برآیند نظر مجلس درباره قوانین کپی‌رایت مثبت است
مهدی شیخ معتقد است، عدم پذیرش قوانین جهانی حقوق مالکیت فکری مثل قانون کپی‌رایت و کنوانسیون برن یکی از مهمترین چالش‌های پیوستن ایران به بازارهای جهانی نشر محسوب می‌شود.
حجت‌الاسلام مهدی شیخ (نماینده مردم تهران در مجلس دهم) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره اهمیت حضور ادبیات و نشر ایران در بازارهای جهانی گفت: انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی بود و حنی بحث صدور انقلاب اسلامی هم که مطرح شد حضرت امام خیمنی (ره) تاکید داشتند که ایران از طریق اتکا به فرهنگ انقلاب خود را صادر خواهد کرد. اساسا سیاست کلی جمهوری اسلامی عدم مداخله در امور سایر کشورها بوده و هست و ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب هم تنها در عرصه فرهنگی قرار شد که صادر شود. گام‌های نسبتا خوبی هم در این زمینه برداشته شده است، اما متاسفانه در عرصه صنعت نشر اصلا وضعیت مناسبی نداشته‌ایم و حتی به استانداردهای معمول هم نرسیدیم چه به برسد به اینکه به فرهنگی بودن انقلاب اسلامی توجه شود.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس دهم سپس عدم پذیرش قوانین جهانی حقوق مالکیت فکری را یکی از چالش‌های پیش رو برای حضور جدی ایران در عرصه نشر جهانی دانست و عنوان کرد: طی این سال‌ها صنعت نشر و ادبیات ما زیرساخت‌های لازم را نداشته و به نظر می‌رسد هنوز هم مشکلات زیرساختی اساسی در این حوزه داریم. یکی از مهمترین مشکلات زیرساختی عرصه کتاب و نشر؛ عدم توجه به الزامات حضور در بازارهای جهانی نشر و نداشتن شناخت کافی از شرایط بین‌المللی این حوزه است. به عنوان مثال عدم پذیرش قوانین جهانی حقوق مالکیت فکری مثل قانون کپی‌رایت و کنوانسیون برن یکی از مهمترین چالش‌های پیوستن ایران به بازارهای جهانی نشر محسوب می‌شود. علاوه بر این‌ها حمایت‌‌های لازم نیز از رفت‌وآمدهای بین‌المللی در عرصه کتاب و نشر صورت نمی‌گیرد. البته استانداردهای چاپی در کشور هم خیلی به‌روز نیست و این خود یک مشکل مهم بر سر راه ورود کتاب ایرانی به بازارهای جهانی است.
شیخ همچنین درباره برخی نگرانی‌ها از حضور ناشران و کتاب‌های خارجی در نمایشگاه‌های کشور مبنی بر اینکه برخی از کتب‌های خارجی ممکن است با شرایط عرفی و اخلاقی جامعه ایران همخوانی نداشته باشند، اظهار داشت: اصل دغدغه، دغدغه‌ای به‌جا و درست است و ما باید یک صیانت فرهنگی برای جامعه و مردم خود فراهم کنیم. منتها سخت‌گیری شدید و صحبت از عدم حضور کتاب و ناشر خارجی در کشور یا مانع‌تراشی بر سر حضور ایران در نمایشگاه‌های کتاب خارجی نیز درست و منطقی نیست. ما باید مکانیزم‌های فرهنگی داخلی خود را برای صیانت فرهنگی تقویت کنیم، نه اینکه مرزها را ببندیم، آن هم با توجه به اینکه در صورت حمایت درست می‌توانیم دست بالا را در مقولات فرهنگی داشته باشیم و به واقع در این عرصه حرف‌های جدی برای گفتن داریم.
