جوایز ادبی، بخشی از هویت ادبی یک کشور هستند
معاون فرهنگی وزیر ارشاد با بیان اینکه جوایز ادبی، بخشی از هویت ادبی یک کشور هستند، گفت: جایزههای ادبی میتوانند برای رونق ادبیات شکوفایی بیافرینند.
به گزارش ایلنا، مراسم اختتامیه جایزه قلم زرین عصر امروز (شنبه ۱۹ تیرماه) با تجلیل از فیروز زنوزی جلالی در تالار مهر حوزه هنری برگزار شد.
در این مراسم سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد ابتدا درباره زنوزی جلالی گفت: آقای جلالی ترکیبی از چند چهره درهم تنیده است که این ترکیب متفاوت در شخصیت ایشان او را نسبت به دیگران ممتاز میکند.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد ادامه داد: چهره ادبی- نظامی آقای زنوزی ترکیب خاصی ایجاد میکند. چهرهای با صلابت و در عین حال حساس، چهره دیگر او وجه دینی او است که نشانه آن را در رمان «برج ۱۱۰» میبینیم. انقلابی بودن و دغدغه انسانی و فلسفی داشتن از دیگر چهرههای آقای زنوزی جلالی است. همه این ترکیبها از او چهرهای متمایز و ممتاز ساخته است.
صالحی افزود: بیماری آقای جلالی داغی بود برای ما که امیدوارم هر چه سریعتر برطرف شود.
او در بخش دیگری از سخنانش به موضوع جایزههای ادبی اشاره کرد و گفت: جایزههای ادبی بخشی از هویت ادبی یک کشور هستند. در ایران این جایزهها حدودا ۷۰ سال است که برگزار میشوند، اما در دنیا بیش از ۱۰۰ سال است که جوایز ادبی قدمت دارند.
او گفت: اگر بخواهیم جایزههای ادبی کشور خود را با جایزههای ادبی جهان مقایسه یا تحلیل کنیم، چند نکته قابل توجه است. نکته اول درباره تعداد جایزههای ادبی است. در کشور فرانسه سالانه ۷۰۰ جایزه ادبی برگزار میشود، در حالیکه در ایران بیش از ۴۰، ۵۰ جایزه ادبی نداریم.
صالحی گفت: جایزههای ادبی میتوانند برای رونق ادبیات شکوفایی بیافرینند. نکته دیگر بخش دایرهای مدیریتی جوایز ادبی است. خوشحالم که جایزه قلم زرین خصوصی است. ثبات در این جایزه بسیار مهم است، چراکه عمر متولد جایزههای ادبیات ما زیر ۱۰ سال است و خوشحالم که این جایزه از جوانمرگی گذشته است.
او شفافیت در رویکردها و داوریهای جایزههای ادبی را از نکات قابل توجه عنوان کرد و گفت: باید جایزههای ادبی را توسعه داد.
در بخشی دیگری از این مراسم محمدرضا سرشار نیز گفت: امسال جایزه قلم زرین چهاردهمین دوره خود را از سر میگذراند و این یعنی اینکه این جایزه دیرپاترین جایزه بخش خصوصی و مردمی است.
رئیس انجمن قلم ادامه داد: تا به حال با توجه به مشکلاتی که داشتهایم، این جشنواره توانسته با همان کیفیت اولیه به کار خود ادامه دهد. مسلما در طول دورههای گذشته ما از حمایتهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهاد عمومی کتابخانههای سراسر کشور برخوردار بودیم و این حمایتها باعث دوام اینجایزه شده است و امیدواریم این دوره هم از ما حمایت صورت بگیرد.
سرشار همچنین درباره تغییر روز برپایی اختتامیه جایزه قلم زرین گفت: این تغییر به خاطر این بود که روز چهارده تیرماه تا روزهای آخر ماه مبارک رمضان مصادف شد که ما ترجیح دادیم اختصاصا امسال این مراسم در روز ۱۹ تیر برگزار شود.
او گفت: برگزاری جایزه قلم زرین یکی از مهمترین رویدادهای روز قلم است.
در ادامه «محسن مومنی شریف» در سخنانی تاسیس روز قلم را از برکات انجمن قلم دانست و در ادامه درباره فیروز زنوزی جلالی گفت: حدود ۲۷ سال است که با آقای جلالی سابقه دوستی دارم. ایشان شخصیتی کاری، بانشاط و جدی است.
او سپس به برخی از رمانهای نوشته شده توسط زنوزی جلالی اشاره کرد و گفت: آقای زنوزی در رمان «برج ۱۱۰» آن انسان آرمانی یعنی امام علی (ع) را معرفی کرده است. من رمان «مخلوق» او را کار شگفتی میدانم که قدرش در جامعه ما دانسته نشد. این کتاب قرار بود به عنوان نمونهای از ادبیات بعد از انقلاب از سوی فرهنگستان هنر به چندین زبان ترجمه شود که متاسفانه این کار ناتمام ماند.
