سینمای مستقل در کشور ما فراموش شده است
حسن نقاشی مستندساز و فیلمساز فیلم کوتاه در تعریف سینمای مستقل گفت: سینمای مستقل سینمای اندیشه و خلاقیت است یعنی تضمین فکری سفارشی پشت آن وجود ندارد.
به گزارش ایلنا، وی گفت: در سالهای خیلی دور معرف سینمای ایران فیلمهای مستقل بودند که در تاریخ سینمای ایران هم ماندگار شدند که تعداد آنها هم کم نیست. همیشه با خودم فکر میکردم که اگر از این نوع فیلمها دولت، تلویزیون، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و انجمن سینمای جوان حمایت میکرد، بازهم میتوانست مستقل باشد؟
نقاشی ادامه داد: سالها تصورمان بر این بود که هر کسی با یک دوربین میتواند فیلم بسازد اما با آمدن تجهیزات دیجیتال متوجه شدیم که فیلمسازی نیاز به بار اقتصادی دارد تا فیلمساز با اتکا به آن سرمایه، اثرش را بسازد. در جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید فیلمهایی را دیدم که ایده و پژوهش خوبی داشتند اما چون فیلمساز سرمایه نداشته مجبور شده بود در کوتاهترین مدت آنرا تمام کند.
کارگردان «شاه جهان» با بیان اینکه در سالهای خیلی دور که تازه فیلم کوتاه ساخته میشد زیاد بازتاب نداشت، گفت: مدت زمان زیادی طول کشید تا فیلم کوتاه خود را به صورت جدی نشان دهد حال جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید هم همان راه را میرود. درست در زمانیکه بسیاری از فیلمهای کوتاه سفارشی شدهاند، به نظر من این جشنواره تنها جشنوارهای است که در آن یک فیلمساز مستقل خوب میتواند اثرش نمایش داده شده و دیده شود.
وی با بیان اینکه دیده شدن اثر به فیلمساز و مخصوصا فیلمسازان شهرستانی فرصت میدهد، افزود: متاسفانه دیده شده که کارگردانهایی که در سینمای مستقل کار میکنند وقتی مورد توجه قرار میگیرند از این نوع سینما فاصله میگیرند و به دنبال سرمایه گذار میگردند تا فیلمهای آنچنانی بسازند و همین موضوع خود موجب کم شدن و نادیده گرفته شدن سینمای مستقل شده است.
نقاشی در ادامه گفت: در بسیاری از جشنوارهها و همچنین در فیلمهای ارسالی برای جشنواره خورشید فیلمهایی وجود دارند که به اعتقاد من مستقل نیستند زیرا با پشتوانه یک نهاد دولتی شدهاند.
کارگردان «شیرین روز» با اشاره به اینکه جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید به فیلمسازان روحیه و ایده جدید میدهد، افزود: این نوع جشنوارهها موجب تشویق فیلمساز میشود تا خودش را در این سینما محک بزند زیرا همانطور که میدانید سینمای مستقل درآمدزا نیست، به همین دلیل ممکن است به سمت سینمای دولتی برود. اما جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید میتواند معرف سینمایی باشد که در آن میتوان به صورت مستقل فکر کرد و با نگاه تجربیتر در این جشنواره حضور داشت تا فیلم بتواند مخاطبان خود را پیدا کنند.
نقاشی همچنین گفت: متاسفانه جشنوارههای فیلم کوتاه و مستند بیش از حد تشریفاتی شده است و باید دید ضرورت جشنواره فیلم کوتاه بدین شکل درست است؟ و تا چه اندازه باید در آن سرمایه گذاری کرد؟ و این درحالیست که نیمی از درآمد سالانه صرف برگزاری جشنوارهها میشود.
وی با بیان اینکه جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید بار مالی زیادی ندارد، گفت: این جشنواره کاملا ساده و صمیمانه برگزار میشود و تشریفاتی نبودن آن موجب جذب مخاطب میشود، مانند بسیاری از جشنوارههای معتبر بین المللی که به سادگی برگزار میشوند.
نقاشی با بیان اینکه متاسفانه در سالهای اخیر سینمای مستقل، آیینی و حتی اجتماعی را فراموش کردهایم، افزود: با شرایطی که امروز وجود دارد با برگزاری یک سری از جشنوارهها میتوانیم نشان دهیم که فیلم کوتاه هنوز زنده است و جشنوارههایی مانند جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید کم هستند که میتوانند چنین فیلمهایی را نشان دهند.
وی با بیان اینکه جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید امکانات خوبی را برای نمایش برندگان در جشنوارههای خارجی فراهم کرده است، خاطر نشان کرد: به نظرم هرکاری کنیم تا سینمایمان را به دنیا معرفی کنیم پسندیده است. یادم میآید فیلمی داشتم که سالها پیش در همین جشنواره شرکت داشت و برگزیده شد و فرصت شرکت در جشنوارههای بین المللی را یافت.
این مستندساز ادامه داد: جای سینمای بین الملل در ایران خالی است زیرا در بیشتر جشنوارهها فیلمها برای نمایش خارج از مرزها گزینشی انتخاب میشود و در کمتر جشنوارهای چنین شرایط خوبی فراهم میشود. درحالیکه اگر اثری زبان جهانی داشته باشد خوب است تا برای نمایش به جشنوارههای بین المللی فرستاده شود زیرا موجب دیده شدن فیلم میشود و این خود عاملی است تا فیلمساز در این حوزه باقی بماند و راه خود را ادامه دهد.
کارگردان «درخت پارسیک» با بیان اینکه باید سینمای مستقل را ترویج کرد، گفت: جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید با نگاه بین المللی خود میتواند اینکار را انجام دهد زیرا این فیلمها بدون تشریفات اداری در خارج از مرزها دیده میشود که این ساز و کار در این جشنواره فراهم شده است.
نقاشی افزود: من به عنوان مستندساز و مدرس سینما نگران هستم زیرا نسل من کارش را از انجمن سینمای جوان با فیلمهای هشت میلیمتری شروع کرد ضمن اینکه در آن زمان ما نمیتوانستیم هر موضوع و قصهای را کار کنیم، فیلمهایی که نشانههای تجربی فراوان داشت، اما متاسفانه ۱۰ سالی است که از سینمای تجربی فاصله گرفتیم و کمتر خلاقیتی در فیلمها وجود دارد.
وی در پایان خاطر نشان کرد: متاسفانه امروز بیشتر تولیدات فیلم کوتاه به سمت تلویزیون رفته یعنی رویکرد تلویزیونی دارند که این نگاه برای سینمای کوتاه بسیار خطرناک است و باید در زمینه مدیریت و تولید، بازنگری شود. امروز خلا نبود تجربه گرایی احساس میشود و معیارها و فاکتورها به صورت یک اثر تلویزیونی دیده میشود. در بیشتر جشنوارههایی که جز هیات انتخاب بودم ۹۰ درصد فیلمها مشکل موسیقی و تدوین داشته است و بیشتر فیلمها شبیه هم بودند که اگر به این موضوع توجه نشود و سینمای تجربه گرا تبلیغ نشود و آموزش داده نشود چیزی شبیه سینمای قصه گویی میشود که با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکند.
«پنجمین جشنواره فیلم مستقل خورشید» بعنوان رویداد ویژه سینمای مستقل تجربی در کشور به همت پایگاه حمایت از فیلم کوتاه مستقل و دبیری مهدی یارمحمدی، دی ماه سال جاری در تهران برگزار میشود.