ترویج کتابخوانی نیاز به عدالت فرهنگی دارد

به گزارش خبرنگار ایلنا، سیدعباس صالحی در این نشست عنوان کرد: بحث و موضوع این جلسه در دو حوزه جایزه مصرف کالاهای فرهنگی وجشنواره پایتخت و کتاب ایران و روستاهای دوستدار کتاب است. اختتامیه این جشنواره مصرف کالاهای فرهنگی در هفته آینده برگزار می‌شود و فراخوان دومین جشنواره پایتخت کتاب ایران نیز به تازگی منتشر شده است.

صالحی سپس حوزه مصرف کالاهای فرهنگی را یکی از دغدغه‌های جدی وزارت ارشاد نامید و گفت: ما عقیده داریم در حوزه مصرف کالاهای فرهنگی باید اتفاقات جدیدی بیفتد یعنی تولید، توزیع و ترویج کالاهای با کیفیت این حوزه پیگیری شود و علاوه بر این سبد مصرف کالاهای فرهنگی خانوار باید از نظر کمیت و کیفیت ارتقا یابد. اساسا از نظر ما سبد مصرف کالاهای فرهنگی باید از لحاظ ذائقه مصرف کنندگان یک ارتقای کیفی پیدا کند تا استفاده کنندگان این کالا‌ها تن به خرید و تهیه کالاهای سطحی و مبتذل فرهنگی ندهند.

وی ادامه داد: کالاهای فرهنگی باید در سه متد بومی، ‌ملی و اسلامی تولید شوند و بر همین اساس جشنواره مصرف کالاهای فرهنگی را پایه‌گذاری کردیم علاوه بر این‌ها سال گذشته جشنواره پایتخت کتاب ایران با همین نگاه به بهینه سازی مصرف کالاهای فرهنگی آغاز به کار کرد. در واقع این دو جشنواره در سه حوزه کتاب، لوازم التحریر و اسباب‌بازی به داوری آثار و ایده‌های رسیده به دبیرخانه می‌پردازد.

به گفتهٔ صالحی یکی از مواردی که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به طور جدی دنبال می‌شود، توجه به صنایع فرهنگی خلاق است. به همین منظور صندوق اعتباری هنر شکل گرفته تا ارتباط میان فرهنگ، صنعت و اقتصاد را فراهم آورد.او در همین رابطه گفت: صندوق اعتباری هنر امکان حمایت حداکثری از صنایع فرهنگی را فراهم می‌آورد. چراکه جشنواره‌هایی چون جشنواره مصرف کالاهای فرهنگی، محصولات مطلوب و استاندارد را شناسایی می‌کنند اما این کالا‌ها نیاز به معرفی و تبلیغ و نیاز به تولید انبوه دارند به همین خاطر صندوق اعتباری هنر می‌تواند زمینه تولیدات محصولات فرهنگی بر‌تر را فراهم آورد.

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اضافه کرد: نگاه ما در این جشنواره‌ها از یک طرف استفاده از هیات‌های مردمی وعمومی و کشف توانایی‌ها و ایده‌های آن‌ها است و از سوی دیگر برند سازی و نشان‌سازی برای این گونه تولیدات برای ما اهمیت دارد. بر همین اساس تولید کنندگان بر‌تر معرفی می‌شوند تا مصرف کنندگان آن‌ها را بشناسند وهمچنین این جشنواره فرصتی خواهد بود برای تبادل ایده‌ها و نوآوری‌هایی که تولیدکنندگان این قبیل کالا‌ها در ذهن خود دارند.

صالحی سپس توضیحی درباره تعداد آثار رسیده ارائه کرد و گفت: این جشنواره که با چنین اهدافی از سال گذشته آغاز به کار کرد نهایتا هزار و ۷۶۹ اثر ارسالی در سه حوزه یاد‌شده را مورد بررسی و داوری قرارداد. هیات داوران از میان آن‌ها تعدادی را برای مرحله نهایی انتخاب کردند که در مراسم اختتامیه هفته آینده سه شنبه برگزار می‌شود معرفی و تقدیر می‌گردند. نهایتا ۹ اثر به مرحلهٔ نهای رسیده‌اند و انتختب اسباب بازی‌های برگزیده نیز فردا و پس‌فردا نهایی می‌شود.

او همچنین دربارهٔ جشوارهٔ پایتخت کتاب ایران و روستاهای دوست‌دار کتاب اظهار داشت: به اعتقاد ما برای ترویج کتابخوانی نیاز به یک عدالت فرهنگی در سراسر کشور و باید دسترسی به کتاب در تمامی شهر‌ها و روستا‌ها حالا نه به اندازه مرکز اما دست کم نزدیک به معیارهای مرکز باشد. مشارکت نهادهای مردمی و عمومی و سازمان‌های فرادولتی برای دسترسی عموم به کتاب یکی از اهداف‌ای جشنواره بود.

