سینایی: سینما تنها تجارت نیست
نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی جزیره رنگین به کارگردانی خسرو سینایی با حضور کارگردان، جواد طوسی منتقد، احمد نادعلیان هنرمند هنرهای تجسمی و محیطی شب گذشته یک شنبه ۲ اسفند در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، خسرو سینایی با تشکر از نادعلیان که اجازه داد بخشی از فعالیتهایش در این فیلم به نمایش درآید؛ گفت: در این فیلم بازیگران محلی جزیره هرمز حضور داشتند که با وجود آنکه بازیگر نیستند اما خوب ظاهر شدند.
وی با اشاره به بیش از نیم قرن فعالیتش در سینما گفت: من بعد از ۵۰ سال فعالیت در سینما امروز میتوانم به خودم اجازه بدهم که به سینما پیشنهاد بدهم زیرا سینمای ما امروز وارد یک حرکت دورانی شده است.
سینایی ادامه داد: سینما ابزاری است که هر شخصیت و هر فردی میتواند آنرا در قالب رسانه و یا هنر استفاده کند. امروز ما در سینما و در کشور آدمها و استعدادهای زیادی داریم اما متاسفانه کلیت سینما به این امر توجه ندارد و فقط به یکسری از افراد و چهرههای معروف سینمایی توجه میشود و برای آنها پولهای زیادی خرج میشود و استعدادهای دیگر میسوزند.
کارگردان «عروس آتش» با انتقاد از وضعیت امروز سینما گفت: نتیجه عملکرد در سینمای ما امروز تصویری است که در فیلمها میبینیم و در آنها فقط داستان چند نفر روایت میشود که در تهران با ماشین همدیگر را تعقیب میکنند.
سینایی با اشاره به اینکه در سرزمین وسیع ایران جوانهای بااستعدادی وجود دارند؛ گفت: متاسفانه این استعدادها و این وسعت در فیلمهای ما دیده نمیشود و فقط به چند ستاره توجه میشود. البته من با ستارهسازی مخالف نیستم اما باید به استعدادها بیشتر توجه شود.
کارگردان «جزیره رنگین» با اشاره به اینکه نمایش این فیلم در جشنوارههای مختلف باعث شد تا نگاه مخاطبان خارجی به ایران و جزیره هرمز مثبت شود؛ گفت: اگر رسانههای خارجی دوست دارند ایران را به شکل دیگری نشان دهند به خودشان مربوط است و این ما هستیم که باید تصویر درست و واقعی از ایران را نشان بدهیم.
وی بر لزوم گفتگو تاکید کرد و افزود: جزیره رنگین میخواهد بگوید اینکه دائم باهم دعوا و مشاجره کنیم سودی ندارد بلکه باید باهم بنشینیم و تنگ نظریها و حسادتها را کنار بگذاریم و گفتگو کنیم.
سینایی با یادی از زاون قوکاسیان گفت: روزی زاون تعدادی فیلم تجربی از اتریش برای من آورد و من و چند نفر از دوستانم با دیدن این فیلمها متوجه شدیم که چه فیلمهای جدیدی را با تجربههای جدید میتوان ساخت و فیلمسازی فقط شیوه کلاسیک نیست.
وی افزود: ساخت فیلم به شکل مستند- داستانی راهی است که امروز بسیاری از فیلمسازان اروپایی تجربه میکنند و من نیز آدم ناآرامی هستم و از تکرار خودم خوشم نمیآید و به دنبال تجربههای جدید هستم.
کارگردان فیلم «دستگاه» با اشاره به اینکه تجارت در سینما اصلا بد نیست؛ گفت: ما دائم در سینما به دنبال نوشدن هستیم و به این نو شدن نیاز داریم به همین دلیل شاید فیلم بعدی من کاملا یک فیلم داستانی باشد.
