تصاویر تمام قد هنرمندان در استندآپ/ به نام زن و هنرمند بخند

به گزارش خبرنگار ایلنا، اولین سری از مجموعه نمایشگاه استندآپ هنری‌های پلاک 4 در گالری دنا به نمایش درآمد. در بدو ورود و در راهروی نمایشگاه تصاویری از بزرگان ادبیات صادق هدایت، پرویز شاپور و عمران صلاحی و گفته‌های طنزپردازانه این نویسندگان در رابطه باهم دیده می‌شود. در کنار این تصاویر روی دیوار تابوی استندآپ؛ پلیز نوشته شده گویا از این طنزپردازان می‌خواهد چند لحظه‌ای مخاطبان را در این استندآپ هنری همراهی کنند.

اولین اثر که در این استندآپ مخاطب با آن مواجه می‌شود تابلویی به عنوان دعوت است که از بیننده می‌خواهد اگرچه فکر و روح او مانند عکس‌های این مجموعه در قوطی کبریت قراردارد اما گاهی هم لبخند بزند. در ادامه تصاویر تمام قد هنرمندان شرکت‌کننده در این استندآپ را روی دیوار گالری می‌بینیم. تصاویری که با دلنوشته‌های مخاطبان درباره نمایشگاه مزین شده گویا قرار است در پایان این استندآپ هنری، آثاری جدید با همکاری مخاطبان آن خلق شود.

بخش جالب توجه این استندآپ پخش ویدئوآرتی بود با موضوع چگونه یک هنرمند خلق شود. تم طنزآمیز و استفاده از زیرنویس در این ویدئوآرت شاید برای اولین بار است که تجربه می‌شود اما جذابیت این ویدئوآرت با توجه به شباهت آن به آثار سینمای صامت،‌چارلی چاپلین و باسترکیتون طنزپردازان مطرح جهان برای مخاطب یک حس نوستالوژیک ایجاد می‌کند.

اثر بعدی در این استندآپ فتوکاریکاتورهایی از کیارنگ اعلایی، حسن غفاری و افشین شاهرودی است. در ادامه نیز مجسمه‌های مژده‌ دانش‌پژوه قرار دارد که نمادی از جوانانی است که فکر می‌کنند هنرمند بودن یعنی ظاهر متفاوت داشتن.

از دیگر آثار این استندآپ حضور بزرگان طنزپرداز ادبیات و سینمای جهان و ایران از مولیر تا بی‌بی‌ استرآبادی روی بزرگترین دیوار نمایشگاه است. پس از آن آثار کاریکاتور کامبیز درمبخش دیده می‌شود که این کاریکاتوریست بی‌توجهی اهالی هنر نسبت به هم را در این آثار به نمایش کشیده است. در ادامه نیز اثری از حمید‌ جانی‌پور قرار دارد و افرادی را نقد می‌کند که با وجود اینکه در گالری‌ها حضور دارند اما نسبت به هنر و هنرمند کاملا بی‌تفاوت هستند و تنها به دنبال ژست و پُز هنری هستند و عکس‌های میلاد عیدیان که با لبخندی مزین شده‌اند اما در حقیقت وضعیت نابسامان اقتصادی هنرمند در جامعه امروز را نقد می‌کند.

فرشید پارسی‌کیا نیز  با مجموعه «بخند به نام زن‌ بودن» در این  استندآپ هنری شرکت کرده است. او با مجموعه‌ای از عکس‌ها فاصله اجتماعی که در جامعه بین زن و مرد وجود را به نقد گذاشته. استندآپ کمدی صوتی امیرمهدی ژوله آخرین اثر این استندآپ هنری است.

الهه زارع‌نژاد با بیان اینکه این طرح شامل 5 نمایشگاه است و برای نمایش در گالری تهیه شده، درباره نمایشگاه «لبخند ژکوند به استندآپ هنری‌های پلاک 4» گفت: با توجه به پرفورمنس‌هایی که سال گذشته در گالری دنا برگزار شد و خودم پرفورمر بودم، تصمیم گرفتم ادامه کارهایم را به عنوان هنرمند این گالری همان‌جا برگزار کنم در نتیجه پلاک این استند‌آپ 4 تعیین شد.

