موسیقى راک را با گیتارهای خفاشى و آرایشهاى عجیب اشتباه گرفتند/ عدم شناخت مسئولان "راک" را زیرزمینی کرد
گروه موسیقی سه نقطه این روزها در تدارک یک آلبوم موسیقی با عنوان"جایی برای همیشه" است. همچنین این گروه درنظر دارد شهریور ماه یک اجرای صحنهای داشته باشد.
به گزارش خبرنگار ایلنا؛ کیان شمس(سرپرست این گروه) درباره گروه خود میگوید: من و آرش رستمى (خواننده) در سال ٩١ با یکدیگر آشنا شدیم و شروع به همکارى کردیم، از همان ابتدا با هم ساز میزدیم و موفق به ساخت و تنظیم چند قطعه شدیم. در ادامه با پیوستن سروش اعتصامى فعالیت خود را جدىتر و تمرینهاى خود را بیشتر کردیم و چند اجراى کوچک در شیراز برگزار کردیم و با استقبال خوب مردم رو به رو شدیم. در اواسط سال ٩٢ با اضافه شدن عطا تاسه و آریا ضمیرى وارد فاز جدیدى از فعالیت شدیم و شروع به ساخت و تنظیم آلبوم جایى براى همیشه و در نهایت ضبط آن کردیم و در زمستان ٩٤ با همکارى موسسه نغمه حصار موفق به دریافت مجوز از اداره و ارشاد شدیم.
این هنرمند میگوید: در حال حاضر مشغول آماده شدن براى کنسرت شهریور ماه هستیم. در همین حال با وجود همه سختىها کارهاى آلبوم دوم خود را پیش میبریم که بیشتر به الکترونیک راک یا "آرت راک" متمایل شده و شاید یک سلیقه دیگری را در موسیقی دربرمیگیرد. این سبک ازجمله سبکهاییست که چندان در ایران به آن پرداخته نشده است ولى طرفدارهاى بىشمارى را در رِنجهاى سنى مختلف دارد.
با این هنرمند گفتوگویی انجام دادهایم که میخوانید:
از آغاز کار سه نقطه و فضایی که وارد آن شدید بگویید. چه شد که سه نقطه آغاز شد؟
ما در سال ٩٣ شروع به ضبط آلبوم جایى براى همیشه کردیم، که از لحاظ سبکى در شاخه آلترنیتیو راک قرار میگیرد و در حال حاضر مشغول تکمیل و ضبط آلبوم دوم هستیم که به سمت الکترونیک راک گرایش پیدا میکند. آلترنیتیو در کلمه به معناى "جایگزین" هست و آلترنیتیو راک، شاخهاى از راک هست که در دهه ٨٠ میلادى با تأثیر از punk rock شکل گرفت و در دهه ٩٠ کاملاً شناخته شد و جایگزین راک کلاسیکى شد که آن دوران در جامعه جریان داشت. این سبک که از موسیقیِ مستقل (indie music) بیرون آمده است؛ توسط گروههایى شکل گرفت که نمیخواستند با label هاى معروف قرارداد ببندند و میخواستند تغییرى در موزیکِ راک ایجاد کنند که استفاده از صداهاى hardcore ، و گاهى استفاده از سازهاى مختلف ازجمله سازهاى بادى از جمله آن تغییرات هستند.
شما در موسیقی راک از کلام استفاده کردهاید درباره اینکه اصلا آیا کلام فارسی و شعر فارسی قابلیت ترکیب با موسیقی راک را دارد؛ توضیح دهید؟
قطعاً کلام فارسى قابلیت ترکیب شدن با این موسیقى را دارد، ما دیدیم که در سالهاى گذشته گروهى نظیر اوهام از اشعار حافظ و مولانا براى آهنگهایشان استفاده میکردند که ترکیب جالبى بود و برخى تعصبها را راجع به ادبیاتمان شکست، اما لازم به ذکر است که ادغام کلام فارسى با این سبک همیشه چالشى بزرگ براى ما بوده و با وجود غنى بودن ادبیات ما و زیبایى آن، ترکیب شدن این کلام با این سبک از موسیقى که ریشه غربى دارد؛ کار آسانى نیست، به این دلیل که در این سبک به دلیل استفاده از ریتمهاى مختلف و کسر میزانها در بخشهاى مختلف آهنگ، شما قادر به استفاده از اشعار داراى عروض و وزن نخواهید بود، و در عین حال باید از کلامى استفاده کرد که از لحاظ وزن و هجابندى روى ریتم مورد نظر قرار بگیرد، کلیشه و تکرارى نباشد، آهنگ خوبى داشته باشد و یا در زبان سادهتر، توى ذوق مخاطب نزند.