رئیس حوزه هنری ادامه داد: استاد زنوزی جلالی از نویسندگان جدی روزگار ماست. زمانی که نوشتن فرصتی برای سرگرمی است، اما نوشتن برای آقای زنوزی سرگرمی نیست. بلکه مجالی برای اندیشهورزی است. گفتوگو و دیالوگ در آثار او جایگاه خوبی دارد، فارسی را خوب مینویسد و نثر پختهای دارد. آثار او جزو آثاری است که مملو از مفاهیم فلسفی است و همواره مرگ جزو دست مایههای آثار او است.
سپس کامران پارسینژاد متنی با نام «برج زندگی» که توصیفی از شخصیت و زندگی زنوزی جلالی بود را خواند. همچنین راضیه تجار، دبیر انجمن قلم متنی درباره نویسندگی، زندگی و اخلاق و رفتار این نویسنده خواند.
در ادامه مراسم، فیروز زنوزی جلالی پشت تریبون قرار گرفت و با اشاره به بیماری خود از گذر سریع زمان گلایه کرد.
این نویسنده که لحن گفتارش با بغض همراه شده بود، ادامه داد: زمان خیلی سریع میگذرد. ۳۰ سال پیش که به حوزه هنری آمدم و کارم را در کانکسی با آقای غفارزادگان و دیگر بچهها شروع کردم، فکر نمیکردم زمان به این زودی بگذرد.
او همچنین با اشاره به حضورش در ساختمان حوزه هنری و برخوردهایش با مرحوم امیر حسین فردی گفت: وقتی با او برخورد میکردم، مدام به من میگفت وقت تنگ است و ما وقت نداریم. زمانی که مرحوم فردی از دنیا رفت، متوجه این شدم. بعد از آن وقتی خودم بیمار شدم و به من گفتند سرطان دارم، باور نمیکردم، اما به همین راحتی است و الان میدانم واقعا وقت ندارم.
زنوزی جلالی با اشاره به بیماریاش گفت: الان مسألهام این است که آیا وقت دارم کارهای نیمه تمامام را به پایان برسانم؟
او گفت: یک هفته پیش نوهام روزنامهای مربوط به فروردینماه به دستمان داد و من وقتی روزنامه را نگاه میکردم دیدم چهار اسم را پایین روزنامه با عکس کار کردهاند و نوشتهاند این افراد سرطان دارند. آقای سبزواری، آقای شجریان، کیارستمی و من. وقتی آقای سبزواری و کیارستمی از دنیا رفتند و آقای شجریان هم در خارج از ایران مشغول شیمی درمانی است، ما چون نویسندهایم تخیل میکنیم و الان من فکر میکنم شاید نوبت من باشد. با این حال آرزو دارم کارهای ناتمامام را به پایان برسانم. البته من از مرگ نمیترسم و معتقدم مرگ حق است. در کارهایم هم همیشه عنصر تصادف و مرگ وجود داشته، اما امیدوارم وقت داشته باشم کارهای نیمه تمامام را به پایان برسانم.
سپس ازسوی حوزه هنری بنیاد شعر و ادبیات داستانی و انجمن قلم با اهدای لوح و هدایایی از فیروز زنوزی جلالی تجلیل شد.
همچنین قرار شد نهاد کتابخانههای عمومی سراسر کشور کتاب آخر زنوزی جلالی را برای همه کتابخانهها خریداری کند.
در بخش دیگری از این مراسم، علیرضا مختارپور به سابقه تاسیس انجمن قلم که از عمر آن ۱۰ سال میگذرد اشاره کرد و گفت: از ۱۲ هدفی که در اساسنامه این انجمن ذکر شده، برخی از آنها اجرایی نشده است که مدیران خود انجمن نقشی در آن نداشتند، بلکه به مدیرانی چون من بر میگردد.
او گفت: اگر دستگاههای فرهنگی به وظایف خود عمل میکردند، امروز باید جوایز ادبی بسیاری در کشور برگزار میشد.
مختارپور همچنین گفت: مهمترین ویژگی انجمن قلم، ثبات قلم و مقاوم بودن در عرصه فرهنگ انقلابی و اسلامی است.
در پایان این مراسم آثار تقدیر شده در چهاردهمین دوره جایزه قلم زرین معرفی شدند. اینجایزه در هیچ کدام از بخشهای شعر کودک و نوجوان، شعر بزرگسال، بخش نقد و پژوهش و ادبی، داستان کودک و نوجوان و بخش داستان بزرگسال برگزیده معرفی نکرد و تنها به آثار تقدیری اکتفا کرد.