هنوز تحت‌ِ فشار استعمار نوین هستیم
مسعود جعفری جوزانی، نویسنده، استاد دانشگاه و فیلمساز ایرانی شامگاه گذشته با حضور در مستند ترکیبی «جیوگی» از انگیزه خود برای ساخت سریال تاریخی «در چشم باد»، علاقه‌اش به تاریخ گفت.
به گزارش ایلنا، کارگردان پروژه سینمایی «کوروش کبیر» شب گذشته (یکشنبه 11 آبان) در مستند ترکیبی شبکه دو درباره انگیزه خود از ساخت خود از سریال «در چشم باد» گفت: در دفتر کارم نشسته بودم که رضا انصاریان آمد و از من خواست سریالی درباره تاریخ معاصر بسازم، من که پیش از «در چشم باد» چند کار تاریخی ازجمله «جنبش جنوب» و شیخ محمد خیابانی را برای تلویزیون نوشته بودم و با تغییر مدیریت‌ها بی‌سرانجام مانده و به ساخت نرسیده بود، گفتم اگر در کارتان جدی هستید، ۱۰ میلیون روی میز من بگذارید، نه برای اینکه این پول برای من شود، چون به خودم و ایشان کمک کنم که وقتمان را تلف نکنیم.
وی ادامه داد: آقای انصاریان که مرد شریف و دوست‌داشتنی هم هست، اعتماد من را جلب کرد و سناریویی برای این سریال به من پیشنهاد شد، فیلمنامه‌ای که رد شد، چون ما قرار بود یک سریال تاریخی بسازیم، نه تاریخ! بنابراین ایشان پیشنهاد کردند که خودم روی این موضوع کارکنم.
وی افزود: نوشته‌هایی از قدیم داشتم درباره وقایع تاریخی جد بزرگم که در زمان فتحعلی شاه در جنگ ایران و روس کشته‌شده، همچنین روزنامه‌هایی هم بود که خلبانان ایرانی در سال ۱۳۲۰و خانواده شهدای جنگ جهانی دوم منتشر می‌کردند و در آن وقایع تاریخی‌ای مثل قیام قلعه مرغی را شرح داده بودند، این‌ها در دسترس بود و من به هم وصلشان کردم تا بتوانم قصه سرزمینم را بگویم.
جوزانی افزود: «در چشم باد» یک سریال واقعی است، ما برای هر ریزه‌کاری، اتفاق تاریخی و حتی دیالوگ‌هایی که در این مجموعه تلویزیونی گفته‌شده، کد تاریخی داریم.
این نویسنده و کارگردان در پاسخ به سؤال مجری مبنی بر اینکه چرا به تاریخ علاقه‌مند شدید؟ و تصور می‌کنید تجربه زندگی در آمریکا چقدر بر حس وطن‌پرستی شما تأثیر گذاشته است، تصریح کرد: تحصیلات من در حوزه سینماست، علاوه بر این من به ایران عشق دارم و تاریخش را حفظم؛ اگر ما اینجا از شرایط راضی هستیم به‌این‌علت است که پیشینیان قدم‌های خوبی برداشتند و هر قدمی که ما برمی‌داریم، داریم آینده را می‌سازیم اگر این را نفهمیم آینده بدی خواهیم داشت. من خانواده شاهنامه‌خوانی داشتم، پدرم سال ۳۲ زندانی‌شده بود، تاریخ با زندگی ما ارتباط مستقیم دارد و به همین علت است که من به آن علاقه دارم.
وی ادامه داد: رفتن من به آمریکا بسیار حسن داشت، اساسا وقتی آدم از فرهنگ خودش دور می‌شود، به ارزش‌های آن پی می‌برد، فاصله کمک کرد تا من خیلی بیشتر به فرهنگ کشورم علاقه‌مند شوم و آن را ببینم؛ زندگی در خارج از کشور ویژگی‌هایی دارد، سه چهار سال اول همه‌چیز جذاب است، اما بعد که وارد زندگی و حریم آن‌ها می‌شوی تفاوت‌ها را احساس می‌کنی و به ارزش‌های واقعی فرهنگ خود پی می‌بری.
