رفتار کامران دیبا مانند نوکیسه‌ها بود/ 90 درصد آثار غربی گنجینه ارزش خاصی ندارند
آیدین آغداشلو می‌گوید: کامران دیبا آثاری را بدون مشاوره از هنرمندان و کارشناسان ایرانی برای موزه هنرهای معاصر خریداری کرد. در حقیقت مانند یک خریدار نوکیسه تعداد زیادی اثر را که ارزش چندانی نداشتند؛ خریداری کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، پس از مدت‌ها؛ انتشار تصاویر و نمایش آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران در سایت موزه در ابتدای هفته گڌشته آغاز شد. در مرحله نخست این برنامه، 24 اثر خارجی گنجینه ازجمله آثاری از پابلو پیکاسو، مارک روتکو، فرانسیس بیکن، پل گوگن، آلبرتو جاکومتی، اندی وارهول، ویکتور وازارلی و ... در سایت موزه قرار گرفته است.
نام هنرمند اثر، عنوان، اندازه و سال تولید، اطلاعاتی است که در کنار تصویر اثر برای علاقه‌مندان و بازدیدکنندگان در سایت قرار داده شده است.
از این پس قرار است تصاویر آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران با توجه به تعدد آثار و برای نمایش تدریجی آن‌ها، به مرور در سایت موزه منتشر شود.
ایرج اسکندری (نقاش معاصر) با اشاره به تاریخچه ساخت موزه هنرهای معاصر اظهار کرد: شرایط اجتماعی سال‌های دهه 50 به نحوی بود که شاه تمایل داشت تا در دنیای مدرن نیز سهمی داشته باشد، بنابراین تصمیم گرفتند موزه‌ای با عنوان موزه هنرهای معاصر تاسیس کنند. البته تا قبل از آن موزه‌هایی تحت عنوان نگارستان، موزه ایران باستان، موزه هنرهای تزئینی و چند موزه که آثار سنتی و ملی را به نمایش می‌گذاشتند، داشتیم.
او ادامه داد: قاعدتا برای نمایش آثار مدرن باید فضایی آماده می‌شد که همخوانی با این آثار داشته باشد، بنابراین تصمیم گرفته شد فضایی را در دل پارک لاله (پارک فرح) بسازند و آثاری از هنرهای مدرن را معرفی کنند. این موزه ساخته و آثاری برای آن توسط کامران دیبا خریداری شد که تا امروز به همراه آثار ایرانی که به این مجموعه اضافه شده؛ در موزه نگهداری می‌شود. در نمایشگاه‌هایی که در موزه هنرهای معاصر به نمایش درآمده تقریبا می‌توان گفت آثار گنجینه نیز در آن‌ها به‌طور متناوب در معرض نمایش قرار داده شد.
فرانسیس بِیکِن مرد لمیده با مجسمه
این هنرمند با اشاره به اینکه حدود 4 هزار اثر در موزه نگهداری می‌شود و بخش اعظم آن غربی است، افزود: تا اواخر دهه 50 آثار متعددی خریداری شد اما متاسفانه پس از انقلاب دیگر آثار موزه به‌روز نشد.
اسکندری به صحبت‌های آیدین آغداشلو درباره موزه هنرهای معاصر اشاره و درباره ویژگی این آثار گفت: کامران دیبا آثاری را بدون مشاوره از هنرمندان و کارشناسان ایرانی برای موزه هنرهای معاصر خریداری کرد. در حقیقت مانند یک خریدار نوکیسه تعداد زیادی اثر را که ارزش چندانی نداشتند؛ خریداری کرد.
او با بیان اینکه ده درصد از آثار غربی از با ارزشترین آثار هنر مدرن محسوب می‌شوند، تصریح کرد: به عقیده من، صحبت‌های آغداشلو درباره آثار صحیح است، اما در کنار آن‌ها آثار بسیار خوبی نیز خریداری شده مانند آثار گوگن، فرانسیس بیکن، ماتیس، مونه و ... و ارزش امروز موزه به این آثار است و معمولا در هر دوره از نمایش آثار گنجینه؛ کارهای مشخصی از هنرمندان معروف به نمایش درمی‌آید. البته در کنار این آثار؛ آثار دیگری در مدیاهای مختلف نیز وجود دارد.
