هنوز هستیم و شاید قرنها بمانیم
دومین روز فستیوال موسیقی آینهدار در حالی برگزار شد که در بخش اجراها؛ ایل قشقایی و ایل چهار محال و بختیاری کنسرتهایی را در تالار رودکی برگزار کردند.
به گزارش خبرنگار ایلنا؛ کنسرت موسیقی ایل چهارمحال به اجرای رپرتوار سازی و آوازی چهارمحال اختصاص داشت. در این برنامه اسدالله موسوی کمانچه و عماد موسوی تنک نواخت. در کنسرت ایل بختیاری نیز؛ شاهنامهخوانی توسط کوروش اسدپور، موسیقی حماسی توسط غلامشاه قنبری و آوازهای سوگ (گاگریو) توسط محمد بهداروند اجرا شد.
در بخش کنسرت ایل قشقایی؛ «رپرتوار جنگی» توسط ابراهیم سلمان پور و عزیز الله سلمان پور نقاره اجرا شد. همچنین «موسیقی سازی و آوازی، موقوم و قَصهای قشقایی» توسط علیرضا شهبازی آواز، ارسلان میرزایی، رپرتوار عاشوقی توسط عاشوق مرادقلی ابراهیمی، عاشوق امیرحسین جدی فر، رپرتوار ساربانی توسط ساری ابوالحسن بیگی و «قص، موقوم و آسانکهای قشقایی» توسط علیرضا شهبازی، حیدرعلی پرنیان، هوشنگ سلیمی، ارسلان میرزایی، ساری ابوالحسن بیگی اجرا شد.
پروین بهمنی (لالایی خوان پیشکسوت، مدرس و پژوهشگر موسیقی) نیز در این برنامه درباره موسیقی منطقه قشقایی سخنرانی کرد. او در ابتدا گفت: ما قشقاییها با موسیقی زندگی کردیم و بدون موسیقی هم نمی توانیم زندگی کنیم چون بیشتر کارهای خانه و زندگی را با موسیقی انجام دادیم. ما در ایل قشقایی به تناسب تولد تا مرگ موسیقی داریم. ما با آوازهای «چنگیها» از خواب بیدار شدیم و با لالایی مادرانمان به خواب رفتیم و امیدوارم جوانهای ما این فرهنگ موسیقایی را نگه دارند و آن را فراموش نکند.
این هنرمند پیشکسوت موسیقی نواحی همچنین افزود: موسیقی قشقایی چند قرن است که در مناطق مختلف پیرامون زاگرس حضور دارد ولی بدانید ما هیچگاه تبریز را فراموش نکردیم و این مساله را مدیون عاشیقهایی میدانیم که منظومههای ادبی ما را بازخوانی کردند. ما مدیون نویسنده و شاعرانی هستیم که زحمات زیادی برای ما کشیدند.
بهمنی در پایان با تقدیر از برگزاری فستیوال موسیقی آینهدار؛ تصریح کرد: از تمام کسانی که باعث میشوند فرهنگ ما از بین نرود ممنونم و خوشحالم که چنین رویدادهایی باعث میشود که به مردم بگوییم ما هنوز هستیم و شاید قرنها نیز بمانیم.
دو ایل بختیاری و چهارمحال در دامنههای زاگرس با وجود تفاوت در زبان، گویش و موسیقی، به لحاظ جغرافیای سیاسی در یک استان قرار گرفتهاند. آیینهای موسیقایی بختیاری همچون دیگر مناطق ایران از آوازهایی مربوط به زمان زایش تا هنگام سوگ تشکیل میشود. ترانههای عامیانه بختیاری با کلامی دلنشین همواره از کوچ و فراق و دیدارهای عاشقانه سرشار بوده و با طبیعت در پیوند هستند.
اما در نخستین بخش از دومین روز فستیوال آینهدار، جمعی از هنرمندان شهرها و روستاهای مختلف از ایل چهارمحال و بختیاری، موسیقی این منطقه معرفی شدند.