وی افزود: عدم حمایت از صنعت چاپ و نشر و همین طور ادبیات کشور که ادبیاتی ایرانی-اسلامی است و بستن راه‌های ارتباطی در دیپلماسی فرهنگی، اولا باعث می‌شود حرف‌ها و ارزش‌های خود ما نیز مجال معرفی در عرصه‌های جهانی را نیابند و درثانی نمی‌توانیم تبلیغات ضدایرانی و ایران‌هراسی که شاهد آن هستیم را با یک رویکرد فرهنگی مناسب خنثی کنیم. در حالی که اگر واقعیت‌های فرهنگ ایران را به جهان معرفی کنیم، مطمئنا این تبلیغات ضدایرانی که بعضا هم با مبالغ هنگفت پایه‌گذاری می‌شوند؛ تمامشان خنثی می‌شود و خود ادبیات و نشر کشور هم به رشد و توسعه می‌رسد و نیازها و ضعف خود را هم بهتر می‌شناسیم تا فعال‌تر در این زمینه حرکت کنیم.
نماینده مردم تهران در مجلس دهم در پاسخ به سوالی پیرامون ارزیابی طرح‌های حمایتی معاونت فرهنگی برای ترجمه آثار ایرانی در خارج از کشور نیز یادآور شد: حتما باید طرح‌های حمایتی در حوزه ادبیات و نشر کشور داشته باشیم چراکه خیلی در این زمینه عقب هستیم. اما باید تا می‌توانیم این حمایت‌ها برون‌سپاری شود و حتی به سمتی پیش برویم که خود نشریات و ناشران خارجی درخواست مطالب و ادبیات ما را بدهند و خودشان هم نسبت به ترجمه آن‌ها اقدام کنند. اصولا اگر در عرصه نشر بین‌الملل فعال شویم باعث می‌شود دیگران آثار فاخر و نفیس ما را ترجمه و منشر کنند و این مسیر یک طرفه ترجمه آثار خارجی به فارسی معتدل‌تر شود.
عضو کمیسیون فرهنگی سپس با تاکید بر مثبت بودن نظر کلی مجلس دهم در قبال پیوستن به کنواسیون برن و قبول کانون کپی رایت، گفت: برآیند کلی اجماع نظر مجلس درباره پیوستن به کنواسیون برن و قانون کپی‌رایت مثبت است و باید برای نهایی شدن سرانجام این موضوع بررسی مسئله را در اولویت قرار بدهیم. ولی متاسفانه مجلس دهم با مسائل و موضعات گسترده و مختلفی روبرو است که ان‌شاء الله در کنار آن‌ها موضوع پیوستن ایران به کنواسیون برن را هم در دستور کار قرار می‌دهد. در حال حاضر کمیسون‌های تخصصی مجلس الویت‌های خود را مشخص کرده‌اند و طبیعتا رسیدگی به این کار نیز در کمیسیون فرهنگی اولویت‌بندی و نهایی می‌شود. البته اگر در این حین دولت هم در قالب لایحه به مسئله ورود کند کار سریعتر پیش خواهد رفت.
او در پایان در توضیح مصاحبه‌اش با یکی از خبرگزاری‌ها که در فضای مجازی هم بازتاب گسترده‌‌ای داشته و در آن درباره نحوه ورودش به مجلس سوال شده بود، گفت: این خبرگزاری برای مصاحبه پیرامون یک‌سالگی برجام با من تماس گرفت و از آنجایی که در حین رانندگی بودم، به خبرنگار اعلام کردم که شرایط مصاحبه را ندارم، وقتی با این سوال از طرف او مواجه شدم که شما چه نماینده‌ای هستید که توانایی مصاحبه در این زمینه را ندارید، به طنز و کنایه گفتم که تقی به توقی خورد و ما نماینده مجلس شدیم! درواقع مطلبی که با تیتر فوق‌الذکر در فضای رسانه‌ای منتشر شد اصلا مصاحبه نبود بلکه طنز و کنایه بوده است. البته با پیگیری‌های روابط عمومی مجلس، مدیرعامل این خبرگزاری از اشتباه پیش آمده مطلع شد و ضمن عذرخواهی، وعده داد به محض ورود به تهران با من دیدار کند.