تهران صاحبت «فستیوال بینالمللی موسیقی معاصر شد
نوید گوهری معتقد است: با همکاری و حمایت صادقانه مدیران، دست اندرکاران و مراکز فرهنگی و هنری و همچنین تلاش بیوقفه همکارانم در ستاد اجرایی و در فضایی کاملا صمیمانه که بیچشمداشت برای این رویداد زحمت کشیدهاند، از امروز «تهران» فستیوال بینالمللی موسیقی معاصر خواهد داشت.
«نوید گوهری» مدیر هنری نخستین فستیوال بینالمللی موسیقی معاصر تهران در گفتگو با خبرنگار ایلنا؛ درباره موسیقی معاصر گفت: هنر معاصر فرصتی است برای تأمل در جامعه و مسائل مربوط به خود و جهان اطرافمان، هنر معاصر هنری است که جوهرهی آن را تمام وجوه امروزی بودن ما تشکیل میدهد. اگر این معاصر بودن را با شاخصههایی چون هویت شخصی و فرهنگی، شناخت انسان و جامعه معاصر، دغدغههای سیاسی و اجتماعی پیوند بزنیم شاید اهمیت پرداختن به هنر معاصر بیشتر روشن شود.
او ادامه داد: به لحاظ تاریخی، نکته حائز اهمیت در مباحث مربوط به زیباییشناسی معاصر، نشان دادن تنوعات گسترده در رویکردهاست؛ تنوعی که گاه حتی در درون یک مکتب خاص یا گروهی از منتقدین نیز به چشم میخورد. حتی تعریف زیباییشناسی تعمق و درک هنر، و حساسیت نسبت به آن در نیمه دوم قرن بیستم، مورد بحث و تحلیلهای ساختارشکنانه قرار گرفت و از نو ساخته شد.
وی با بیان اینکه از نیمه دوم قرن بیستم به بعد، گرایشات هنری و رویکردهای آن با تحولات مهمی روبه رو شد؛ افزود: در ادامه سرعت پیشرفت و تنوع سبکشناسی به شکل چشمگیری شتاب گرفت. تعاریف زیباییشناسی، درک هنر و حساسیت آن مورد تحلیلهای ساختارشکنانه قرار گرفت و از نو ساخته شد. اگر تا قبل از این زمان، هر صد سال یا هر پنجاه سال، ساختارهای سبکشناسی تغییر مییافت، از نیمه دوم قرن بیستم به بعد با دههها روبرو میشویم. نکته مهم در این بین تنوعات گسترده در رویکردهاست.
این رهبر ارکستر همچنین اظهار داشت: زمانی که تعریف مشخص زیباییشناسی و فلسفی برای یک اثر میآوریم، آن اثر را محدود به شاخصههای زیباییشناسی معینی میکنیم. مثلا وقتی میگوییم این اثر کلاسیک است، یا آن اثر مدرن صدا میدهد. شاید برای همین است که در دوران پست مدرن بسیاری از هنرمندان سعی میکنند اثرشان را در قالب مشخصی قرار ندهند. موسیقی معاصر را نمیشود تعریف کرد یا شاید بهتر است بگویم نمیخواهیم آن را تعریف کنیم چراکه تنها در این صورت هنرمند میتواند آزادانه خلاقیتهای زیباییشناسانه و درک و جهانبینی خودش را با ابزار هنری برای مخاطب ترسیم کند.
وی افزود: هنرهایی مثل مینیمال، پست مینیمال، موسیقی تصادفی، موسیقی تجربی، الکتروآکوستیک، اسپکترال، چیدمان صوتی، بداههنوازی آزاد همه در قالب موسیقی معاصر هستند البته که هرکدام قالبهای تکنیکال خود را هم دارا هستند.
مدیر هنری فستیوال بینالمللی موسیقی معاصر تهران در ادامه تصریح کرد: علیرغم اینکه چارچوب مشخصی برای تعریف فلسفی و زیباییشناسی هنری موسیقی معاصر و در کل هنر معاصر وجود ندارد اما این به این معنی نیست که هر اثر هنری که هم دوره یا مربوط به صد سال اخیر است و هنرمند خالق آن هنوز زنده است، هنر معاصر یا بهتر بگوییم موسیقی معاصر باید جدی و آکادمیک قلمداد شود.