وی افزود: ما ایرانی‌ها در جایگاهی قرار گرفته‌ایم که همیشه تحت‌فشار و جنگ بودیم، همواره خواسته‌اند به ما زور بگویند اما ما به کسی زور نگفتیم؛ حتی نادرشاه هم به این خاطر به هند حمله کرد که به بسیار ستم کرده بودند و پسربچه‌های ما را هم در آغوش مادرشان کشته بودند.
در ادامه این گفت‌وگو دخانچی «در چشم باد» را متأثر از نگاه احساسی و شاعرانه‌ای دانست که تجربه زندگی در خارج از ایران برای برخی از ایرانیان ایجاد می‌کند؛ جعفری جوزانی نیز با رد این نگاه توضیح داد: در چشم باد واقعیت‌های پیوسته است، کد به کد. بستگی دارد که شما چطور می‌بینید؟ اصلاً نگاه شاعرانه‌ای نیست، زندگی هم خشن است هم شاعرانه. اما کسی نیست که زنده باشد و دلش برای کسی نتپد ما این‌ها را در فیلم نمایش دادیم.
این فیلمساز افزود: کسی که خودش را دوست دارد خانه و خانواده‌اش را نیز دوست دارد، انسان‌تر که می‌شود همسایه‌اش را نیز دوست می‌دارد و این وطن است، وطن زمین نیست، یک مجموعه به‌هم‌پیوسته است، فرهنگ است. فرهنگ ایرانی حرف نیست! ما با آن زیست کرده‌ایم، همین‌الان هم اگر فرهنگ نباشد مملکت فرومی‌ریزد.
وی گفت: من در سریالم جنگ ایران و عراق و مقاطعی از تاریخ را ساختم که ملت و حکومت کاملاً خودشان را از هم دانستند و یکی شدند و پیروزی به دست آوردند، ایرانی شدند، واقعی بودند.
جوزانی در توضیح فرهنگ ایرانی نیز گفت: فرهنگ مجموعه‌ای از عقاید، اخلاق، سلیقه، رنگ و.. است، تأثیرگذار و تأثیرپذیر و پویاست. فرهنگ حجمی است که در عین اینکه نیست، از بودن‌ها قوی‌تر است و انسان‌ها را شکل می‌دهد.
کارگردان «در چشم باد» درباره اینکه چرا در آثارش به موضوع استعمار توجه دارد، گفت: معتقدم ما هنوز تحت‌فشار استعمار نوین هستیم، به این معنی که می‌خواهند نوع نگاه جهان و شیوه زندگی خود را به ما تحمیل کنند؛ این جنگ جدید است، اینکه شما باید ناآگاه بمانید تا سوریه و لیبی را تخریب کنند و زیرساخت جامعه را از بین ببرند، بعد جمعیت بیکار خودشان را بفرستند تا همان سرزمین را بسازند. درحالی‌که جمعیت جوان جامعه میزبان کشته می‌شود و اصلاً به مرحله بروز نمی‌رسد که بخواهد اکتشاف بکند و...
وی تصریح کرد: ملت ما همواره رؤیاهای بزرگی داشته اگرنه همین گربه هم نمی‌ماند، فرهنگ ایرانی مختص این گربه نیست، فرهنگ ایرانی همه حوزه فارسی‌زبان را دربرمی‌گیرد که حتی در هند هم هست. فارسی‌زبان نشان دادند که مهربان‌ترین آدم‌ها هستند. حتی اگر جنگمان هم طولانی شد چون مهربان بودیم. این‌ها خصیصه ایرانی است و من به این‌ها توجه دارم.
او در پایان در پاسخ به سؤال برنامه انقلاب اسلامی را ضرورت تاریخ معاصر دانست و گفت: اگر به عقب برگردم صد در صد دوباره در جریان به وقوع پیوستن انقلاب مشارکت خواهم کرد.
مستند ترکیبی «جیوگی» به تهیه‌کنندگی مهدی بهادران شنبه تا دوشنبه هر هفته از ساعت ۲۱ با اجرای میلاد دخانچی پخش می‌شود و بازپخش آن روزهای یکشنبه، دوشنبه و سه‌شنبه از ساعت ۱۴: ۳۰ است. این مستند ترکیبی در هفته جاری با موضوع «وطن و وطن پرستی» روی آنتن می‌رود.