در سالهای اخیر فعالیتهای هنرمندان موسیقی راک بیشتر بهصورت زیرزمینی درآمد، این روند چه تاثیری در عدم تکامل موسیقی راک گذاشت؟
بعداز انقلاب به خاطر نوعی عدم شناخت مسئولان وقت نسبت به موسیقی و مشخصا موسیقی راک به صورت زیرزمینی و مخفیانه ادامه حیات داد ولی الان با پیشرفت سیاست و فرهنگ، گروهها در سبکهاى مختلف موسیقى، در کنار هم مشغول به فعالیت و رقابت هستند و به خصوص موسیقى راک، در دهه اخیر پیشرفت چشمگیرى داشته و شاهد این هستیم که گروههاى راک کمتر مخفیانه کار میکنند، یک مثال خوب همین گروه ما هست که هیچ وقت فعالیت زیرزمینى نداشتیم و از همان ابتدا مراحل تهیه مجوز را طى کردیم و به صورت رسمى مشغول فعالیت هستیم.
هر زمان موسیقی راک محدود شده، هنرمندان آن برای درآمدزایی در گروههای پاپ حضور پیدا کردهاند، در واقع محدویت موسیقی راک منجر به گسترش موسیقی پاپ میشود، آیا این موضوع را آسیب میدانید؟
همیشه محدودیت در هر سبکى در یک مقطع خاص باعث نزول یک سبک و شاید بعضاً موجب پیشرفت سبک دیگرى میشود. از دیدگاه من این یک معضل جدّى براى یک سبک است. گاهى اوقات دیدهام که یک نوازنده راک که در سبک خود درآمد چندانى ندارد، با بستن قرارداد با خوانندههاى دیگر سبکها و موظف بودن در قبال کنسرتهاى آنها، از کنسرت گذاشتن با افراد گروه خود کنارهگیرى میکند و این یک لطمه محکم به سایر افراد گروه و شاید یک سبک است، یا گاهاً دیدهام گروههایى که در این سبک بسیار خوب کار میکردند اما به خاطر برخى از محدودیتها، ناچار به گرویدن به سمت دیگر موسیقیها شدهاند و طرفداران خود را از دست دادهاند اگرچه قصد من بىاحترامى به موسیقى پاپ نیست و این سبک در کشور ما طرفداران بسیار زیادى دارد.
در دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی موسیقی راک و حتی متال اجازه اجرا در سالنهای شهر و دانشگاهها را پیدا کرد. این آزادی چه نتایجی در موسیقی راک داشت؟
دوره ریاست جمهورى آقاى خاتمى مصادف شد با پیدایش گروههاى راکى که حرف تازهاى براى گفتن داشتند. گروههایى که شاید به پا گرفتن دوباره موسیقى راک در ایران کمک کردند و تأثیرگذار بودند، با پیدا کردن مخاطب، موفق به پا گذاشتن به سالنها و انتشار آلبومهایشان شدند. برخى از گروههاى آن دوره هنوز مشغول به کار و برخى دیگر در سبکهاى دیگر فعالیت میکنند و قطعاً تأثیرات آن دوره بر موسیقى راک ایران ماندگار خواهد بود
موسیقی راک در ایران نتوانسته مخاطبشناسی کرده و به برند تبدیل شود؛ دلیلش چیست؟
شخصاً بر این باور هستم که موسیقى راک در کشور ما هنوز فرصتى براى مخاطبشناسى پیدا نکرده است، یعنى به خاطر نمیآورم دورهاى در کشور ما این موسیقى پُر رنگ شده باشد و ما شاهد کنسرتهاى متعدد راک بوده باشیم، اما همین اندازه میدانم که بچههاى هم نسل من در ایران، در زمانى که اینترنت کم کم داشت وارد خانهها میشد، تا به الان، به موسیقى راک و گاهاً به چند گروه مشترک و گروههایى که در خارج از ایران بسیار مشهور و شناخته شدهاند، علاقمند هستند، و به دلیل کم بودن این گروهها در ایران، این دسته از مخاطبان، براى شنیدن یک راکِ خوب به سمت گروههاى معروف خارجى میروند، گروههاى که در سراسر دنیا پرطرفدار هستند. فکر میکنم چند گروه راک جوان، با کلام و موسیقى مناسب ، قادر به جذب مخاطب، از هر قشر و سن و سالى خواهد بود.