این هنرمند درباره شرایط نگهداری آثار در موزه توضیح داد: قبل از انقلاب شرایط انبار شرایط مناسبی بود، اما در دهه اول انقلاب وسایلی که برای تنظیم رطوبت گنجینه استفاده می‌شد؛ مستعمل شده و کارآیی خود را از دست داده بودند. امروز نیز تا آنجا که اطلاع دارم شرایط خوب است و مشکلی وجود ندارد.
اسکندری با اظهار تاسف از اینکه در موزه آثار پست مدرن نگهداری نمی‌شود، خاطرنشان کرد: آثار خریداری شده عمدتا به دوره مدرن برمی‌گردد و متاسفانه آثاری از هنرمندان پست‌مدرن نداریم چراکه آثاری خریداری نشده؛ در این گنجینه کارهایی از دوره امپرسیونیسم، نئوامپرسیونیسم، کوبیسم، شیوه‌های منشعب شده از کوبیسم و ... نگهداری می‌شود، البته آیدین آغداشلو معتقد است در میان آثاری که از دوره هایپررئالیسم خریداری شده، از هنرمندان معروف این دوره هیچ اثری خریداری نشده بلکه از هنرمندان دسته دوم و دسته سوم هایپررئالیسم خریداری شده است.
او درباره نقش آموزشی موزه‌ها، گفت: یکی از کاربردهای موزه جنبه آموزشی آن است و امروزه نسبت به همه دوره‌ها این مسئله بیشتر احساس می‌شود. باید از همه دوره‌ها، سبک‌ها و هنرها آموخت تا بتوانیم در دنیای جدید حرفی برای گفتن داشته باشیم.
این هنرمند با تاکید دوباره به کمبود آثار معاصر غربی در موزه ادامه داد: ما از هنرمندان جدید غربی آثاری نداریم و در حقیقت دانشجویان کارهای جدیدی را در موزه ندیده‌اند و صرفا آثاری است که سال‌ها پیش خریداری کرده و مربوط به دوران مدرن می‌شود.
اسکندری با اشاره به اینکه همیشه موزه هنرهای معاصر با کمبود بودجه روبرو بوده، خاطرنشان کرد: قبل از انقلاب بودجه خوبی در اختیار موزه بود و کارشناسان خارجی در موزه کار می‌کردند، اما پس از انقلاب کارمندان کاهش پیدا کرد و همیشه موزه برای تعمیر و نگهداری ساختمانش مشکل بودجه داشته مثلا سال‌هاست که سیستم تهویه موزه خراب است اما موزه بودجه‌ای برای تعمیرات ندارد.
جرج کروز، مهمان ناخوانده
او با بیان اینکه برای دولتمردان ما هنر بویژه نقاشی و مجمسه در اولویت نیست، گفت: متاسفانه دولت توجهی به موزه هنرهای معاصر ندارد. در حقیقت هنگامی که بودجه کل کشور برنامه‌ریزی می‌شود مدیران کل کشور در برنامه‌هایشان به هنر توجهی نمی‌کنند و متاسفانه موزه هنرهای معاصر به دلیل اینکه به دولت وابسته است هیچ وقت بودجه کافی نداشته است.
این هنرمند در پایان با تاکید براینکه موزه هنرهای معاصر باید به یک نهاد مستقل تبدیل شود، خاطرنشان کرد: اگر موزه بتواند استقلال داشته باشد و مانند قبل از انقلاب اداره موزه دوباره هیات امنایی شود، ارزش این را دارد که گنجینه‌اش را به‌روز کرد. البته معتقدم هیات امنایی شدن موزه با واگذاری آن به بخش‌خصوصی کاملا متفاوت است.
علاقمندان برای بازدید مجازی از آثار غربی موزه می‌توانند به نشانی www.tmoca.com مراجعه کنند.