آمیختن به سیاست، عبدالحسین نوشین را نابود کرد

غلامحسین دولت‌آبادی در گفتگو با خبرنگار ایلنا، تشریح کرد: «پرتره مرد ریخته، مکاشفه‌ای در زندگی عبدالحسین نوشین» اجرایی تک نفره است که در آن «اصغر همت» نقش نوشین را بازی می‌کند.

او ادامه داد: اصغر همت در این اجرا در هشت نقش روی صحنه می‌رود؛ هشت نقشی که در واقع عبدالحسین نوشین آن را بازی می‌کند.

این کارگردان و نمایشنامه‌نویس با بیان اینکه کار در دو پرده و مجموعا 45 دقیقه آماده می‌شود؛ گفت: پرده اول عبدالحسین نوشین را 45 دقیقه قبل از ترک و فرار از تهران در سال 31 نشان می‌دهد و پرده دوم آخرین شبی است که نوشین در خانه‌اش است، سرطان معده گرفته و می‌خواهد برود بیمارستان بستری شود.

دولت‌آبادی فرم کار را یک مونودرام خواند و ادامه داد: برخلاف این نوع تک‌گویی‌هایی که در ایران نوشته می‌شود و بیشتر واگویه‌های ذهنی یک کاراکتر است که روی صحنه حرف می‌زند، ما در اینجا از همه نوع عناصری که برای یک کار تک نفره لازم است استفاده کرده‌ایم؛ از روایت گرفته تا بازی در بازی‌های تو در تو.

او «پرتره مرد ریخته» را بخش‌هایی از زندگی عبدالحسین نوشین خواند که روایت او آراز بارسقیان دیگر نویسنده این نمایشنامه از زندگی نوشین بوده است که لزوما همه این‌ها با تاریخ تطبیق ندارد.

کارگردان نمایش «پرتره مرد ریخته» تشریح کرد: مفهوم این اثر نمایشی در واقع آمیختگی سیاست با امر هنر است؛ سیاست به معنی حضور یک هنرمند در کار تشکیلاتی یک حزب.

دولت‌آبادی ادامه داد: همکاری عبدالحسین نوشین با حزب توده و آمیخته شدن هنر با سیاست منجر به نابودی کار هنری عبدالحسین نوشین می‌شود و این خیلی برای تئاتر ایران زیان‌بار بود که نوشین را از دست داد و به زیان نوشین هم شد که تئاتر را از دست داد و مجبور شد خودش را در مسکو محدود به کار روی شاهنامه کند و در نهایت تنهایی هم فوت کرد.

او با اشاره به اهمیت نوشین، با بیان اینکه باید محدوده کار او را به عنوان یکی از کسانی که طلیعه نوین تئاتر ایران را دارند در نظر گرفت، گفت: عبدالحسین نوشین با اشاره به کارها و تاثیراتی که نوشین بر تئاتر داشته توضیح داد: در دهه بیست و دوره فعالیت نوشین، او توجه به متون نمایشی و انتخاب نمایشنامه‌ها را دگرگون کرد. تمرین زیاد را هم در دوره‌ای که تمرین زیاد انجام نمی‌شده در کارگردانی مدنظر داشت؛ او نظم جدیدی به تئاتر می‌دهد.

دولت‌آبادی با بیان اینکه نوشین پس از فرار از ایران سال‌ها مانند یک تبعیدی در شوروی باقی ماند، گفت: در پرده یک نمایش «پرتره مرد ریخته»، وقتی نوشین می‌خواهد با غرور از ایران فرار کند دولت کمونیستی او را می‌گیرد. در پرده دوم با نوشینی مواجه هستیم که همه آرمان‌هایی که روزی به آنها فکر می‌کرده را شکست خورده می‌بینید و در تنهایی دچار بیماری هول‌آور و سخت سرطان پیشرفته است که خیلی زود هم می‌میرد.

دولت‌آبادی با اشاره به عوامل این نمایش گفت: نمایشنامه و کارگردانی «پرتره مرد ریخته، مکاشفه‌ای در زندگی عبدالحسین نوشین» به طور مشترک به عهده «آراز بارسقیان» و من بوده و گل‌آرا خلیلی دستیار کارگردان، سینا ییلاق‌بیگی طراح صحنه و عابس خلقی طراح نور آن هستند.

این کارگردان و نمایشنامه‌نویس با بیان اینکه «پرتره مرد ریخته، مکاشفه‌ای در زندگی عبدالحسین نوشین» از نیمه شهریور در تالار سنگلج روی صحنه می‌رود؛ گفت: این اثر، با آن چیزی است که تالار سنگلج را با آن می‌شناسیم یعنی کارهای عموما شادی‌آوری متفاوت است.