دلیل دید منفی جامعه و خانوادهها به این نوع موسیقی چیست؟
موسیقى راک و خصوصاً آلترنیتیو راک سبک جوان پسندترى نسبت به سایر سبکهایى ست که در جامعه جریان دارد، و خصوصاً براى خانوادههاىی که جوانیشان را موسیقى سنتى و پاپ دوران خود گذراندهاند، پذیرفتن چنین موسیقى شاید برایشان کار آسانى نباشد. بعضاً تا اسم از موسیقى راک میآید تصویرى از گیتار الکتریکهاى خفاشى و صداهاى "هارش" و آرایشهاى عجیب و غریب در ذهن مخاطب غیرآشنا تدایى میشود، که در نظر گرفتن چنین مشخصاتى، نه تنها در مورد موسیقى راک اشتباه هست، بلکه اخیراً این موارد درباره سبکهاى heavy تر هم صدق نمیکند. فراموش نکنیم که راک یک سبک موسیقى بسیار پرطرفدار در سراسر دنیاست، همین نشان دهنده زیبا بودن این سبک و غنى بودن بار احساسىِ این موسیقى است، این موسیقى که توسط خود افراد گروه ساخته و تنظیم میشود و اشعار آن اکثراً توسط خود این افراد نوشته میشود، شاید بیشتر، قشر جوانتر را مورد خطاب قرار میدهد.
استقبال از موسیقى راک در شهرستان ها چطور بوده؟
راک در همه نقاط کشور ما مخاطب و طرفدار خاص خودش را دارد که البته تعدادشان هم کم نیست. من در بندرعباس دو یا سه سال متوالى شاهد برگزارى کنسرت و فستیوالهاى راک بودهام که با استقبال فوقالعاده مردم رو به رو شدهاند، در شیراز دیدهام که گروههاى متعددى مشغول به کار کردن در این سبک، و در حال کنسرت گذاشتن - حال چه کوچک ، چه بزرگ - هستند و در خیلى از دیگر شهرستانها مثل مشهد، کرمان و ... از نزدیک شاهد فعالیت این سبک و استقبال مردم از این سبک بودهام اما همانطور که گفتم این موسبقى احتیاج دارد زمان بیشترى در جامعه جریان داشته باشد تا مخاطب خود را پیدا کند و به گوش مردمى که از ابتدا راک گوش نمیدادهاند؛ برسد.
گروه شما سعی کرده جریان متفاوتی در ژانر خودش باشد. از صدای وکال گرفته تا فضای موزیکشان. در اینباره توضیح میدهید؟
ما سعى کردهایم از صداهاى جدید براى فضاسازىها استفاده کنیم، سعى کردهایم آواها و ملودىهاى غربى و شرقى را با صداهاى الکترونیک با هم ادغام کنیم، از ملودى وکالهاى جدیدترى استفاده کنیم، نمیخواستیم یک راک کلیشه باشیم، براى همین در قسمتهاى تکنوازى از صداهاى همیشگى استفاده نکردیم، در بعضى از آهنگها به فضاسازى، نسبت به وکال و تکنیکهاى نوازندگى فردى ارجعیت دادیم و سعى کردیم احساس و هارمونى آهنگ را فداى به نمایش گذاشتن تکنیکها و تکنوازىها نکنیم، به اشعار و کلامى پرداختیم که شاید کمتر به آنها پرداخته شده است، سعى کردیم امضاى خود را روى آهنگهایمان داشته باشیم یا در واقع همه افراد سعى کردیم سبک خاص خود را داشته باشیم چه خواننده و چه نوازندهها ولى در عین حال به فکر ایجاد هارمونى در این میان باشیم، شاید همین دلیل باعث ایجاد یک فضاى منحصر به فرد شده باشد.
موسیقی دموهای آلبوم شما حدی تقلید از گروه THE WAYS و کاوه آفاق بود. نظر خودتان چیست؟
نظر من منفى است. درست است که هر گروه راک از لحاظ چیدمان و سازبندى با گروههاى دیگر راک مشابه است، اما این یک تقلید نیست، این اشتباه در کشور ما به این دلیل صورت میگیرد که تعداد گروههاى راک در ایران بسیار کم است و مخاطبى که با راک کمتر آشنایى دارد و شاید تنها از یک گروه راک فارسى تا به حال بیشتر چیزى نشنیده باشد، تا صداى درامز یا گیتار الکتریک در آن فضا به گوشش میخورد آهنگ جدید را به آهنگ قبلى تشبیه میکند، در صورتى که اگر کارهاى این دو گروه را کنار هم گوش کنید متوجه تفاوتهاى آنها، چه از لحاظ فضاى آهنگى و چه از لحاظ شعر و ملودى وکال خواهید شد.