرم. چون با خودم میگویم پس او من را در نقشی دیده و کارم را پسندیده و ارتباطی برقرار گرده که حالا من را مثل یکی از آشناهایش میبیند.
در پایان برنامه مهران مدیری از او خواست تابه موزه دورهمی هدیهای اهدا کند که میتواند هر چیزی باشد تا پس از اتمام کل برنامه، آن را بفروشند و به خیریهها اهدا کنند. علی نصریان گفت: من آدم فقیری هستم و بعدا فکر میکنم ببینم چه چیزی دارم که برایتان بیاورم. مهران مدیری توضیح داد که برنامه امشب به نوعی تجلیل از استاد نصیریان هم هست و قرار بوده تا این برنامه هدیهای به استاد بدهد که اگر ایشان اجازه دهند، برنامه دورهمی از طرف ایشان مبلغ 50 میلیون تومان به بنیاد بیماریهای خاص اهدا میکند.