اصراری به تخصیص یارانهٔ حمایتی خرید کتاب‌های خارجی در نمایشگاه نداریم/ اطلاع‌رسانی وضعیت فاجعه‌باری دارد
حامد میرزابابایی (مدیر کمیتهٔ ناشران بین‌الملل) در نمایشگاه کتاب تهران؛ بر لزوم تخصیص یارانهٔ حمایتی ویژه از خریدارن کتاب‌های خارجی تاکید کرد.
حامد میرزابابایی (مدیر کمیتهٔ ناشران بین الملل بیست و نهمین نمایشگاه کتاب تهران) درباره نقد و ارزیابی این دوره از نمایشگاه کتاب به خبرنگار ایلنا گفت: نقد و ارزیابی کلی نمایشگاه هنوز زود است چون نمایشگاه یک فرآیند کلی از اقدامات تا نتایج را دربرمی‌گیرد که همهٔ این موارد باید باهم سنجیده شوند. اما اگر بخواهیم ارزیابی نقطه به نقطه یا سطح به سطح نسبت به سوابق و سنوات گذشته داشته باشیم، دو بخش عمده وجود دارد که باید مدنظر داشت. اول بخش اجرایی و دوم بخش‌های محتوای سالن‌ها که غرفه، کتاب و هرآنچه که در نمایشگاه عرضه می‌شود را دربرمی‌گیرد.
میرزابابایی ادامه داد: در حوزهٔ اجرا قطعا اینکه سال اول انتقال را سپری می‌کنیم، نقص‌ها و کاستی‌هایی وجود دارد که مطمئنا در روزهای آتی و در سال‌های آینده بهتر خواهد شد. ملاک میزان بازدید نیز به نظرم باید از شنبه (۱۸ اردیبهشت) تا چهارشنبه و پنجشنبه درنظر گرفته شود تا معیار درست‌تری باشد.
او با اشاره به مشکلاتی که برخی سالن‌ها و ناشران حوزه‌های مختلف در قطعی کارتخوان‌ها داشتند، گفت: جدا از اینکه مسائل زیرساختی در ابتدای هر نقل و انتقالی ممکن است نواقصی داشته باشد، بخشی از مشکلات موضوع قطعی کارتخوان‌ها به نحوهٔ مدیریت و مدیران مرتبط ناشران هر بخش برمی‌گردد. در بخش بین‌الملل نیز مسلما مشکلاتی بوده و ما استثنا نبودیم اما نحوهٔ پیگیری و حل مشکلات از سوی کمیتهٔ ناشران بین‌الملل، چه در بخش پی اس پی چه هماهنگی با بانک باعث شد امکانات اجرایی کمترین مشکل را برای ناشران بین‌الملل به وجود آورد.
مدیر کمیتهٔ ناشران بین‌الملل اضافه کرد: حتی قبل از آغاز نمایشگاه اقدامات کمیته برای پیگیری، نصب، راه‌اندازی و تحویل دستگاه‌های کارتخوان در زمان مقرر و منظم انجام شد تا در تدارک آنچه برای صدور و تحویل کارتخوان‌ها مورد نیاز بود؛ سرعت لازم را داشته باشد. با توجه به این هماهنگی‌ها و برنامه‌ریزی‌های انجام شده؛ طبیعی است که ناشران بخش بین‌الملل مشکلات کمتری احساس کرده باشند. فشار این مشکلات را مسئولان مربوطه در کمیته متحمل شده‌اند.
میرزابابایی سپس با اشاره به اقدامات ویژهٔ کمیتهٔ ناشران بین‌المللی برای ناشران خارجی اظهار داشت: امسال با اینکه تغییرات باعث می‌شد شرایط ویژه‌ای داشته باشیم، برای تسهیل کار‌ها خلاقیت به خرج دادیم. به عنوان مثال بخش زیادی از خارجی‌ها حساب داخلی ندارند و ما هرسال روز اول با تراکم زیاد درخواست و تحویل کارتخوان به ناشران خارجی مواجه بودیم که طی مراحل وصول و تحویل دستگاه معمولا تا روز چهارم یا پنجم نمایشگاه طول می‌کشید. این مسئله؛ هم فشار زیادی به ما وارد می‌کرد و هم کار ناشران را تا حدودی عقب می‌انداخت.
