هدف جشنوارهی خاتم، بازنماییِ شخصیت رسول اکرم(ص) است
«ابله» داستایوفسکی و برخی داستانهای کوتاه بورخس درباره حضرت مسیح (ع) است اما در حوزه داستان کوتاه به زبان فارسی درباره پیامبر (ص) دستمان خالی است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری جشنواره خاتم، امروز پانزدهم دی ماه با حضور علی اکبر اشعری(رئیس شورای راهبردی جشنواره خاتم ) و مجید قیصری(دبیر علمی جشنواره) برگزار شد.
در ابتدای این نشست، علیاکبر اشعری دربارهی برگزاری این جشنواره گفت: بنیاد ارشاد و رفاه امام صادق (ع) یک سال است در قالب برنامه فرهنگی، مجموعه فعالیتهایی را برگزار میکند که از جمله آنها جشنواره سالانه خاتم است. این جشنواره با هدف تشویق و بازتولید محتوای تاریخی معارف دینی است و در مجموع برای مخاطب امروز از جنبههای مختلف به این موضوع نگاه میشود و از دیگر سو نویسندگان را تشویق میکند با استفاده از منابع معتبر آثاری را خلق کنند که این خود باعث گسترش کتابخوانی خواهد شد.
او ادامه داد: در حوزهی داستان تاریخی آثار زیادی تولید شده اما تولید آثار جدید و کشف استعداد در این زمینه صورت نگرفته است. یکی دیگر از اهداف ما در این جشنواره کشف استعدادهاست. همچنین باید بگویم ما بیرون از دستگاههای دولتی کار میکنیم و در این دوره شهر کتاب و مجموعه ناشران انقلاب اسلامی مشارکت کردند که در شب میلاد پیامبر(ص) در تالار وحدت از پوستر جشنواره رونمایی شد. همچنین از مجید مجیدی برای ساخت فیلم «محمد رسولالله (ص)» تقدیر شد.
رئیس شورای راهبردی جشنواره خاتم با بیان اینکه ما در این مراسم از کتاب «قاف» حجازی نیز رونمایی کردیم که قرار است این کار در سالهای بعد هم انجام شود، گفت: همچنین سایت این جشنواره طراحی شد تا نویسندگان بتوانند آثارشان را از این طریق ارسال کنند. آنها میتوانند آثار را از طریق پست به دبیرخانه بفرستند.
اشعری با اشاره به اینکه پیشنهاد بینالمللی شدن جشنواره از سال آینده، ارائه شده است، گفت: با توجه به امکانات و پیشینه این اتفاق دور از دسترس نیست. اتفاقاتی که در سالهای بعد از انقلاب رخ داده و تجربه شده، این جریان را شدنی مینمایاند. البته امسال در فراخوان هم آمده است که همه میتوانند در این جشنواره شرکت کنند و محدودیتی برای اقوام، مذاهب، گرایشها و سنین وجود ندارد. این دوره، آثار منتشرشده از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون را مورد بررسی قرار میدهد اما طبعاً دورههای بعد آثاری داوری میشوند که در خلال سال منتشر شده باشند.
بعد از اشعریی، مجید قیصری با بیان اینکه همیشه خلأ جشنوارهای با نام خاتم و تمرکز بر حضرت رسول(ص) دغدغه شخصی من بود، گفت: وقتی به این جشنواره دعوت شدم حس کردم تکلیفی بر گردن من است. البته داستانهای بازنمایی تاریخی درباره حضرت رسول (ص) نوشته شده است اما داستان مدرن درباره ایشان وجود ندارد یا بهتر است بگویم حداقل من چیزی به یاد ندارم. غرض ما از داستان مدرن بازنمایی امروز از شخصیت و سیره حضرت رسول(ص) است.
دبیر علمی جشنواره خاتم با اشاره به اینکه پرداختن به حضرت رسول (ص) بسیار کم است، ادامه داد: طبق آماری که آقای مجیدی داده؛ درباره حضرت مسیح (ع) 200 فیلم ساخته شده، همچنین 120 فیلم درباره حضرت موسی(ع) و 40 فیلم درباره بودا تهیه شده است اما وقتی به نام مبارک حضرت رسول (ص) میرسیم تنها دو اثر را میبینیم. در عرصه ادبیات داستانی هم همینطور است. «ابله» داستایوفسکی و برخی داستانهای کوتاه بورخس درباره حضرت مسیح(ع) است اما در حوزه داستان کوتاه به زبان فارسی درباره پیامبر (ص) دستمان خالی است. همانطور که قرآن در زندگی ما جاری است شخصیت رسول (ص) هم باید همینطور باشد. اگر بتوانیم از طریق این جشنواره جلوههای شخصیتی حضرت محمد (ص) را وارد زندگی مردم کنیم؛ حرکت مبارکی انجام دادهایم.
