اعتراف نویسنده آمریکایی به اشتباهات کشورش در خاورمیانه
بهزاد قادری (مترجم و مدرس تئاتر) که به تماشای نمایش «جهان انزوا» رفته بود، گفت: «جهان انزوا» برگردان درستی از The Retreating World به نظر میرسد؛ به مفهوم جهانی که پس میرود. این متن را میتوان از مقولهی داکیودراما یا تئاتر مستند دانست.
به گزارش ایلنا، بهزاد قادری همراه فرهاد ناظرزاده کرمانی (چهره ماندگار هنرهای نمایشی کشور) به تماشای نمایش جهان انزوا به کارگردانی رضا کوچک زاده نشست.
قادری گفت: بسیاری از اروپاییهایی که در سوریه و عراق مسائل را دیدهاند، نمایشنامههایی نوشتهاند که نوعی درام درگیری با حقیقت است و آنچه آمریکا و اروپا میخواستند به جای حقیقت جلوه دهند. از این منظر، مستندسازی خوبی را در جهان انزوا شاهدیم.
او ادامه داد: همین که نویسندهای آمریکایی چنین متنی نوشته، نوعی اعتراف به اشتباهات کشوریست که خاورمیانه را به جنگ کشاند. شاید دوست داشتم، تکپردهایهای عراقیها و سوریها را هم در بارهی همین جنگ میدیدم ولی جهان انزوا هم بسیار جالب بود.
قادری افزود؛ نویسنده کوشیده است، فاصلهاش را از فضای رویداد از بین ببرد و ما احساس نمیکردیم که او در آمریکاست؛ او به خوبی توانسته بود فضای ذهنی جوانی عراقی را ـکه از 1991 تجربهی دو جنگ را داردـ با همدلی برای ما روشن کند و فضا و حس آنها را به خوبی به ما منتقل کند.
مترجم آثار ایبسن ادامه داد: اینگونه نمایشها در اجرا بسیار سخت است و جالب است که مرا یاد نمایشی از استریندبرگ میانداخت؛ قویتر. بازیگری که بسیار کمگوست و مات و مبهوت به همهجا مینگرد، کاری بسیار سخت انجام میدهد؛ او تنها با نگاهش، رابطهای عمیق با ما برقرار میکند. و به گونهای میتوان گفت که تنها ماجرا و شخصیت نمایش هم اوست.
قادی تصریح کرد: اگر ما میتوانستیم تنها نگاههای او را درک کنیم، به خوبی همه چیز را درمییافتیم. ولی کارگردان در اجرا، زبان گویای ذهن او را هم در قالب نقشی دیگر بر صحنه نشان میدهد تا ژرفای نگاه بازیگر نخست را به درستی دریابیم و چراییاش را درک کنیم. میان دو بازیگر نمایش هم ارتباط عمیق و درستی شکل گرفته بود که به نظرم از کارگردانی خوب و آگاهانهی کار ناشی میشود. بازیها بسیار صمیمانه، آگاهانه و دوستداشتنی بود و فکر میکنم تماشاگران توانستند ارتباط خوبی با کار برقرار کنند.
قادری گفت: این نمایش گام مهمی در گسترش نمایش اینتراکتیو است ولی تماشاگر عمومی هم به نظرم به خوبی میتواند با این نمایش ارتباط سازنده برقرار کند. در بخشی از زندگی زیستهی خودمان هم گاه با چنین تصویرهایی رویارو میشویم؛ زمانی که کسی مبهوت به جایی مینگرد و حرفی نمیزند و خانوادهاش میکوشند او را از آن فضا بیرون آورند. پس چندان هم این گونه پرداخت، غریبه نیست.
او خاطرنشان کرد: شاید انتظار تماشاگری که به دیدن چنین کاری میآید این است که زود کلید دگرگونیها بخورد و تغییرات را ببیند. به نظرم با بازی خوب بازیگران، زنجیرهی این دگرگونیها به خوبی آغاز شد و با انرژی ادامه یافت. من هم سکوتهای خوب آنها را میدیدم و همزمان، فریادی در سکوت را نیز شاهد بودم.
این استاد دانشگاه در پایان یادآور شد: من این کار را پس از خستگی کارهای روزانه دیدم ولی فکر میکنم توانست ارتباط خوبی با من و تماشاگران امشب برقرار کند. جنبههایی هم از نگرش آرتو در این اجرا هست که میخواهد از انتظارات تماشاگرش سرپیچی کند و بیرحمانه انتظارات اولیهی تماشاگر را میپیچاند؛ تماشاگری که شاهد فشنشوهای آغازین است به یکباره وارد جهان نمایش میشود و به آرامی در آن جای میگیرد.
قادری تصریح کرد: این در اجرا بسیار خوب درآمده. شاید نباید در تماشای بار نخست، نظری دهم؛ نیاز است که یک بار دیگر هم ببینم تا نظر دقیقتری داشته باشم ولی شاید میتوانست اندکی در ضربآهنگ متفاوت باشد. البته این نظر شخصی من است ولی اجرا را در کل موفق دیدم.
نمایش «جهان انزوا» نوشتهی نائومی والاس با طراحی و کارگردانی رضا کوچکزاده و بازی امیر محمدی و محسن خدری تا 22 مرداد هر شب (به جز شنبهها) ساعت 21 در تماشاخانهی انتظامی خانهی هنرمندان ایران وباحمایت انجمن تئاترانقلاب و دفاع مقدس به اجرایش ادامه میدهد. بلیت اینترنتی این نمایش 60 دقیقهای را میتوان از وبگاه تیوال خریداری کرد.