توهم به این معناست که تصور کنیم خودمان در مرکز هستی قرار داریم
سیدحسن خمینی در دیدار با فیلم سازان حوزه فیلم کوتاه گفت: تا زمانی که تعیین نکنید برای چه کسی فیلم میسازید، ذهن خلاق به کار نمیافتد.
به گزارش ایلنا، سیدحسن خمینی در دیدار با فیلمسازان فیلم کوتاه که روز پنجشنه 23 اردیبهشت برگزارشد صحبت خود را با توضیح پیرامون تخیل، توهم و اخلاق آغاز کرد و گفت: «بزرگان فلسفه اخلاق میگویند توهم علت بیاخلاقی است و در مقابل تخیل به زیست اخلاقی کمک میکند. توهم به این معناست که تصور کنیم خودمان در مرکز هستی قرار داریم. در این صورت هرکس به اندازهای که به ما نزدیک است، برای ما ارزش و اهمیت دارد و هرچه دورتر باشد، کمتر اهمیت پیدا میکند. با این وضع توهم نمیدانیم چه بر سر دیگران میآوریم و به عنوان مثال مقالهای مینویسیم و نمیدانیم چه مصیبتی بر سر دیگران میآید.»
یادگار امام (ره) با اشاره به اینکه «در نقطه مقابل توهم، تخیل قرار دارد»، عنوان کرد: «تخیل یعنی انسانها بتوانند خود را جای دیگران قرار دهند. اگر هنرمند توانست داغ یک مادر روستایی را که فرزندش به اجبار در جنگ جهانی شرکت داده را درک کند، تلخی آن حادثه را بهتر متوجه میشود.»
وی ادامه داد: «تخیل به انسان توانمندی ذهنی میدهد و او را به شخصیت خود نزدیک میکند. در فلسفه اخلاق در تمام ادیان روی این مسأله تأکید شده است که: «هرچه برای خود نمیپسندی برای دیگران نیز نپسند.» برای این کار باید از مرزهای خودم عبور کنم و بررسی کنم کاری که انجام میدهم چه بدیهایی دارد.»
سینما اخلاق خوب ایجاد میکند
آیت الله سیدحسن خمینی یادآور شد: «یکی از کارهای بزرگ سینما، ادبیات، رمان و شعر این است که خیال را از ذهن فرد به ذهن اشخاص گسترش دهد. معمولا اگر فیلمها براساس داستان واقعی باشد به سرعت با مخاطب ارتباط برقرار میکند؛ چون حس همذات پنداری را در او بر میانگیزاند. بنابراین؛ تخیل یکی از شروط اخلاقی زیستن است و بزرگترین ابزاری که میتواند اخلاق خوب ایجاد کند، سینماست.
یادگار امام با اشاره به اینکه سینمای ایران پس از انقلاب دوره خوبی را شروع کرده و به هیچ وجه قابل مقایسه با قبل از آن نیست، خاطرنشان کرد: «در سینما نیازمند توجه به بحث فیلمنامه هستیم که آن نیز احتیاج به تحقیق و مطالعه دارد. این روزها فیلم سازی به واسطه ابزار جدید آسانتر شده و ابزار جدید مزایایی چون سهل الوصول بودن و معایبی از جمله تنبلی به وجود آورده است.»
وی ادامه داد: «هرچه کار براساس حوزه تحقیقاتی مرتبط ساخته شود، موضوع قویتر میشود. این امکان وجود ندارد که از موضوعی اطلاعات کامل نداشته باشیم و کار خوب بسازیم. شما زمانی به بخشی از میزانسن اصلی میرسید که جزئیات آن را بشناسید؛ به همین دلیل باید مطالعه کنید. کارگردانی که برای فیلمش روزانه ۱۰ ساعت کتاب نخواند، فیلمش ضعیف میشود. اگر بخواهیم به قبل از وقایع پیش از سال ۴۲ زندگی امام خمینی هم اشراف داشته باشیم، باید کتاب بخوانیم. بنابراین؛ باید جزئیات فیلمسازی درباره مسائل مختلف را بدانیم.»
هنگام ساختن فیلم ابتدا به مخاطب فکر کنید
آیت الله سیدحسن خمینی درخصوص اهمیت مخاطبشناسی بیان کرد: «هر چیزی را باید با توجه به مخاطبش تعریف کرد و سنجید. شما هم ببینید برای چه کسی فیلم میسازید. خود انسان میتواند در فضای ذهنی خودش مخاطبش را تصویر کند. تا زمانی که تعیین نکنید برای چه کسی فیلم میسازید، ذهن خلاق به کار نمیافتد؛ چون باید مشخص کنیم قرار است خیال چه کسی را به کار بگیریم.»
وی افزود: «زمانی که جشنواره برگزار میکنیم مهم است که هدف خودمان را مشخص کنیم. اگر هدف ایجاد یک حرکت فرهنگی عمیق باشد، موفق میشویم.»