سینایی خودش را اهل ریسک دانست و افزود: ریسک در سینما همیشه حرف جدیدی با خود به همراه دارد اما کسانی که در سینما ریسک میکنند همیشه با مخالفت و حمله مواجه میشوند نمونه عملی این حرف سهراب شهید ثالث است که در زمان نمایش بعضی فیلمهایش مخاطبان علیه وی در سینما شعار میدادند و صندلیهای سینما را پاره میکردند اما امروز همه از شهید ثالث تقدیر و تجلیل میکنند.
وی افزود: من با سینمای بدنه و سینمای گیشه مخالف نیستم اما نباید خودمان را به این محدود کنیم که دائم به دنبال آن باشیم که چه فیلمی بسازیم که چقدر بفروشد زیرا سینما تنها تجارت نیست بلکه یک پدیده فرهنگی است و جامعه ما بیش از هرچیز به فرهنگ و شناخت خود نیاز دارد.
سینایی در پاسخ به این سوال که چرا نادعلیان خودش در فیلم بازی نکرد و مهدی احمدی به جای وی نقش آفرینی کرد؛ پاسخ داد: حضور نادعلیان در نقش خودش فیلم را تبدیل به یک مستند خوب میکرد اما من میخواستم یک فیلم مستند – داستانی بسازم هرچند شاید این امکان بوجود آید که یک مستند جداگانه درباره نادعلیان بسازم.
وی ادامه داد: من هرچه در سینما یاد گرفتم از سینمای مستند آموختم و سینمای مستند به ما میآموزد که اگر فضایی را نمیشناسیم ابتدا درباره آن تحقیق و پژوهش کنیم و به ما یاد میدهد که ساختن فضای باورپذیر با فضای مستند تفاوت دارد.
مجتبی راعی کارگردان سینما نیز با تجلیل از فیلم جزیره رنگین گفت: من شاگرد استاد سینایی بودم و امروز فیلم خوبی از ایشان دیدم. فیلم جزیره رنگین نشان میدهد که کارگردان آن و کسانی که در ساخت فیلم حضور داشتند ایران را بسیار دوست دارند.
جواد طوسی منتقد سینما نیز طی سخنانی گفت: سینایی یک نگاه فرهنگی دارد که این نگاه نیاز به پرداختی سماجت آمیز و دغدغهمند دارد. سینایی به دنبال بیان یک نگاه فرهنگی، آیینی و نمایشی با یک زبان اصیل است و در این راه دنبال یک تکثرگرایی است.
وی ادامه داد: سینایی در فیلم جزیره رنگین پیشنهاد میدهد و پیشنهاد وی برای دستیابی به یک پیوند فرهنگی است که با درخود نگریستن بوجود میآید.
طوسی با اشاره به نگاه تاویلپذیر سینایی در جزیره رنگین گفت: وی در این فیلم بدون آنکه دچار روشنفکری از جنبه منفی آن و یا کلیشههایی همچون سیاه نمایی شود پیشنهادات فرهنگی و اجتماعی خوبی میدهد که نتیجه آن عوض کردن رفتارها از ناهنجاری به هنجار است.
احمد نادعلیان نیز که فیلم جزیره رنگین براساس بخشی از فعالیتهای وی ساخته شده؛ گفت: آشنایی من با سینایی از طریق همسر ایشان بود و گیزلا وارگا سینایی اولین فردی بود که خسرو سینایی را به جزیره هرمز آورد.
وی ادامه داد: همیشه اعتقاد داشتم که اگر فیلم مستند و یا سینمایی از روی یک اتفاق واقعی ساخته میشود ۵۰ الی ۶۰ درصد فیلم براساس اتفاق واقعی است و ۴۰ درصد ساخته و پرداخته ذهن فیلمساز است.
نادعلیان افزود: قرار نبود فیلم جزیره رنگین یک مستند باشد اما من فیلم را دوست دارم و سینایی به صورت خردنگر و کلان نگر فعالیتهای من را بهانهای برای ارجاع به مسائل مهمتر قرار داده است.
وی در پاسخ به این سوال که چرا در فیلم جزیره رنگین بازی نکرده؛ گفت: من نقش خودم را در زندگی میتوانم بازی کنم و استعداد بازیگری در فیلم را حتی به جای نقش خودم ندارم.