او ادامه داد: در واقع این پلاک 4 می‌تواند در این پنج طرح متغییر باشد و بستگی دارد که این برنامه در چه مکانی اجرا شود. موضوعی که در این طرح مهم است و تکرار می‌شود ابداع از کلمه استندآپ است. باتوجه به واژه استند‌آپ از سال گذشته به طور عامیانه در بین مردم رواج پیدا کرده بود؛ احساس می‌کردم در فضای هنرهای تجسمی همیشه هنرمندان با یک رویکرد سیاه و تلخی به تولید اثر می‌پردازند.

جامعه هنری، خنداندن را هنر نمی‌داند

کیوریتور « لبخند ژکوند به استندآپ هنری‌های پلاک 4» گفت: موضوع مهم این است که همیشه یک تکرار انتقادی، در آثار هنرمندان در فضاهای گالری‌ها شکل می‌گیرد و آنچه که می‌بینیم درد،‌ غم، سیاهی و ... است و به ندرت نمایشگاهی به طور مثال با تِم صلح برگزار می‌شود که البته آن هم بسیار معمولی است و در حقیقت نوعی تکرار است.

زارع‌نژاد با بیان اینکه مهمترین مسئله برای او این است که اولین مجموعه از استندآپ هنری‌ها را با عنوان طنز در گالری‌ها به نمایش بگذارد، تصریح کرد: در حقیقت هدفم نقد جامعه هنری و هنرمندی است که چرا لبخند به لب ندارند و چرا طیف وسیعی از هنرمندان گمان می‌کنند هر تِمی که عنوان لبخند و خنده است؛ چیپ است یا اینکه آن هنر، ‌هنر جدی نیست.

او با اشاره به رویکرد خود در این مجموعه گفت: لبخند ژکوند یکی از مهمترین آثار هنری جهان است که عنوانش‌ لبخند است و این تابلو  دقیقا نگاه جامعه هنری را نقد می‌کند. من کلمه کمدی را از استندآپ کمدی حذف کردم و معتقدم هر هنرمندی که اثری را خلق می‌کند در حقیقت یک استندآپ را برای مخاطب اجرا می‌کند و این استندآپ‌ها در تمام هنرها از جمله عکاسی،‌طراحی، نقاشی وجود دارد.

این کیوریتور معتقد است؛ در حیطه ادبیات وقتی نویسنده یا شاعر متنی را می‌نویسد آن متن یک استندآپ است.

زارع‌نژاد ادامه داد: قصد دارم مدیاهای مختلف از جمله تئاتر،‌ موسیقی، سینما، مجسمه‌سازی و حتی ادبیات را در یک تلفیقی در مدیای تصویر در یک گالری نمایش دهم.

او با بیان اینکه چیدمان کار برعهده خودش بوده است، گفت: دیوار مردگان در راهروی نمایشگاه واقع شده که سه طنزپرداز قدیمی روی آن دیوار بودند و هر کدام برای دیگری یک خاطره طنز‌آمیز بیان کرده و در آن دیوار آمده بود. عنوان‌هایی که برای این نویسندگان بکار رفته باتوجه به نوع مرگ این افراد با نگاهی ظنز‌آمیز مشخص شده. به طور مثال درباره صادق هدایت نوشته شده خدا بیامرز صادق هدایت،‌ یا به دلیل اینکه احساس می‌کنم پرویز شاپور همیشه در عرصه هنر محروم بوده او را با عنوان مرحوم یاد کرده‌ام.

زارع‌نژاد گفت: با قرار دادن عکس‌هایی تمام قد از هنرمندانی که در این نمایشگاه آثارشان ارائه شده، روی دیوار در حقیقت خواستار اینترکتیو بودن مخاطبان بودم تا در این نمایشگاه مخاطب از شکل سنتی مخاطب در دوره قاجار، زمانی که دوربین برای اولین بار وارد کشور شده بود و مردم با زل زدن به دوربین چهره‌های خنده‌داری را به تصویر می‌کشیدند، قصد داشتم با این کار نگاه مخاطب را نیز تغییر دهم و بیننده در تمام مدتی که در نمایشگاه حضور دارد با خودکار روی این عکس‌ها مطلب می‌نویسد و در پایان نمایشگاه آثاری وجود دارد که مخاطبان آن‌ها را خلق کرده‌اند.

