نجابت در تئاتر امروز کارگر نیست

به گزارش خبرنگار ایلنا، برهانی‌مرند در پاسخ به پرسشی پیرامون میزان استقبال مخاطبان از کار و اظهارات افرادی که معتقدند باید شرایط اجرای «در خواب دیگران» در سالن‌هایی مانند تئاترشهر فراهم می‌شد، توضیح داد: در تالار شمس یک روزهایی کاملا با استقبال تماشاگران مواجه هستیم اما این میزان در نوسان است و گاهی به نصف می‌رسد؛ دلایلش را هم می‌دانم. معتقدم اجرا بعد از جشنواره‌های فجر، دوری مسیر و ترافیک زیاد در این مسئله تاثیر زیادی دارد. کار هم به نوعی کمدی محض مورد علاقه مردم منطقه نیست ولی به‌طور کل از نتیجه ناراضی نیستم.

این هنرمند ضمن ابراز علاقه نسبت به اجرا در مرکز تئاتری پایتخت، بیان کرد: پیش از آنکه تالار شمس به عنوان گزینه نهایی مطرح شود به ایرانشهر درخواست دادم که در پاسخ گفتند چون امسال در مجموعه اجرا داشتیم این امکان وجود ندارد. گرچه بعد از اتفاق‌های سال گذشته می‌دانستم اگر پیشنهاد بدهم موافقت نمی‌شود.

او افزود: بعد از تغییر و تحول‌های صورت گرفته در ایرانشهر هم درخواستم را تکرار کردم ولی گفتند چون سال گذشته نوبت اجرا داشتیم امکان‌پذیر نیست. من به نظر مدیران احترام می‌گذارم ولی عموما اینطور نبوده و افرادی مجموعه را به نام زده‌اند و سابقه داشته در سال دو بار هم اجرا گرفته‌اند.

نویسنده نمایش‌نامه «تهران زیر بال فرشتگان» اظهار کرد: البته ناگفته نماند مدیرکل هنرهای نمایشی انصافا پیشنهاد داد «در خواب دیگران» را در سالن قشقایی روی صحنه ببریم که باتوجه به شرایط اجرا و مناسبات مالی ما ممکن نبود؛ بویژه که با تیک 8 هم قرارداد داشتم و باید به بازگشت مالی توجه می‌کردیم.

برهانی مرند از عده‌ای به گفته او «اساتید» گلایه کرد و گفت: عموما روی سخن من با افرادی است که وقتی متون عامیانه و خارجی اجرا می‌شود فریاد واویلاشان به آسمان می‌رود اما امروز که یک نمایش‌نامه ایرانی روی صحنه رفته دریغ از اینکه به تماشای کار بنشینند.

او ادامه داد: من استادی را سراغ دارم که همواره درحال گلایه است اما حتی یکبار هم به تماشای آثار ما ننشسته و عموما وقتی درباره جریان‌ها صحبت می‌کند قضاوت‌های بی‌رحمانه و کلی دارد.

این هنرمند تصریح کرد: من مثل بعضی افراد روابط و پول آنچنانی ندارم و چاره‌ای هم نیست چون هر بار اجرا رفته‌ام با خون دل بوده و به‌رغم ارتباط نزدیک با مدیران روی پایم ایستاده‌ام و از روابطم سوءاستفاده نکردم. متاسفانه نجابت در تئاتر امروز کارگر نیست و عقل مردم به چشم‌شان است و می‌بینند عده‌ای خود را اپوزیسیون جا می‌زنند و سالن اختصاصی هم دارند. حکایت تئاتر ما «یک مویز و چهل قلندر» است.

او افزود: ما قواعد این بازی را پذیرفته‌ایم و به جایی جز خودمان نمی‌توانیم گلایه ببریم. یا باید با وجود این مشکلات ادامه دهیم یا گوشه‌نشینی و انزوا را بپذیریم؛ یا اینکه تن به بعضی خواسته‌ها بدهیم که هنرمند را از آرمان‌ها دور می‌کند.

نادر برهانی‌مرند؛ مسائلی مانند فروش زیاد و سالن را کم اهمیت دانست و گفت: شخصا در سن و سالی هستم که زیاد دغدغه سالن و مخاطب ندارم و در تلاش هستم کارهایی انجام بدهم که برای تاریخ تئاتر کشور بماند. در مقام نوشتن و کارگردانی زحمت زیادی متحمل می‌شوم و افسوس می‌خورم کارهایی که تصور می‌کنم بر جریان تئاتری اثرگذر است قربانی کج سلیقگی‌ها و غرور شخصی خودم می‌شود.

این هنرمند در پاسخ به پرسشی مبنی براینکه چه عاملی موجب می‌شود تصور کند این نمایش تجربه‌ای متفاوت است؟ گفت: بعد از این همه سال کار امروز کمی به اطمینان رسیده‌ام ولی هربار خودم را دانشجوی صفر کیلومتر می‌دانم. در تلاش هستم الگوسازی کنم و متن‌هایم برای نسل جوان پیشنهاد داشته باشد. شاید در مقام کارگردان چندین عامل کیفیت کار را تحت تاثیر قرار دهد ولی در بخش متن با اعتماد و اطمینان راسخ می‌گویم با تجربه‌ای شریف از گروه تئاتر معاصر مواجه هستیم.

این نویسنده تجربه اخیر خود را پایان‌بخش یک سه‌گانه دانست و خاطرنشان کرد: «کابوس‌های یک پیرمرد خائن ترسو»، «بی‌بی بیدل» و «درخواب دیگران» سه‌گانه‌ای است که مهمترین ویژگی‌ آن بازی با مفهوم زمان است و «درخواب دیگران» از نظر من کامل شده‌ی این تریلوژی‌ست. کار از نظر مضمونی و بدون آنکه وارد هیجانات روز شود به تئاتر سیاسی اشاره دارد و از این منظر قابل بررسی است.

او ادامه داد: متن تمام هوشمندی‌اش را به‌کار گرفته مسائل را طوری مطرح کند که نمایش را گرفتار معاذیر و سانسور نکند. این تفاوت دارد با ترجیح بعضی گروه‌ها برای ورود به بازی‌های سیاسی و جناحی و حرف‌های گل‌درشت سیاسی که «در خواب دیگران» از این ماجرا فاصله دارد.

برهانی‌مرند اظهار کرد:‌ خوشحالم این نمایش در زمانه‌ای که تئاترهای سیاست‌زده جای تئاتر سیاسی را گرفته دچار مشکل نشد؛ چون اصلا فرد سیاسی نیستم و قصد موج سواری‌های مرسوم را هم ندارم. خدا را شکر می‌کنم که با وجود تمام شرایط ناگوار مالی؛ دوستان در مواجهه با متن سعه‌صدر داشتند و کار دستخوش سانسور نشد.