انتقاد از چندگانگی مسئولان موسیقی شهرستانها/تکلیف موسیقی در ایران روشن نیست
روزبه اسفندرامرز با انتقاد از چندگانگی نگاه مسئولان به موسیقی؛ درباره عدم اجرای پالت در اصفهان توضیح داد. او همچنین روشن نبودن تلکیف موسیقی را مانعی برای پیشرفت جشنواره و خود موسیقی دانست.
به گزارش خبرنگار ایلنا؛ روزبه اسفندارمز (سرپرست گروه پالت) با اشاره به اجرایی که قرار است با گروهش در قالب سی و یکمین دوره جشنواره موسیقی فجر حضور داشته باشد؛ گفت: تفاوت اجرا در این شرایط در مقایسه با اجراهایی که ما مستقلا در طول سال برگزار میکنیم در این است که سختافزار اجرای صحنهای در فجر با برنامهریزی و تحتنظر برگزارکنندگان جشنواره مشخص میشود و استیج، طراحی و تبلیغات زیرنظر مسئولان جشنواره است. با این توضیح ما به مسئولیتها، شرایط و قوانین جشنواره احترام میگذاریم و درعین حال حساسیتهای خودمان را در نوع اجرا و صدادهی کنسرت سر جای خودش رعایت خواهیم کرد. تمام سعی ما این است که اجرای گروه در قالب جشنواره مثل سایر اجراهای پالت باشد.
او درباره اولین حضور گروه پالت در جشنواره موسیقی فجر گفت: شاید دلیل اصلی شرکت کردن ما در این دوره، حضور دیگر گروههای مهم و فعال بود. اعلام حضور گروههای سطح اول موسیقی ایران در جشنواره فجر این دوره باعث ایجاد نوعی همبستگی میان اهالی موسیقی ایران شده و ما هم به عنوان یکی از گروههای موسیقی در کشور سعی کردیم به این ندای همراهی لبیک بگوییم.
اسفندارمز با بیان اینکه تکلیف موسیقی در کشور روشن نیست، نگاههای سلیقهای برخی از مسئولان به این هنر را مشکلساز دانست و گفت: نه تنها جشنواره موسیقی بلکه اساسا خود موسیقی در شرایطی میتواند رونق پیدا کند که تکلیفش در کشور ما روشن شود. افراد زیادی در همین شهر تهران هستند که تفاوت تار و سهتار را با هم نمیدانند. شرایط باید در کشور ما تغییر کند.
وی افزود: وقتی تکلیف موسیقی روشن شود مردم بر اثر رفتن به کنسرتها و برنامههای مختلف موسیقی با سازها آشنا میشوند و این مسیر مخاطبان را به شوق میآورد تا در انتظار اجراهای مختلف باشند و در نتیجه جشنواره فجر را به عنوان یک اتفاق مهم دنبال کنند. این درست نیست که هر ارگان و ادارهای بتواند اجرای یک گروه فعال و نامدار در کشور را براساس تصمیم خودش لغو کند. حتی اگر موسیقی را فقط با دید اقتصادی نگاه کنیم؛ این هنر به لحاظ مارکتینک در دورهای که کشور با رکود اقتصادی روبهرو بوده، توانسته است موفقیتهای زیادی را به دست آورد.
روزبه اسفندارمز ضمن اشاره به دوگانگی و چندگانگی نگاه مسئولان موسیقی در شهرهای مختلف کشور؛ اظهار داشت: چند وقت پیش از اصفهان به ما پیشنهاد اجرا دادند و ما به عنوان اعضای گروه پالت از این دعوت خوشحال شدیم. اما یک مانع بر سر راه ما بود. باید مجوز اجرا در اصفهان را از فرهنگ و ارشاد این شهر میگرفتیم. طبق روال قبلی قطعات و آنچه بنا بود در کنسرت اجرا کنیم را به اداره ارشاد اصفهان تحویل دادیم (همان قطعاتی که در اجرای شیراز، سنندج و گرگان ارائه داده بودیم). در کمال ناباوری ارشاد اصفهان قطعات موردنظر ما برای اجرا در کنسرت را ناهمخوان با فرهنگ اصفهان نامید. این تعبیر چطور میتواند درست باشد؟
سرپرست گروه پالت در ادامه به مسیر کسب درآمد برای هنرمندان فعال در عرصه موسیقی اشاره کرد و در اینباره گفت: مگر من به عنوان یک موزیسینی که حدود بیست سال کار نوازندگی کرده و در دانشگاه درس موسیقی خوانده از چه طریقی میتوانم برای زندگیام درآمد داشته باشم؟ یا باید کار تولید کنم و در شهرهای مختلف و کنسرتهای مختلف کارهایم را برای مخاطب موسیقی اجرا کنم یا با تدریس موسیقی کسب درآمد کنم یا در جشنوارهها حضور داشته باشم.
