سالی 500 میلیون دفترچه وارد کشور می‌شود/از کتاب و دفتر ایرانی می‌ترسند

ابوالفضل روغنی‌گلپایگانی (رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به عدم استفاده از کاغذهای داخلی در چاپ و تکثیر بخش اصلی کتاب‌ها درسی گفت: موضوع مصرف کاغذ داخلی در کتاب‌های درسی یا دیگر موارد ازجمله مسائل چالش‌برانگیز میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان کاغذ است که برای مدتی طولانی جریان دارد. ما به عنوان یک تولیدکننده کاغذ اعتقاد داریم که کاغذ مورد استفاده در کتاب‌های درسی با توجه به اینکه عمری نهایتا 8 الی 9 ماهه دارد؛ نیازی به انتخاب از میان کاغذهای با بالاترین کیفیت ندارد.

 افزود: این نگاه دقیقا همسو با دغدغه‌های رهبری در مورد اقتصاد مقاومتی و استفاده از کالاهای داخل است منتهی دوستان آموزش و پرورش که یکی از مصرف‌کنندگان اصلی کاغذ تحریر هستند استدلال‌های خاص خود را دارند و می‌گویند کاغذهای تولید داخل کیفیت لازم را ندارد و ماشین‌آلات چاپخانه‌ها را کند می‌کند.

او تاکید کرد: بارها به خود این دوستان هم عرض کردیم به قول یک ضرب‌المثل قدیمی هر چقدر پول بدهی آش می‌خوری یعنی هر چه کیفیت کاغذ تولیدی بالاتر باشد هزینه صرف شده برای تهیه آن نیز به مراتب افزایش می‌یابد. در حال حاضر به دلیل استفاده کاغذهای با کیفیت خارجی در چاپ و تکثیر کتاب‌های درسی هزینه‌های واقعا گزافی مصرف می‌شود در صورتی که کاغذهای تولید داخل دست کم 25 تا 30 درصد ارزان‌تر محاسبه خواهد شد. در واقع بحث سود و فایده است وقتی نیاز به جابجایی بار در مسیر کوتاه داریم مسلما از یک نیسان استفاده می‌کنیم و پای پورشه و بنز را به میان نمی‌کشیم. یعنی هر سطح کیفیتی باید با توجه به جایگاه مصرف مورد مقایسه قرار بگیرد.

روغنی سپس کاعذهای تولید داخلی را دارای کیفیت لازم برای استفاده در چاپ و تکثیر کتاب‌های درسی دانست و یادآور شد: کاغذهای کتاب درسی واقعا می‌توانند از کارخانه‌های داخل تامین شوند. کیفیت کاغذهای داخلی نیز از استانداردهای لازم برخوردار است اصولا ماشین‌آلاتی که تولیدکننده داخلی با آنها کاغذ تولید می‌کند صد در صد اروپایی هستند که بیشترشان از آلمان و سوئد آمده‌اند پس می‌توانیم بگوییم محصولی با کیفیت کاملا اروپایی روی خروجی قرار می‌گیرند و قبول نداریم که کاغذهای تولید داخل کیفیت لازم برای مصرف در کتاب‌های درسی ، روزنامه‌ها و ... را ندارند. البته بحث ماشین‌آلات کارخانه‌های کاغذسازی نیز که از خارج آمده‌اند به این دلیل است که تکنولوژی تولید این سخت‌افزار در کشور وجود ندارد در غیر اینصورت تکلیف ما حتی بر استفاده از ماشین‌الات داخلی و تولید کاغذ بود.

وی افزود: هر چه هست که مصرف‌کنندگان کاغذ و ذی‌نفعانی که ما با آنها سروکار داریم ظاهرا اعتقادی به کاغذ داخلی ندارند و مهم هم برای آموزش و پرورش تایید آن‌هاست. چراکه نهایتا آن‌ها باید استفاده از کاغذ داخلی را قبول کنند. ما به عنوان تولیدکننده کاغذ به دلیل اینکه می‌خواهیم در بازار ایران در حد یک برند باقی بمانیم صادرات داشته باشیم و نقشی پایدار در اقتصاد کشور بازی کنیم خواه ناخواه ملزم به رعایت استانداردها و کیفیت‌ها هستیم پس به همه چیز توجه می‌کنیم.

رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا سپس با اشاره به نظرات متفاوتی که درباره نوع کاغذ و سفیدی و شفافیت آن مطرح می‌شود، بیان کرد: در مورد نظرات متفاوتی که درباره نوع کاغذ و سفیدی و شفافیت آن مطرح می‌شود به نظرم بهتر است با یک چشم پزشک صحبت شود. کاغذهای تولید داخل نسبت به کاغذهای اروپایی از درجه شفافیت کمتری برخوردار هستند و حدودا نزدیک به 5 درجه شفافیت پایین‌تری نسبت به نوع اروپایی که خیلی خیلی شفاف هستند دارند به همین دلیل هم در بازار با نام کاهی،‌ نخودی یا کرم شناخته می‌شوند. بسیاری از اهالی فن معتقدند درجه شفافیت بسیار بالا در مطالعه طولانی باعث خستگی چشم و آسیب به آن می‌شود. در زمان تحصیل خود ما نیز بیشتر کاغذهایی که در دفاتر نشر و موارد مطالعاتی پرتکرار استفاده می‌شد کاغذهای کاهی بود. اما در حال حاضر حتی روزنامه‌ها نیز اصرار دارند تا با کیفیت‌ترین کاغذ ممکن را برای چاپ و تکثیر خود به کار گیرند. در صورتی که در اروپا نیز کاغذهایی با کیفیت معمول در مطبوعات و روزنامه‌ها استفاده می‌شود. براساس شنیده‌هایی که از متخصصان به گوش ما خورده بهتر است از کاغذهای کاهی و کمتر شفاف در تولیدات مکتوب و رسانه‌ای استفاده شود.

روغنی همچنین با انتقاد از شکل‌گیری فرهنگ مصرف کالاهای خارجی در کشور گفت: متاسفانه فرهنگ مصرف در کشور ما به سمت انتخاب اجناس خارجی شکل گرفته و این کار دستگاه‌های فرهنگی، صداوسیما و رسانه‌هاست که فرهنگ‌سازی کنند تا مردم هم تولیدات داخلی خود را بشناسند و هم نسبت به استفاده از آنها ترغیب شوند. ما به عنوان یک بنگاه تولیدی و اقتصادی قدرت این را نداریم که مدام به مردم اصرار کنیم یا فشار بیاوریم تا از کالای داخلی استفاده کنند و این مساله نیازمند همکاری اهالی رسانه و صداوسیما است. ما به عنوان عرضه‌کننده تنها می‌توانیم کالایی استاندارد و کیفیت مطلوب را عرضه کنیم و تاکید داشته باشیم که این کالا به راحتی می‌تواند مورد مصرف قرار بگیرد.

او ادامه داد: متاسفانه وقتی صحبت از استفاده از کاغذ داخلی در کتاب‌های درسی، روزنامه‌ها و ... می‌شود عده‌ای تصور می‌کنند ما تنها به دنبال منافع مالی خود هستیم اما دغدغه ما تولید ملی، سلامتی چشم دانش‌آموزان و ... است.

این تولیدکننده کاغذ درباره میزان استفاده از کاغذ ایرانی در تهیه و تولید دفتر و دفترچه برای دانش‌آموزان نیز اظهار داشت: در اولین گام همکاری برای استفاده از تولید کاغذ ملی در تهیه نوشت‌افزار 20، 30 میلیون دفترچه برای دانش‌آموزان تولید کرده‌ایم و در اختیار عرضه‌کنندگان گذاشتیم اما متاسفانه دفترچه‌های تولید داخل نیز با اقبال جدی مواجه نمی‌شوند چون خود فروشنده‌ها برای سود بیشتر مدام اجناس خارجی را تبلیغ می‌کنند و بر شفافیت کاغذ آنها تاکید دارند در این میان خانواده‌ها نیز دچار اشتباه می‌شوند سالی 500 میلیون دفترچه به کشور وارد می‌شود و این در حالی است که ما یک تولیدکننده نمی‌توانیم محصولات خود را علیرغم کیفیت استاندارد در بازار عرضه کنیم.

رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا در پاسخ به این سوال که آیا کیفیت کاغذهای داخلی امکان استفاده برای چاپ رنگی مخصوصا در کتاب‌های درسی مقطع ابتدایی را فراهم می‌کند، گفت: در مورد شبهاتی که در زمینه چاپ رنگی روی کاغذهای داخلی وجود داشت حتی به آموزش و پرورش پیشنهاد دادیم تا در برخی کتاب‌ها مثل کتاب‌های رشته‌های فنی و هنرستانی که به لحاظ محتوا نیازمند عکس‌های آموزشی با کیفیت خاص هستند از کاغذهای خارجی استفاده کنند. البته کاغذ داخلی در زمینه چاپ رنگی نیز کیفیت و استانداردهای لازم را دارا است و از نظر رنگ‌پذیری نیز ایده‌آل به شمار می‌آیند. چاپ عکس در یک کتاب درسی که قرار نیست در سطح یک آلبوم کیفیت نیاز داشته باشد. در استفاده از کاغذ برای کتاب درسی باید یادمان باشد که کتاب‌هایی برای یک محدود زمانی مشخص چاپ می‌کنیم و استانداردها درباره رنگ‌پذیری کیفیت و شفافیت کاغذ باید متناسب با زمان مورد استفاده قرار گرفتن آن باشند. بله اگر بخواهیم یک آلبوم عکس و یک مجله لاکچری منتشر کنیم کاغذ ایرانی جوابگوی آن نیست و باید از کاغذهایی با کیفیت گلاسه و LWC استفاده کنیم چراکه کاغذ ایرانی چنین امکانی را ندارند. اما در مورد سایر موارد به راحتی می‌توان کاغذ ایرانی را تهیه و استفاده کرد.

روغنی اضافه کرد: متاسفانه فرهنگ مصرف ما کاملا اشتباه پایه‌گذاری شده است و حتی در زمینه پوشاک و خوراک نیز مدام به اجناس خارجی رجوع می‌کنیم. مجدد تاکید می‌کنم که کاغذ ایرانی برای استفاده در کتاب‌های درسی روزنامه‌ها، فیش‌های برق، آب و ... و همینطور اسناد اداری مثل فیش‌های بانکی می‌تواند و باید مورد استفاده قرار بگیرد. درمورد بحث کیفیت نیز باید توجه داشته باشیم انتظار درباره کیفیت باید مطابق با نوع مصرف باشد. انتظار از پیکان یک چیز است و انتظار از بنز یک چیز دیگر. هزینه‌های که بی‌مورد صرف تهیه کاغذهایی با بالاترین کیفیت می‌شود بعضا خرج یک موسسه را تا 200 درصد افزایش می‌دهد.

او در پایان دولتی بودن اقتصاد در کشور را یکی از دلایل عدم توجه به هزینه-فایده‌ها در تهیه کالاهای مورد نیاز در بسیاری موارد ازجمله کاغذ دانست و بیان کرد: بخشی از عدم استفاده از کاغذ داخلی حتی در تهیه و تکثیر فیش‌های بانکی‌ و قبوض آب و برق به دولتی بودن اقتصاد ما بازمی‌گردد. اداره‌های آب، برق و گاز در کشور ما دولتی هستند در صورتی که اگر آنها خصوصی بودند به نظر می‌رسد به هزینه‌های جاری خود توجه داشتند چرا که بخش خصوصی در ابتدا هزینه را می‌سنجد و سپس کیفیت را نسبت به این هزینه ارزیابی می‌کند اما در بخش دولتی عمدتا تنها کیفیت را مدنظر می‌دهند و گویا توجه‌ای که به میزان هزینه‌ای‌ که برایشان دارد؛ ندارند. از آنجایی که 80 درصد اقتصاد ما دولتی است این عدم توجه به همخوانی هزینه و کیفیت چندان عجیب به نظر نمی‌رسد.