علی اکبر شکارچی نوازنده و آهنگساز صاحبنام موسیقی کشورمان در بخشهایی از سومین نشست تخصصی فستیوال موسیقی نواحی آینه دار که جمعه بعداز ظهر 25 تیر ماه در تالار رودکی تهران برگزار شد ضمن اجرای زنده نغماتی از موسیقی آیینی منطقه لرستان پیرامون «تجزیه و تحلیل موسیقی لرستان و بختیاری و انطباق فواصل و دانگهای آن با موسیقی دستگاهی ایران» سخنرانی را ارائه داد.
استخراج چهارنوع پردهبندی در موسیقی لرستان، بررسی وجوه تمایز موسیقی محلی با موسیقیهای دیگر، رویکرد نسل تازه موسیقی ایرانی با ارائه و اجرای موسیقی محلی، توجه به گردش ملودیها و تنوع پردههای موجود در موسیقی اقوام به ویژه موسیقی منطقه لرستان، معرفی گونههای مختلف موسیقی در منطقه لرستان به لحاظ پردهبندی موسیقایی، هجوم موسیقی دستگاهی و موسیقی کلاسیک روی موسیقی محلی منطقه لرستان، ارائه توضیحاتی پیرامون موسیقی دستگاهی ایران استخراج شده توسط داریوش طلایی، پردهبندی و دانگهای موسیقی، معرفی نمونههای مختلف موسیقایی در حوزه موسیقی دستگاهی، نقش موسیقی دستگاهی در موسیقی محلی، توصیه به آهنگسازان موسیقی سنتی برای استفاده از گوشهها و نغمات موسیقی محلی، تاکید بر شناسایی هر چه بیشتر موسیقی محلی، پردهبندی و دانگهای تشکیل دهنده موسیقی لری و بختیاری و تببین اندیشههای موجود در ترانههای محلی برای تغییر در موسیقیهای لری و بختیاری ازجمله مواردی بودند که شکارچی در این نشست ویژه به آن اشاراتی داشت.
همچنین دامون شش بلوکی محقق و پژوهشگر صاحبنام موسیقی قشقایی به عنوان اولین سخنران نشستهای تخصصی پیرامون «بررسی رپرتوارهای موسیقی قشقایی» توضیحاتی را ارائه داد.
تاثیر موسیقی قشقایی روی موسیقی فارسی زبانها، اهمیت خوانین ایل قشقایی به موسیقی قشقایی، چگونگی ورود ساز ویولن به موسیقی قشقایی، تفاوتهای موجود ساز کمانچه در موسیقی قشقایی با دیگر گونههای سازی، نقش پراهمیت زنان در موسیقی قشقایی به ویژه موسیقی کار، تقسیمبندی موسیقی قشقایی به دو بخش حرفهای و غیرحرفهای، تشریح ساختمانهای ساز سه تار قشقایی، تاثیر عاشیقها به عنوان مهمترین عوامل آفرینش در بطن جامعه و فرهنگهای قومی، نقش عاشیقها در حفظ ساختار زبانی ایل قشقایی، انقراض نسل عاشیقها و در زمان دوم و روی آوردن آنها به مشاغل دیگر، نحوه فعالیت عاشیقهای ایل قشقایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ریشهیابی کلمه عاشیق و تشریع ساختار زبانی این واژه، طبقهبندی ارتباط بین موسیقی و کوچ در ایل قشقایی، معرفی رپرتوار «چنگی» به عنوان رپرتوار دوم موسیقی قشقایی، معرفی رپرتوار «دالغاها» و نقش تاثیرگذاری اینگونه در بخش خوانندگی موسیقی قشقایی و تبیین تاریخی حضور موسیقی عاشیقها چنگیها ساربانها و اساسا موسیقی قشقایی در مباحث آکادمیک و داشگاهی و نقش استاد گرگین پور در این زمینه ازجمله مباحثی بود که در این نشست توسط این پژوهشگر ارائه شد.