او ادامه داد: دوستان با راهی که در پیش گرفتهاند خیلی راحت دارند یکی از این مسیرهای ایجاد درآمد را برای ما میبندند. خیلی از مخاطبان ما میخواهند که برای اجرای برنامه به اصفهان برویم و ما در این شرایط نمیتوانیم برای همه آنها بگوییم که ما اصلا نمیتوانیم به اصفهان بیاییم. باور کردن این ماجرا برای کسی که در این حرفه فعال نباشد، سخت است. چطور میشود که معاونت فرهنگی و هنری تهران و شهرهای دیگر از اجرای ما تا این حد حمایت کنند و معاونت فرهنگی اصفهان اجرای ما را منافی فرهنگ شهرش بداند؟!
وی همچنین افزود: من مشغول فکر درباره چرخه تولید در مفهوم کلی بودم. درنهایت به این نتیجه رسیدم که تولید یک وسیله با تولید یک محصول فرهنگی در ایران تفاوتهای زیادی دارد. مثلا اگر یک دستگاه تلویزیون خریداری کنید، فروشنده به شما یک برگه ضمانتنامه میدهد تا از شما به عنوان خریدار حمایت کند. این مسئله نشاندهنده یک چرخه تولید پویا و ادامهدار است. متاسفانه این شرایط برای محصول فرهنگی وجود ندارد. چون من به عنوان صاحب یک اثر که تقریبا برای هر آلبوم دوسال وقت صرف میکنم بنابه دلایل غیرمنطقی از ارائه محصولم در برخی شهرها و حتی سالنها محرومام. درنتیجه چرخه تولید موسیقی به عنوان یک کالای فرهنگی دچار توقف و عیب میشود. این چرخه باید با قدرت کارش را دنبال کند تا مردم جذب اجراهای زنده شوند. معنادار شدن برگزاری جشنوارهها زمانی اتفاق میافتد که مردم جذب اجراهای زنده شده باشند و در آن شرایط برای حضور در جشنوارههای موسیقی مشتاقانه منتظر بمانند.
اسفندارمز ضمن تاکید بر لزوم نقد و داوری برای افزایش سطح کیفی انواع موسیقی درباره حضور بخش داوری در جشنواره سی و یکم گفت: برخی فستیوالها در سطح دنیا رقابتی هستند و برخی دیگر اساسا داوری ندارند. با این توضیح من؛ وجود داوری در جشنواره را نکتهای جذاب و محرک میدانم، به این شرط که بدون حاشیه و اصطحکاک انجام شود. اگر این حالت در داوریها وجود داشته باشد، درنهایت میتواند به افزایش سطح کیفی کارها در ژانرهای مختلف منجر شود.
او در پایان بیان کرد: اینجا مهمترین نکته این است که منتقدان و داوران فارغ از آنچه ممکن است بعد از اعلام نظرشان پیش بیاید، کارشان را انجام دهند. این را همه ما میدانیم که داوری و انتقاد باید با رعایت عدالت و انصاف اتفاق بیفتد اما مسئله این است که برخی از داوران و منتقدان ما به خاطر رابطه دوستی که احتمالا با صاحب اثر دارند از ارائه نظر اصلیشان میترسند. باید انتقادات با صراحت انجام شود و داوریها بدون درنظر گرفتن دوستیها اتفاق بیفتد تا بازار موسیقی حتی برای کسی که اثرش مورد ایراد واقع شده؛ گرم شود و مخاطب به سمت موسیقی جذب شود.