او ادامه داد: امسال با تعامل خوبی که با بانک شهر داشتیم به صورت غیرحضوری افتتاح حساب برای ناشران خارجی را انجام دادیم و این دسته از همکاران ما در زمان حضور تنها با احراز هویت؛ کارتخوان خود را تحویل می‌گرفتند. این برنامه‌ریزی تدبیر خوبی بود که با همکاری شرکت پی اس پی و بانک شهر، باعث شد از روز اول سالن‌های بخش بین‌الملل کارتخوان داشته باشند و به فعالیت خود برسند.
مدیر کمیتهٔ ناشران بین‌الملل دربارهٔ تخصیص بن کارت‌ها و نحوهٔ توزیع یارانه‌های خرید کتاب گفت: در اینکه بن‌های خرید کتاب باید در قسمت‌های مختلف توزیع و خرج شود؛ شکی نیست اما مسئله این است که بخش بین‌الملل علاوه بر این بن‌های مربوطه که امسال قرار شده در تمامی حوزه‌ها قابل استفاده باشند؛ باید از یک بن حمایتی ویژه برای خریداران کتاب‌های خارجی نیز برخوردار باشد تا مخاطبان این دسته از کتاب‌ها که عموما کتاب‌های علمی و آکادمیک هستند؛ به سختی نیفتند. قانونگذار نیز به صورت حقوقی مشخص کرده که تخصیص بن حمایتی ویژه از خریداران کتاب‌های خارجی باید انجام شود.
میرزابابایی تأکید کرد: این موضوع که مصرف‌کننده و دارنده بن باید در تصمیم‌گیری نحوهٔ خرید خود حق انتخاب داشته باشد؛ بدیهی است و بخشی از بن‌های فعلی نیز توسط خریداران بخش بین‌الملل استفاده شده و می‌شود اما بن ویژه برای خرید کتاب‌های خارجی که قانونگذار مشخص کرده و ردیف بودجه هم دارد؛ باید اعمال می‌شد که نشده است. ظاهرا بعضی‌ها دوست ندارند قانون را بفهمند یا آن را مطابق با خواست و سلیقهٔ خود تفسیر می‌کنند. ما نیز برای همکاری با نمایشگاه کتاب تهران اصراری برای تحقق این موضوع نداشتیم و تاکید مصرانه نکردیم ولی از این منظر حق ناشران بخش بین‌الملل تضییع شد. اصولا وقتی افرادی مدام با ذهنیت خودشان با قانون هم مخالفت می‌کنند ما ترجیح می‌دهیم مذاکره‌ای نداشته باشیم.
او سپس با اشاره به نشست‌ها و کارگاه‌های سراهای بین‌الملل یادآور شد: امسال در مورد برنامه‌های جنبی و فرهنگی واقعا در بخش بین‌الملل نو آوری و خلاقیت داشتیم. در نحوه اجرای برنامه‌ها و حتی ساعت‌های اعلام شده از تحلیل داده‌های آماری که در سال‌های گذشته جمع‌آوری کرده بودیم؛ کمک گرفتیم. هدف ما این بود افراد بعد از شرکت در کارگاه‌ها و نشست‌ها دست‌آورد محسوسی داشته باشند و خوشبختانه استقبال خوبی هم شاهد بودیم. به عنوان مثال کارگاه استخراج مقالهٔ آی اس آی با جمعتی قابل تامل برگزار شد که تا جلوی در هم نشسته بودند. این باعث خوشحالی و افتخار ماست که برنامه‌های تدارک دیده شده خواهان داشته و دارند. ما در این نشست‌ها از تکنیک‌های چند رسانه‌ای و مولتی مدیا هم بهره بردیم تا نتایح کار ملموس‌تر و استفاده هم جذاب‌تر باشد. یکی از بخش‌هایی که مولتی مدیا نقش مهمی در اجرای آن دارند؛ سه کارگاه شناخت الحان و آوای اذان، مناجات‌ها و نغمه‌های عاشورایی است.