او همچنین خاطرنشان کرد: روی یکی دیگر از دیوارهای گالری، دیوار مرحومین دو را قرار دادم که در ادامه دیوار بیرون گالری است و تمام طنز‌پردازان جهان ازجمله مولیر، اسکار وایلد، بی‌بی‌ استرآبادی در آن دیده می‌شوند.

او با اشاره به این دیوار گرافیکی گفت: در حقیقت پشت شیشه بودن این افراد نشان از نظاره‌گر بودن آنها به فضای گالری را القا می‌کرد. در واقع هر اثری که در گالری وجود دارد با اینکه از مدیای تصویر برخوردار بود اما یک کپشن مشترک به نام ادبیات داشتند و این نشان می‌دهد ادبیات و قلم در همه هنرها سرآمد همه چیز است و نیاز به نوشتن همیشه احساس می‌شود.

این کیوریتور در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره آثار ارایه شده در این نمایشگاه گفت: موسیقی با تم طنز برای این نمایشگاه انتخاب شده بود و مدل‌های متفاوتی از قهقه‌‌ها و خنده‌ها بود.

زارع‌نژاد با اشاره به هنرمندان شرکت کننده در این استندآپ هنری اظهار کرد: همه آثاری که در این نمایشگاه گردآوری شده کاملا با موضوع نمایشگاه همخوانی داشت و دقیقا این نمایشگاه گردآوری شده نه اینکه فقط یک سری آثار را در آن به نمایش درآمده باشد.

او با بیان اینکه مهمترین بخش طنزی که در هنرهای تجسمی می‌توان به آن پرداخت کاریکاتور است، افزود: در گالری‌ها بجز کاریکاتور طنز دیگری وجود ندارد، از آنجا که کامبیز درمبخش رزومه و کارهای بی‌نظیری دارد از طرف دیگر سلبریتی هم نیست در بخش کاریکاتور از کارهای او استفاده کردیم.

این کیوریتور با اشاره به انتخاب افشین شاهرودی، گفت: افشین شاهرودی با سه اثر فتوکاریکاتور شرکت کرد و باتوجه به موضوع نمایشگاه که نقد جامعه هنری بود آثار ارایه شده کاملا همخوانی داشت.

هنرمندان زیر پاشنه کفش‌های داف‌ها دیده نمی‌شوند

زارع‌نژاد با اشاره به آثار حمید جانی‌پور تصریح کرد: تابلوهای ارایه شده توسط حمید جانی‌پور افرادی را نقد می‌کند که در گالری‌ها حضور دارند و در حقیقت با ظاهرهای خیلی متفاوت یا به اصطلاح داف به گالری‌ها می‌آیند و گالری‌ها از آثار هنری که در زیر کفش‌های این داف‌ها قرار گرفته‌اند؛ پر شده است و به نوعی اشاره به حضور افرادی دارد که فقط از کنار آثار هنری و هنرمند رد می‌شوند و حاضر نیستند بجای خرید کفش‌های گران‌قیمت یک اثر هنری را خریداری کنند.

او همچنین با توضیح آثار پارسی‌کیا ادامه داد: یک مجموعه از زن‌هایی که هر کدام کاراکتر و شخصیت جداگانه‌ای دارند و از یک کودک تا یک زن مسن بازنشسته حضور دارند و با توجه به عنوان این مجموعه با اینکه این زن‌ها لبخند به لب دارند اما اساسا لبخند زدن در دنیای امروز و جامعه ما برای زنان بسیار سخت است.

کیوریتور استندآپ هنری‌های پلاک 4 درباره مجسمه‌های مژده دانش‌پژوه خاطرنشان کرد: این مجسمه‌ها نماد و نشان از افرادی هستند که مخاطب جامعه هنری و هنرمندانی هستند که در این جامعه حضور دارند و تصور می‌کنند هر چقدر ظاهر عجیب‌تری داشته باشند شخصیت هنری‌تری خواهند داشت.

زارع‌نژاد درباره میلاد عیدیان نیز گفت: طرح‌هایی از موزیسین‌های قدیمی در این طرح آمده که باتوجه به اینکه افراد غمگینی هستند اما لبخندی عکس آنها را مزین کرده و نشان دهنده این است که همه همیشه لبخند هنرمند را می‌بینند ولی از شکم گرسنه و جیب خالی هنرمند بی‌خبرند.

