کریستف رضاعی و پالت رکوردشکنی کردند

به گزارش خبرنگار ایلنا؛ ثمره یکسال فعالیت‌های هنرمندان عرصه موسیقی در 94؛ انتشار آلبوم و برگزاری کنسرت‌هایی بود که به نظر می‌رسید فروغ چندانی نداشتند. موسیقی ایران سالهاست که فقدان اثری فراگیر را حس می‌کند. مدت‌هاست که در عرصه موسیقی رسمی و مجاز کشور قطعه‌ یا آلبومی را نمی‌شنویم که عموم جامعه آن را گوش کنند و بتوانیم در ماشین‌ها و خیابان‌ها از نقاط مختلف آن را بشنویم.

هرچند در دوره‌ای به دلیل اتفاقاتی خارج از حوزه موسیقی؛ مردم به سبک خاص یا موسیقی هنرمندی خاص گرایش پیدا می‌کنند اما این مسئله اکثرا ارتباطی با کیفیت اثر برقرار نمی‌کند به علاوه اینکه موسیقی عامه پسند ایران هم در گذر زمان به شدت افول کرده و تنها با نگاهی از دور به موسیقی ایران متوجه خواهید شد که موسیقی در ایران هم از نظر کیفیت و هم از نظر مخاطب بسیار مخدوش شده است.

با این نگاه که موسیقی عامه پسند هم در ایران نمی‌تواند جریان سازی کند؛ وقتی به سراغ پرفروش‌ترین آلبوم‌های سال برویم به معدود آثار مهم و رکوردشکن می‌رسیم که در نهایت آن هم چندان قابل توجه نیست و نشان از بازار به خواب رفته موسیقی دارد. البته عدم وجود قانون کپی رایت و رعایت این مسئله از سوی مردم هم یکی از عواملی‌ست که آمار فروش آثار را بسیار پایین می‌آورد.

یکی از عجایب سال 94؛ موسیقی متن فیلم «در دنیای تو ساعت چند است» ساخته‌ی کریستف رضاعی بود. این اثر در مدت زمان کوتاهی به فروش غیرقابل باوری دست پیداکرد که یکی از رکوردشکنان فروش موسیقی متن در ایران شد. این اثر بیش از 4 ماه در بین 5 آلبوم پرفروش قرار داشت و این اتفاق بسیار کم سابقه است. شاید تنها حسین علیزاده با موسیقی فیلم دلشدگان پیشتر توانسته بود به فروشی بیشتر دست یابد که البته آن هم در طول زمان اتفاق افتاد.

«در دنیای تو ساعت چند است» عاشقانه ای آرام است از صفی یزدانیان، و موسیقی آن هم به تناسب فضای فیلم، چنین حال و هوایی دارد. کریستف رضاعی که خود، بازیگر فیلم است، در مقام آهنگساز با توجه به «روح شاعرانه» فیلم، «برداشتی آزاد از ترانه های بین المللی به ویژه آمریکای جنوبی» داشته و سعی کرده از «آکوردهای ساده، عامه پسند و به یادماندنی» در 29 قطعه موزیک این فیلم استفاده کند. گواه آن، حضور پررنگ ملودی های مشهور روسی در آهنگ های «آش فروشی طوطی»، «چشمان سیاه جانگو»، «اوچوم سیایه» و «اُچی چُرنیه» و ترانه های مشهور ساخته هنرمندان آمریکای جنوبی مثل اسوالدو فارس و کارلوس آلماران در قطعات «کیه؟»، «کی سه» و «لیلا جان» است.

ترانه های آلبوم سروده ماکان اشگوری و جهانگیر سرتیپ پور است و ماکان اشگوری و روزبه رخشا خوانندگی آلبوم «در دنیای تو ساعت چند است» را بر عهده دارند. بابک امیر مبشر، مهرداد پاکباز، احسان صدیق، بردیا کیارس، هومن نامداری و مجید اسماعیلی با گیتار کلاسیک، آکوستیک، جاز و الکتریک، ویولن، ویولن آلتو، ویولنسل و کلارینت، نوازندگی «در دنیای تو ساعت چند است» را انجام داده اند. با این همه، به گفته کریستف رضاعی، پیانو «نقش اصلی را در سازبندی» دارد و تم های این ساز حکایت از «رهایی شخصیت‌ها» دارند.