او افزود: به نظر من؛ هنر معاصر دو بخش مهم مشارکت و ادراک را مدنظر قرار میدهد. شاخهای از آثار هنر معاصر به هنر اینتراکتیو (تعاملی) میپردازد و با مخاطب طوری برخورد میکند که مخاطب خود انتخاب کند که کی وارد سالن شود، کی گوش کند و کی از سالن خارج شود و حتی در بسیاری موارد در روند تولید اثر مشارکت داشته باشد و دستهای دیگر مقوله ی ادراک را مدنظر قرار میدهد که شامل درک جدیدی از صداها و برخوردشان با یکدیگر میشود.
رهبر ارکستر نیلپر در ادامه عنوان کرد: رویکردهایی که در موسیقی مدرن و پست مدرن وجود دارد دنیای جدیدی از اصوات و تکنیک را برای تولیدکنندگان این شاخه از موسیقی فراهم میکند. عملا کسانی که در موسیقی معاصر کسب مهارت میکنند، با تکنیکهایی سروکار دارند که هیچ وقت نمیشود در کتابهای دوره رمانتیک و یا کلاسیک پیدایشان کرد. زیرا دورههای آموزشی موسیقی معاصر نوتاسیون و ترجمان خود را دارد.
«نوید گوهری» در ادامه درباره ایده شکلگیری فستیوال موسیقی معاصر تهران گفت: دنیای ما در حال پیشرفت است و ما هم مجبوریم با این دنیا پیش برویم و مجبوریم تغییراتی که شکل گرفته را بپذیریم و با آن هم راستا شویم و در پیشرفت و اتفاقات آن سهیم شویم. فرهنگ، هنر و داشتههای غنی خود را که منحصر به فرد و ارزشمند هستند را با زبانی امروزی و معاصر با دنیای اطرافمان به اشتراک بگذاریم.
وی افزود: رویکرد موسیقی معاصر قریب به 50 سال است که در کشور ما بوجود آمده و آهنگسازان بسیار بزرگی در این رشته رشد و تحصیل کردهاند و جایگاه رفیعی را در حوزههای بینالمللی برای خود کسب کردهاند. قطعات بسیاری از این هنرمندان در فستیوالها و مسابقات مختلف مورد توجه و تقدیر قرار گرفته یا در دانشگاههای معتبر به عنوان منابع درسی ثبت شده است. اما متاسفانه در کشور خودمان به آن اندازه که شایسته است به این موسیقی به عنوان یک اتفاق مهم فرهنگی و هنری پرداخته نشده به همین خاطر ایده راهاندازی فستیوالی در ابعاد ملی و بینالمللی، با تمرکز بر موسیقی معاصر شکل گرفت.
مدیر هنری فستیوال موسیقی معاصر تهران در ادامه افزود: همزمان با شکلگیری کانون موسیقی معاصر در موزه هنرهای معاصرتهران به عنوان برگزارکننده، این ایده را به شکلی جدی با «احسان تارخ» مدیر اجرایی فستیوال و دکتر «حسین سروی» مشاور امور بینالملل و نظارت راهبردی پیگیری کردیم. با حمایت کامل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با این طرح اقدامات اولیه اجرایی آن صورت گرفت و با تعاملات شکل گرفته خانه هنرمندان ایران، بنیاد رودکی و بنیاد لاجوردی نیز در کنار این فستیوال قرار گرفتند و فراخوان نخستین دوره فستیوال جهت همکاری هنرمندان و گروهها منتشر شد.
گوهری ادامه داد: در همین راستا با همکاری «آیدین صمیمی مفخم» و «مارتینا کوشسکا» به عنوان مشاوران هنری و مدیران مرکز موسیقی نوین اسپکترو، گروههای بین المللی، جهت شرکت در نخستین دوره فستیوال معرفی و انتخاب شدند. همچنین با همکاری دکتر «حمیدرضا اردلان» به عنوان مشاور علمی فستیوال، بخش سمینارها و ارائه مقالات که یکی از مهمترین بخشهای فستیوال در جهت تولید دانش و پیشبرد اهداف تحقیقاتی بود، پیگیری و راهاندازی شد.
این رهبر ارکستر در پایان خاطرنشان کرد: اگر بخواهم صادقانه بگویم، شاید تا همین چند ماه پیش کمتر کسی باور داشت که این ایده به حقیقت تبدیل شود. اما با همکاری و حمایت صادقانه مدیران، دست اندرکاران و مراکز فرهنگی و هنری و همچنین تلاش بیوقفه همکارانم در ستاد اجرایی و در فضایی کاملا صمیمانه که بیچشمداشت برای این رویداد زحمت کشیدهاند، از امروز «تهران» فستیوال بینالمللی موسیقی معاصر خواهد داشت.