او در پایان با اشاره به مجموعه دعوت اثر احسان برآبادی تصریح کرد: ویدئوآرت این مجموعه اثر الهه زارع‌نژاد با تمام ویدئوآرت‌هایی که تاکنون ارائه شده؛ تفاوت داشت چراکه تا امروز ویدئوآرتی با تم طنز نداشتیم. همچنین این ویدئوآرت با روش کمیک استریپ‌های دوران باستر کیتون بین فضاها زیرنویس را استفاده کرده بود. البته مهمترین مسئله تم این ویدئوآرت بود که با موضوع اصلی نمایشگاه همخوانی داشت و آن طرز تهیه یک آرتیست بود.

زن‌ها فی‌نفسه خود را در رتبه دوم می‌دانند

فرشید پارسی‌کیا مدیر گالری دنا درباره این استندآپ هنری نیز گفت: لبخند ژکوند استندآپ هنری‌های پلاک 4  با رویکرد خنده تلخ در فضای تجسمی آغاز شد و هدف این است که بخندیم و بخندانیم اما لودگی نکنیم و تولید فکر داشته باشیم. یکی از چیزهایی که متاسفانه امروزه در جامعه ما مُد شده، این است که می‌خندند و می‌خندانند در عین لودگی و تولید فکر نمی‌کنند و به هیچ می‌خندند.

او با اشاره به برگزاری سری دوم  این مجموعه در بهمن‌ماه اظهار کرد: اثری را که درا ین مجموعه ارائه دادم درباره وارونه‌های تهران با عنوان «بخند به نام زن» دارای دو بخش محتوایی است. به عنوان یک شهروند تهرانی معتقدم جغرافیای امروز ما بسیار آسیب‌دیده و بسیار خطرناک، مضحک و خنده‌دار است.

مدیر گالری دنا خاطرنشان کرد: اینقدر همه چیز در این شهر جابجا شده گمان می‌کنم در هیچ زمانی تهران تا این حد به  عمق فاجعه دچار نشده است چراکه فاصله طبقاتی به شدت در تهران دیده می‌شود و مصرف الگوی اول همه آدم‌ها شده و همه تصور کنند آرزویی بجز بدست آوردن پول ندارند آن هم برای مصرف و این خنده‌دار است.

پارسی‌کیا با بیان اینکه ما زندگی نمی‌کنیم در حقیقت وارونه‌هایی هستیم که در فضا و زمین حرکت می‌کنیم برای بدست آوردن مصرف، تصریح کرد: بیشتر حرف‌هایم در این اثر  فرهنگی و اجتماعی است و اعتراض خود را در باب زن بودن مطرح می‌کنم. در جغرافیای امروز ما زنان نمی‌توانند شغل برابر و موقعیت‌های اجتماعی و اقتصادی برابر داشته باشند با توجه به این مسائل فی‌نفسه زن بودن مضحک‌تر شده است.

او به ادبیات استفاده شده در این اثر اشاره کرد و گفت: در نهایت از ادبیاتی استفاده می‌کنم که از فضای گفتار نیچه تبعیت می‌کند اما همه جملات را خودم نوشتم البته ترجمه عاشوری هم روی من تاثیرگذار بوده و همانطور که زرتشت می‌گوید زن بودن خنده‌دار نیست حرف من هم همین است و قصد دارم یک طنز تلخ را مطرح کنم.

مدیرگالری دنا خاطرنشان کرد: هدفم یک جریان اجتماعی است، در حقیقت مساوات‌هایی عادی است مانند کار و اشاره دارم به اینکه چرا در مشاغل مختلف از جمله گرافیک حضور زن‌ها کمرنگ است البته وقتی این مسائل را بررسی می‌کنید متوجه می‌شوید که این بدلیل حضور آقایان نیست بلکه به این دلیل است که زن‌ها فی‌نفسه خود را در رتبه دوم می‌بینند و درحقیقت من در این کار اعتراضم را با یک خنده تلخ بیان کنم.

اولین سری از مجموعه استندآپ هنرهای پلاک 4 در گالری دنا به آدرس خیابان سپهبد قرنی، بعد از چهار راه طالقانی، کوچه سوسن، پلاک4، زنگ2 تا یکم شهریور ماه ادامه دارد.

نجمه رحمتی