او درباره فرصت کم ارائه آثار به جشنواره بیان کرد: ما در روز ولادت ایشان کار را کلید زدیم و قرار است تا روز مبعث کارها انجام شود. درست است که سه ماه برای جمعآوری و داوری آثار درباره شخصیت والای پیامبر (ص) مدت کوتاهی است اما سال آینده قطعا فرصت را بیشتر خواهیم کرد. برنامهی ما صرفاً برای داستان کوتاه نبوده و ممکن است شورای سیاستگذاری بعد از بررسیها، سایر قالبها مثل فیلمنامه، نمایشنامه و رمان را نیز وارد قالبهای این جشنواره کند. درباره تعداد آثار هم عدد دقیقی در دست نیست و در صورت پایان زمان ارسال آثار، تعداد اعلام خواهد شد. البته باید بگویم برای ما تعداد آثار مهم نیست بلکه کار مهم این جشنواره این است که توجه را به داستاننویسی مدرن درباره پیامبر (ص) جلب کند.
قیصری دربارهی نحوه برگزاری این جشنواره گفت: ما تنها تقسیمبندی که داریم جدا کردن آثار کودک و نوجوان و بزرگسال است. اگر آثار رسیده امکان این را داشته باشند که جدا شوند بخشهای جدید اضافه میشود. همچنین در فراخوان آمده است که منتخب آثار منتشر میشوند. اگر امکانش وجود داشته باشد پیشبینیهای لازم برای ترجمه آثار نیز شده است و ممکن است آثار به چند زبان ترجمه شوند. درباره داوریها هم ما بخش بازآفرینی را جدا بررسی میکنیم و این تنها تفکیک ما در این بخش است. هیأت داوران نیز بسته به تعداد آثار مشخص خواهد شد. اگر تعداد آثار زیاد باشد ما امکان افزودن هیأت داوران را پیشبینی کردهایم.
در ادامه، اشعری درباره علت حضور نداشتن نهادهای دولتی در جشنواره خاتم گفت: اینطور نیست که نهادهای دولتی در جریان نحوه برگزاری نباشند. ارشاد و نهاد کتابخانههای عمومی از برگزاری این جشنواره مطلع هستند. اما طبق چیزی که این سالها دیدهایم همیشه با تغییر مدیریت، سیاستها هم تغییر میکنند و اگر جشنواره بخواهد به نهادهای دولتی متکی باشد کار متزلزل میشود. البته اگر این نهادها اعلام همکاری کنند ما میپذیریم اما مبنای خود را بر کمکهای دولتی نگذاشتهایم.
وی با اشاره به اینکه حوزهی عمومی جشنواره به دین مربوط میشود، افزود: البته ما مسیر موضوعی برای آینده پیشبینی نکردهایم که تا زمان مبعث در شورای سیاستگذاری موضوع آینده مشخص خواهد شد. باید در دوره پنجساله هویت جشنواره مشخص شود. تا زمان مبعث هر اتفاقی رخ دهد به آن توجه میکنیم.
رئیس شورای راهبردی جشنواره درباره منابع معرفیشده توسط فراخوان گفت: ما در فراخوان 15 منبع را معرفی کردیم. برای این دوره منابعی انتخاب شدند که در کتابخانههای عمومی کشور وجود داشته باشند، چون فرصت کم بود و امکان معرفی برای تهیه توسط کتابخانههای عمومی وجود نداشت؛ اما اگر در دورههای بعد آثاری معرفی شوند که در کتابخانهها نباشند به آنها توصیه میکنیم تهیه کنند که ممکن است به آنها برای تهیه کمک کنیم تا قابل دسترسی باشند.
قیصری نیز در اینباره افزود: برخی در مورد امکان جعل تاریخی نگران بودند. به این افراد دغدغهمند باید بگویم ما در هنگام داوری از افراد تاریخدان استفاده میکنیم تا خدایی ناکرده آثاری منتشر نشود که باعث وهن چهره پیامبر (ص) و اسلام شود. دلیل معرفی منابع همین است.
همچنین اشعری درباره فرد تقدیری در مراسم اختتامیه جشنواره خاتم بیان کرد: برای تقدیر قرار است یکی از نویسندگان که در این عرصه کار داشته تجلیل شود. البته هنوز در حال بررسی هستیم و اسم این فرد مشخص نیست. لازم به ذکر است که ما در داوریها بین افراد حرفهای و غیرحرفهای تفاوتی قائل نمیشویم و به شرکتکنندگان تنها یک کد میدهیم و داوران از اسم و پیشینه افراد اطلاعی ندارند. همچنین برخی از جشنوارهها به برخی افراد سفارش کار با محوریت موضوع جشنواره را میدهند اما ما این کار انجام نمیدهیم. البته نشستهایی با حضور نویسندگان داریم اما این به این معنی نیست که به آنها سفارش داده باشیم، تنها از آنها دعوت میکنیم که در جشنواره حضور داشته باشند.