مدیر کمیتهٔ ناشران بین‌الملل البته اطلاع‌رسانی به بازدیدکنندگان برای دسترسی راحت به مکان‌های برنامه‌های جنبی را همراه با اشکلات و ضعف دانست و تاکید کرد: اطلاع‌رسانی نمایشگاه وضعیت فاجعه‌باری دارد. البته من مدیر کمینهٔ اطلاع‌رسانی نیستم و فقط آنچه را می‌بینیم و بازخوردی که مشاهده می‌شود را بیان می‌کنم. چه اطلاع‌رسانی محیطی و چه اطلاع‌رسانی در سالن‌ها که چهره به چهره باید اتفاق بیفتد؛ مشکلات زیادی داشت و هنوز هم دارد. حتی بسیاری از غرفه‌داران در روز اول برای پیدا کردن غرفهٔ خود سردرگم شده بودند و بسیاری از بازدیدکنندگان هنوز هم نمی‌توانند راحت ناشر مورد نظر خود را بیابند.
میرزابابایی در توضیح روند نظارت بر کتاب‌های بخش بین الملل نیز تاکید کرد: مفتخریم که سالن بین‌الملل با نظارت خوب دبیرخانه بین‌الملل شورای نظارت فعالانه و در سلامت به کار خود ادامه می‌دهد. با تشکیل شورای نظارت و کنترل دقیق چند لایه که صورت می‌گیرد؛ دعوی و نگرانی که برخی افراد در خصوص محتواهای کتب بین‌الملل ابزار می‌کنند دیگر جایی ندارد. از آن طرف ۵۰ درصد کتاب‌هایی که عرضه می‌شود؛ چاپ سه سال اخیر هستند. درواقع سیاست‌هایی که برای اختصاص متراژ غرفه‌ها اعمال کردیم و موارد تشویقی که در نظر گرفتیم ناشران را ترغیب کرده تا برای عرضهٔ کتاب‌های جدید اقدام کنند. این موضوع قطعا به قوام بخش بین‌الملل کمک می‌کند و در ثانی تازه‌ترین پژوهش‌ها و اسناد علمی را در اختیار ما می‌گذارد.
او همچنین تصریح کرد: موضوع و مسئلهٔ مهم فروش را هم باید درنظر داشته باشیم. اگر فروش و میزان درآمد مناسب نباشد؛ ناشر از تهیه و عرضهٔ کتاب‌های چاپ سال بازمی‌ماند و رونقی که با تلاش فراوان به بخش بین‌الملل بازگشته از بین می‌رود. پیش‌بینی خاصی از وضعیت فروش هم در حال حاضر نمی‌توان داشت و باید خروجی پایانی را مدنظر قرار دهیم. ما سعی کردیم با تدارک انواع تسهیلات کار را برای بازدیدکنندگان بخش بین‌الملل هم ساده و هم لذت‌بخش کنیم. فراهم کردن امکان استفاده از دستگاه‌ها و ابزار سلف سرچ و لب تاب‌هایی که شخص خودش کتاب مورد نظرش را جستجو کند در کنار اطلاع رسانان بخش بین‌الملل بخشی از این اقدامات هستند. ما همچنین با پخش رادیو بخش بین‌الملل در سالن‌های مربوطه سعی داریم نهایت رضایت مشتری را جلب کنیم و تجربهٔ یک بازدید خوب را به او هدیه بدهیم.