به جز سازها، صداهای محیط و دیالوگ ها هم بخشی از بار موسیقایی آلبوم را بر عهده داشته‌اند؛ از صدای باران یا همان «وارش» و بازار رشت و همهمه فروشندگان ماهی سفید گرفته تا صدای مرغان دریایی و سوت کشتی و زنگ مدرسه و مکالمه تلفنی و زمزمه علی مصفا که وقتی لیلا حاتمی صدایش می زند.

اما گروه پالت با آلبوم «شهر من بخند» یکی دیگر از پر مخاطب‌ترین آلبوم‌های سال را رقم زدند.

پالت با انتشار آهنگ «والس شماره یک» به شهرت رسید. بعد هم انتشار آلبوم اول؛ «آقای بنفش» و تیتراژ پایانی فیلم «ماهی و گربه». همه اینها باعث شد تا پالت هم مثل گروه‎ های دَنگ شو و چارتار به عنوان یکی از گروه هایی مطرح شود که به تلفیق موزیک غربی و موسیقی سنتی ایران می پردازند.

پالت بعد از سکوتی طولانی در اردیبهشت 94، «شهر من بخند» را رونمایی کرد.

آلبوم دوم پالت 12 قطعه دارد و نشر نوفه با تهیه ‎کنندگیِ احسان رسول اف آن را منتشر کرده است. در این آلبوم هم مثل «آقای بنفش» برخی ترانه‌ها را امید نعمتی، خواننده گروه سروده است، همچنین ترانه‌هایی از سیاوش کسرایی، تورج نگهبان و نیما یوشیج هم در بین کارها دیده می شود.

مسترینگ آلبوم در استودیو اَبی رُود (Abbey Road) لندن انجام شده؛ «هیجان انگیزترین استودیو روی کره زمین» به گفته روزبه اسفندارمز، سرپرست گروه، جایی که اسطوره هایی مثل پینک فلوید در آن آثاری را تولید کرده‌اند.

انتخاب نام آلبوم و اشاره به فضای شهری در برخی قطعات، به گفته امید نعمتی، از آن روست که تمام اعضا تهرانی هستند و با این شهر خاطره دارند.

اما کنسرت «شهر من بخند» یکی از پرفروش‌ترین کنسرت‌های سال شد. یکی از اجراهای گروه که متعلق به دانشجویان بود با صفی چند صد متری مواجه شد. علاقمندان این گروه برای خرید بلیت صفی از تالار وحدت تا پاساژ علاعدین تشکیل دادند که در نوع خود بی سابقه بود. چند کنسرت اول پالت برای آلبوم «شهر من بخند» در کمتر از چند ساعت بلیت‌هایش به اتمام رسید.

حسین علیزاده نیز امسال با آلبوم «عشقیم گل» به استقبال مخاطبانش رفت. این اثر هم نزدیک به دوماه میان پرفروش‌ترین آلبوم‌ها قرار داشت.

آلبوم «عشقیم گل» یک آلبوم موسیقی آذری از حسین علیزاده و گروه هم آوایان است. آهنگساز و تنظیم‌کننده این اثر، حسین علیزاده است و محمد معتمدی به عنوان تک‌خوان و صبا حسینی، راحله برزگری و پوریا اخواص به عنوان خواننده در این آلبوم حضور دارند.

این آلبوم هشت قطعه دارد و توسط آواسازان ققنوس منتشر شده است. قطعات آن «پیش درآمد بیات شیراز»، «ساز و آواز»، «عشقیم گل»، «بداهه‌نوازی کمانچه و تار»، «ساری گلین»، «بداهه‌نوازی قانون و تار»، «سن سیز» و «گل اوینا» نام دارند.