وی درباره سوژههایی که فیلمسازان میتوانند به آن بپردازند نیز گفت: «لازم نیست هر فیلمسازی راجع به خود امام خمینی فیلم بسازد بلکه میتواند اتفاقی در حاشیه زندگی امام را بگیرد و از آن فیلم بسازد. گاهی یک حاشیه مغفول مانده، تمام حوادث بزرگ را پیش میبرد. جنگ و صلح لئو تولستوی و برخی فیلمهای بزرگ نیز از یک مسئله جزئی بهره گرفتهاند و مسائل مهم را در کنار آن مطرح کردهاند.»
حمایت از ۱۰۰ فیلم با مشارکت مراکز سینمایی
حجت السلام علی کمساری معاون فرهنگی و هنری مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) در گزارشی از روند جشنواره «روح الله» گفت: «جشنواره روح الله سابقه ۷ دورهای دارد و طی سالهای گذشته به نام جشنواره «آیینه و آفتاب» برگزار میشد. پس از آن این جشنواره چندسال تعطیل و قرار شد در کنار دیگر فعالیتهای فرهنگی احیا شود. پس از آن محضر یادگار حضرت امام (ره) رفتم و ایشان فرمودند، بهتر است این جشنواره به سمت ساخت فیلم کوتاه برود چون امروز با پیشرفت فضای مجازی، بیش از هر زمان دیگری احتیاج داریم که اندیشه حضرت امام (ره) در کوتاهترین زمان ممکن با بیشترین اطلاعات و کیفیت با بهره گیری از فضای مجازی گسترش پیدا کند.»
وی «حمایت از تولید فیلم کوتاه» را سیاست جشنواره عنوان کرد و گفت: «برای اینکه در این عرصه شاهد حضور جدیتر باشیم، ضروری دانستیم تنها به جشنواره اکتفا نکنیم و همزمان با جشنواره و پس از پایان آن تولید فیلم کوتاه خواهیم داشت.»
نیازمند دگرگونی ساختارهای فرهنگی هستیم
محمد آفریده دبیر جشنواره فیلم «روح الله» با بیان اینکه نسل ما هنگام ورود به جماران، قلبش میتپد، گفت: «متولد ۴۱ هستم و هنگام انقلاب شاهد اتفاقاتی بودم که به نظر تکرار نشدنی است. امامی آمد که در دوران نوجوانی با ایشان زندگی کردیم و از خداوند میخواهم زمینهای برای الگوگرفتن فرهنگی در نسل جدید ایجاد شود. نسل جدید به رغم تمام توانمندیها محجور مانده است. متأسفانه ساختارهای ما روزآمد نیستند و عمدتا به دنبال روزمرگیهای خود هستیم.»
دبیر جشنواره روح الله یادآوری کرد: «به نظرم جوانان این نسل با انرژیتر از جوانهای اول انقلاب هستند اما ما آنها را کنار سفره جمهوری اسلامی نمینشانیم. امیدوارم نشاط فرهنگی حاصل از برگزاری رویدادهایی اینچنین با حضور همه صورت بگیرد و این جشنواره محیطی برای ایجاد همدلی و صمیمت باشد.»
دراین دیدار کارت عضویت «پاتوق فیلم کوتاه» از طرف رییس انجمن سینمای جوانان ایران به یادگار امام اهدا شد. در پایان نیز با حضور آیت الله سیدحسن خمینی از پوستر جشنواره روح الله رونمایی شد.
در این دیدار که با حضور محمد آفریده دبیر جشنواره فیلم روح الله، علیرضا تابش مدیر بنیاد سینمایی فارابی، فرید فرخنده کیش مدیرعامل انجمن سینمای جوانان، امیرتاجیک مدیر شبکه مستند و برخی فیلم سازان این حوزه برگزار شد، در ابتدای جلسه سید حسن خمینی ترجیح داد به جای آنکه برای حضار سخنرانی کند، شنونده سوالها، ابهامها و پرسشهای آنها باشد. فیلمسازان در سوالهای خود درباره مسائلی از قبیل مغفول ماندن شخصیت امام پیش از قیام ۱۵ خرداد، کمبود روح پژوهش و آموزش در فیلمسازی و برگزاری جشنوارهها، چگونگی فیلمسازی درباره شخصیت امام (ره) و... پرسشهایی را مطرح کردند.
نخستین جشنواره فیلم «روح الله» به دبیری محمد آفریده سوم تا پنجم خردادماه امسال در اصفهان و ۱۳ شهر دیگر برگزار میشود. معاونت هنری موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) برگزارکننده اصلی این جشنواره است. شبکه مستند، انجمن سینمای جوانان ایران، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، دانشگاه آزاد اسلامی، بنیاد شهید و امور ایثارگران، روزنامه اعتماد، بنیاد سینمایی فارابی، بیمه البرز و عروج فیلم نیز در برگزاری آن مشارکت دارند.