تروریسم جهانی مثل سرطان در ایران عادی شده/ سازمان ملل حقوق هنر بشر را فراموش نکند
یاسر خاسب که برای اجرا در حاشیه سیویکمین اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل به ژنو سوئیس سفر کرده بود؛ درباره این تجربه متفاوت توضیح داد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، این هنرمند که برای اجرای نمایش «صندلی شکسته» به سوئیس سفر کرده بود؛ گفت: افرادی از کشورهای گوناگون با عقاید متفاوت در محلی مجاور ساختمان سازمان ملل جمع شده بودند که امکان ابراز هر نظر و عقیدهای را فراهم میکرد. این محوطه مانند دریچهای همیشه باز رو به سازمان ملل است؛ سازمانی که محلی مشترک بین تمامی کشورهای جهان محسوب میشود.
او افزود: افراد متعددی با دغدغهها و جهانهای متفاوت در این محل حضور داشتند و عقاید خود درباره جنگ، خشونت، مشکلات محیط زیستی و هرآنچه که زیست انسانی را در جهان امروز تهدید میکند؛ بیان میکردند.
خاسب اظهار کرد: یکی از مسائل تروریسم بود که به نظر میرسد مانند سرطان در ایران به سادگی سر زبانها میچرخد و به امری عادی بدل شده است. من در این محوطه به همراه یکی از قربانیان جنگ ایران و عراق پرفورمنسی در حمایت از قربانیان جنگ به اجرا گذاشتم.
این هنرمند خاطرنشان کرد: افراد گوناگون در ساعتهای مختلف روز به محل میآمدند و بیانیههای خود را میخواندند. به این ترتیب محوطه موردنظر به صحنه بزرگ تئاتری شباهت پیدا کرد بود که بازیگران در لحظه با یکدیگر ارتباط برقرار میکردند.
خاسب به جای خالی چنین محیطهایی در ایران اشاره کرد و گفت: ما در طول روز گفتگوهای تکنفره زیادی داریم اما از محلی که گروهای مردمی در آن جمع شوند خبری نیست.
او درباره اجرای نمایش «صندلی شکسته» در ژنو توضیح داد: در فضای باز مقابل سازمان ملل سازهای -یک صندلی بزرگ- وجود دارد که یکی از پایههایش شکسته و قرار است معلولان جنگی آسیب دیده از بمبهای خوشهای را یادآوری کند. من و بازیگری که به همراه داشتم نیز تلاش کردیم با قربانیان جنگ در جهان همدردی کنیم.
کارگردان نمایش «رقص مرگ، بیلالا» افزود: این بازیگر و نوع نگرشی که دارد برای همه زندگی من یک درس بینظیر است و مسیر متفاوتی را برای ادامه پیشنهاد میدهد.
سرپرست گروه تئاتر «بدن دیوانه» بیان کرد: خاورمیانه به یک خاور پر از مین تبدیل شده اما جنگ و خونریزی در بسیاری از نقاط دنیا جریان دارد. گرسنگی و بیماری و فقر در اکثر کشورها بیداد میکند و این مسائل موجب ایجاد احساس مشترک و دوستی بیشتر بین حاضران در ژنو شد.
خاسب از دیدار گروههای فعال مدنی با روسای شورای حقوق بشر سازمان خبر داد و گفت: معاون بخش خاورمیانه و گزارشگر ویژه سازمان ملل جلسهای برای دریافت بیانیههای سازمانها و نهادهای گوناگون برگزار کردند که همه در آن جلسه به بیان دیدگاههای خود پرداختند.
او افزود: مثلا گروههایی بودند که در امور پناهندگان، حفظ محیط زیست یا یوز ایرانی فعالیت میکردند و من اصلا نمیدانستم بعضی از این گروهها به صورت خودجوش فعالیت میکنند.
این هنرمند از فرصت بوجود آمده برای ابراز دیدگاههایش در این جلسه گفت و ادامه داد: سعی کردم از فرصتی که به من داده شد درباره هنر، تئاتر و نقش هنر نمایش در پیشبرد اهداف انساندوستانه و بشردوستانه استفاده کنم. ابتدا درباره تجربه اجرای گروه «بدن دیوانه» در کشورهای گوناگون صحبت کردم و به تشریح تاثیر همگرایی مردم نقاط مختلف جهان در قالب اجراهای تئاتری پرداختم.
کارگردان «هدیه مرموز» افزود: حضور هر هنرمند ایرانی در یک کشور خارجی شرایطی را بوجود میآورد که معرف جامعه ایران امروز است. بنابراین با حضور هنرمندان و گروههای تئاتری در کشورهای مختلف، مردم به نوعی با فرهنگهای دیگر ملل آشنا میشوند.
این هنرمند خاطرنشان کرد: در آن جلسه همه درباره مشکلات و کمبودها صحبت میکردند اما من پیشنهاد دادم همانطور که هنر تئاتر از قرنها پیش تا امروز در جهان به حیات خود در میان مردم ادامه داده و ارتباط فرهنگی عمیقی برقرار کرده؛ شورای حقوق بشر به حقوق هنر بشر هم توجه کند. یا اینکه چگونه میشود با استفاده از تئاتر مردم جهان را بیشتر به یکدیگر نزدیک و آگاه کرد. اتفاقی که به حرفهای تکراری و میز و دستور مدیران نیاز ندارد.
خاسب از ابراز علاقه گزارشگر ویژه حقوق بشر به این ایده خبر داد و گفت: پیشنهاد دادم در کنار نگرانیهای سازمان درباره تامین امنیت مردم؛ به روان و عاطفهای که در هنر بویژه تئاتر وجود دارد دقت کند. هنر نمایش مسیری پویاتر و آزدتر در گسترش یک آیین جهانی مشترک به نظر میرسد. تئاتر میتواند مرکز ثقل همه مشکلات جهانی به یکدیگر باشد و پیام صلح سازمان ملل را به جهان بفرستد.
او به آنچه در تئاتر ایران جریان دارد نیز اشاره کرد و ادامه داد: مسائل جهانی ایدههای مشترک زیادی بوجود میآورد و موجب میشود تنها به دغدغههای درونی خودمان فکر نکنیم. باید دغدغههای روزمره را کنار بگذاریم و از تکرار مداوم مسائل پیشپا افتاده روی صحنه تئاتر فاصله بگیریم. به نمایش گذاشتن مداوم این مسائل روی صحنه اصلا برای من و تماشاگران جذابیت ندارد چون بهتر و جدیتر آن را در زندگی روزمره شاهد هستند.