شعری که از رسانه ملی پخش میشود در حد تبلیغات ریتمیک است!
شاعر مجموعه «فانوسهای سنگی» میگوید: تلویزیون بیشترین مخاطب را به خود جذب میکند اما برنامههایی که در رابطه با شعر باشد، بسیار محدود است. شبکههای پرمخاطب تلویزیون بهطور کلی خالی از هرگونه برنامههای ادبی است. شعری که از رسانه ملی پخش میشود در حد تبلیغات ریتمیک است!
عبدالرحیم سعیدی راد در گفتگو با خبرنگار ایلنا؛ در پاسخ به این سوال که شعر انقلابی که امروز عرضه میشود، تا چه اندازه با دنیای امروز و نسل جوان پیوند دارد، گفت: بستگی دارد که شما شعر انقلاب را چه تعریف کنید. اگر تعریف این باشد که شعری پیرامون انقلاب است یا شعری که میخواهد انقلاب را تعریف کند، شاید در این زمینه، کمکاریهایی داشته باشیم. اما اگر بحث گفتمان شعر انقلاب مطرح باشد؛ باید بگویم که ما به هرحال یک انقلاب فرهنگی داشتیم و به این سمت رفتیم که تغییراتی در محتوای اشعار به وجود بیاید.
او ادامه داد: ما اگر به این صورت به شعر انقلاب نگاه کنیم، شعر معاصری که به مخاطب ارائه میشود، بیشتر چیزی است که این مسئله را رعایت کرده است. نمیگویم همه اشعار، اما تعداد زیادی از آنها در این دسته قرار میگیرند.
این شاعر با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری بیان کرد: دغدغهای که مقام معظم رهبری در دیدار با شاعران مطرح کردند، همین مسئله مطرح کردن موضوعات روز و بحثهای جهانی در اشعار بود. رهبری فرمودند که شعرا نسبت به مسائل و اتفاقات روز، اعلام موضع کنند و درباره این اتفاقات نظر بدهند و بیتفاوت نباشند. ایشان هرگز اصرار نکردند که جهتگیریِ شاعر به کدام سمت باشد فقط تأکید داشتند که شعرا به میدان آمده و نظر بدهند.
سعیدی راد با اشاره به مسائلی که گریبانگیرِ دنیای امروز شده است، گفت: شاعران نباید نسبت به این مسائل بیتفاوت باشند. ممکن است گاهی شاعران به این مسائل در قالب طنز بپردازند و این طنزی است که به سمت اعتراض میرود. بهطور کلی بیتفاوتی چیز خوبی نیست. البته خیلی وقتها شاعران جوان از پیشکستوتان بیشتر در عرصه حضور دارند و صحبت میکنند. شاید بهتر باشد اسم این مسائل را بگذاریم کم کاری.
وی با اشاره به اینکه گاهی بستر یا زمینه ارائه نظر برای شاعر وجود ندارد، گفت: در فضای مجازی میبینیم نسبت به حرفی که از دهان یک مسئول بیرون میآید، شاعران چقدر و چگونه عکسالعمل نشان میدهند، در فضای کوچکی که صد یا دویست نفر آن را میبینند. در بین اینها شاعران خوبی هم هستند که به نکات ظریفی در شعر خود اشاره میکنند، اما بستری برای انتشار آثار او در سطح گسترده فراهم نیست.
سعیدی راد در رابطه با نقش رسانهها بهخصوص رسانه ملی در گسترش شعر و ادبیات گفت: در هیچ کشوری به اندازه ایران، علاقهمند به شعر و شاعری وجود ندارد. اما صداوسیما به این موضوع توجهی ندارد و به آن وارد نشده. تلویزیون بیشترین مخاطب را به خود جذب میکند اما برنامههایی که در رابطه با شعر باشد، بسیار محدود است. شبکههای پرمخاطب تلویزیون بهطور کلی خالی از هرگونه برنامههای ادبی است. شعری که از رسانه ملی پخش میشود در حد تبلیغات ریتمیک است!
این شاعر ادامه داد: سالی یکبار رسانه ملی دیدار شاعران با مقام معظم رهبری را پوشش میدهد که آن هم وظیفه کاری این سازمان است اما علاقهای از سوی این رسانه برای توجه به شعر دیده نمیشود. بجز برنامهای که شبکه 4 پخش میکند و یا شبکه طنزی که رفیعی آن را اجرا میکند، من برنامه دیگری ندیدهام که اتفاقاً همین برنامهها هم با استقبال زیادی روبه رو هستند.
شاعر مجموعه «فانوسهای سنگی» با بیان اینکه یکی از دغدغههای مقام معظم رهبری توجه به شعر در جامعه است و رسانه ملی به این موضوع توجهی ندارد، گفت: اگر تلویزیون اقدام به ساختن برنامههایی در حیطه شعر کند، شاعران زیادی هستند که حاضراند کمک کنند. ما حتی میتوانیم یک شبکه داشته باشم با برنامههای مختلف درباره متون کهن، معاصر، نثر ادبی و نزدگی شعرا. حتی اگر شبکه هم نباشد میتوان برنامههای مستقلی تهیه کرد که حداقل شبی یک ساعت از رسانه ملی پخش شود ما باید همراه با جامعه و علاقهمندی جامعه پیش برویم.
سعیدی راد در پاسخ به این سوال که چرا مضامین قرآنی که در شعر شاعران مطرح میشود، نمیتواند حلاوت و تأثیرگذاریِ اشعار سعدی یا حافظ که اتفاقاً مسائل دینی و حدیث در آثار آنان بسیار مطرح میشد را داشته باشد، گفت: نکته قابل توجه این است که در گذشته شعر به اندازهای که امروز در جامعه ما رواج دارد نبوده است. در چند صد سال گذشته، در کلِ کشور، تعداد محدودی شاعر بودند که آنها هم به عنوان حکیم شناخته میشدند و اشعارشان توسط مردم حفظ میشد و سینه به سینه میچرخید و تأثیرگذار بود.
وی افزود: اشخاصی که این اشعار را میسرودند، بسیار فرهیخته و با سواد بودند. بسیاری از روحانیون ما هنوز هم همینطور هستند و شعر میگویند و متأسفانه پس از مرگ آنهاست که اشعارشان منتشر میشود. اما مسئلهای که امروز وجود دارد این است که حتی یک نوجوان پانزده ساله نیز شعر را به خوبی میشناسد. پس شعرا باید اطلاعات خود را بالا ببرند و با ظرافت و نازکی به مسائل بپردازند. شما امروز اگر از یک شاعر تازهکار بخواهید که شعری درباره شهدا بگوید، او تنها چند کلمه محدود دارد که از آن استفاده کند و این طبیعتاً آن چیزی نیست که مخاطب را تکان دهد.
این شاعر با اشاره به اینکه شاعران برای تأثیرگذاری باید اطلاعات خود را بالا ببرند، گفت: ما جوانانی هم داریم که بسیار خوب کار میکنند. اشعار فاضل نظری بسیار مورد توجه قرار میگیرد زیرا زبان شیرینی دارد. در یک غزل ایشان دست کم پنج روایت و حدیث وجود دارد که بسیار هم به دل مینشیند او اشعار و حرفهای دینی را به زیباترین شکل خود بیان میکند. اما متأسفانه این روزها جامعه ما از شعر اخلاقی خالیست.