از ترانه‌های ملا محمد فضولی، عباس فولادی، سیروس جمالی و ترانه‌های قدیمی آذری در آلبوم «عشقیم گل» استفاده شده است. حسین علیزاده، سینا جهان آبادی، پریچهر خواجه، محمد انشایی، سیاوش برهانی، رادمان توکلی، نگار بوبان، سیامک جهانگیری، علی بوستان و وحید اسداللهی با تار آذری، ناغارا، گاوال، سه تار، نی، کمانچه، عود، قانون، تار، بم‌تار و قیچک در آلبوم «عشقیم گل» به نوازندگی پرداخته‌اند. همزمان با نسخه صوتی این آلبوم، مجموعه تصویری کنسرت «عشقیم گل» نیز منتشر شده است.

یکی از اتفاقات پرحاشیه و شگفتی ساز سال 94 مجوزدار شدن پرواز همای و کنسرت او در تهران بود. او سر انجام پس از سال‌ها فعالیت توانست مجوز اجرای صحنه‌‌ای را بدست آورد. بلیت فروشی این کنسرت راس ساعت ۱۰ روز چهارشنبه آغاز شد و در ظرف چند ساعت تمامی بلیت‌های آن به فروش رسید. البته آن کنسرت با دخالت مقامات قضایی لغو شد ولی پس از آن پرواز همای توانست با انتشار آلبوم و برگزاری کنسرت فعالیت رسمی خود را در فضای موسیقی مجاز کشور ادامه دهد.

آلبوم «ناگفته» اثر حافظ ناظری با همراهی پدرش یکی دیگر از آثار پرفروش در سال 94 بود. این آلبوم و تور کنسرت‌های حافظ ناظری جریانی نسبتا پویا را در فضای موسیقی کشور به راه انداخت و توانست با استقبال مخاطبان مواجه شود.

در کاور این آلبوم، «ناگفته» به عنوان اثری معرفی شده که در هر سه بُعد بنیادی موسیقی، یعنی آواز، آهنگسازی و ارکستراسیون به دنبال عرضه «نگاهی متفاوت و برخوردی بدیع» است. این اثر «دریافت، تفسیر و ترجمان موسیقایی آهنگساز از هستی، آفرینش و به‌طور کلی از کائنات از سپیده دم صبح ازل تا انتهای ابدیت» توصیف شده است.

آلبوم «ناگفته» دارای ۱۶ قطعه است و همانند سمفونی کلاسیک، چهار فصل یا موومان دارد، با این تفاوت که ساختار فرمال سمفونی در آن به هم ریخته و هر موومان خود دارای چند موومان است. در این چهار فصل، فصل آفرینش شامل دو قطعه «صلح اتمی» و «ماده سیاه» است. فصل هستی تنها دارای یک قطعه «زندگی» است. فصل «ناگفته» که بخش اصلی آلبوم را تشکیل می‌دهد، سوییتی در هفت موومان است که براساس هفت وادی عرفان یا «هفت شهر عشق» عطار نامگذاری شده‌اند: طلب، عشق، درک، رهایی، یگانگی، حیرت، عدم مطلق و فصل پایانی که «بازگشت ابدی» نام دارد، شش قطعه به نام‌های رقص کهکشان‌ها، نزول، رهایی، سکوت، عروج و در ‌‌‌نهایت و جاودانگی دارد.

در فصل دوم و چهارم، آواز شهرام ناظری (پدر حافظ ناظری) به گوش می‌رسد که در قطعه «زندگی» شعری از هوشنگ ابتهاج و در قطعه «نزول» شعر «بازآمدم» از مولانا را می‌خواند. با این حال، حافظ در قطعه «ناگفته» از شعر و ترانه استفاده نکرده و به جای آن، در همراهی با گروه کُر، از تحریرهای خاص آواز ایرانی مثل یک ساز استفاده کرده تا اثرش بتواند با شنوندگانی از زبان‌های مختلف ارتباط برقرار کند، ساز ابداعی حافظ ناظری نیز که «حافظ» نام دارد، در این آلبوم نواخته شده است.