صالحی ادامه داد: امیدواریم با برپایی چنین جشنواره‌هایی ایده‌های خلاقانه در بحث ترویچ کتاب و کتاب‌خوانی را ثبت و کشف کنیم و علاوه بر آن امکان تبادل این ایده‌ها را برای تمامی افراد بوجود بیاوریم. در جشنواره پایتخت کتاب از ۸۳ استان و ۶۴ شهر ۳۹۰ طرح و برنامه برای دبیرخانه ارسال شد امسال تاکید براین است که اگر شهری برای سال دوم در این جشنواره شرکت می‌کند حتما میزان اجرایی شدن و عملی کردن طرح‌های پیشنهادی سال گذشته را در مورد آن شهر ارزیابی کنیم.

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اضافه کرد: از بین این ۳۹۰ طرح ایده‌های بسیار متنوع و جالبی را شاهد بودیم که باعث شد در ابتدا ده شهر سپس پنج شهر و نهایتا اهواز به عنوان پایتخت کتاب ایران معرفی شود. در بخش روستاهای دوستدار کتاب نیز ۶۲۱ روستا ۱۱۱۳ طرح برایمان ارسال کردند که بعد از داوری به ده روستا به عنوان روستای برگزیده رسیدیم.

او با اشاره به اهمیت چنین جشنواره‌ای در درگیر کردن سایر نهادهای دولتی وغیر دولتی برای ترویج کتاب‌خوانی افزود: بخشی از این ایده‌ها بسیار قابل توجه بودند و نشان می‌داد علاوه بر فعال سازی نهادهای فرهنگی مرتبط با نشر سایر نهادهای دولتی وغیر دولتیمان نیز ظرفیت مشارکت در بحث کتاب‌خوانی را دارند به عنوان مثال طرحی که قاضی گبندکاووسی برای جایگزین کردن مجازات حبس با کتاب خوانی از همین ایده‌ها بیرون آمد. امیدواریم استمرار چنین طرح‌هایی و تداوم آن باعث شود نقطه اتصال نهادهای مختلف برای امر کتاب‌خوانی محکمتر شود.

علی فریدونی (دبیر جایزه مصرف کالاهای فرهنگی) نیز در تشریح فلسفه شکل‌گیری این جشنواره بیان کرد: یکی از فسلفه‌های شکل ‌دهی چنین جشنواره‌ای که بنابر تاکیدات مقام معظم رهبری برای استقلال فرهنگی صورت گرفت ساماندهی یک توجه و نگاه تبلیغی ترویجی به کالاهای داخلی با بنیه ایرانی اسلامی بود همچنین نهاد خانواده به عنوان یکی از ارکان اصلی مصرف کننده کالاهایی مانند کتاب و اسباب‌بازی یکی دیگر از اهداف ما در برگزاری این جشنواره بود. آثاری برای ما از اهمیت بالاتری برخوردار بودند که یا به تولید انبوه رسیده باشند و یا ایده و طرحی قابل اجرا و دسترسی باشند.

دبیر جایزه مصرف کالاهای فرهنگی اضافه کرد: برای اینکه در تک تک این حوزه‌ها داوری مطلوبی داشته باشیم هدم‌اندیشی‌ها و جلسات متعددی را بزگرار کردیم. نهایتا افداری به‌ عنوان داور و کار‌شناس یا برای داوری انتخاب شدند و به عضویت شورای سیاست‌گذاری درآمدند. آن دسته از کالاهای فرهنگی که به دبیرخانه رسیده‌اند با شاخص‌های ملی ایرانی اسلامی مورد داوری قرار گرفته‌اند و نهایتا

فریدونی ملاک برای ارزیابی این شاخص‌ها را استفاده از نمادهای ملی و اسلامی، به کارگیری خلاقیت‌های ایرانی و اسلامی (عدم کپی‌برداری از نمونه‌های غربی)، کیفیت و مرغوبیت مواد اولیه، سادگی و راحتی در دسترس بودن، رعایت اصول ایمنی و استاندارد بودن و برانگیخت حس کنجکاوی و خلاقینت ذهنی عنوان کرد. علاوه بر این‌ها تاکید بر قابلیت بهره‌گیری از تکنولوژی روز، سمبل‌ سازی بومی و ایرانی، توجه به استانداردهای صحافی، طراحی و تصویرگری دیگر معیار‌ها و ملاک‌های ارزیابی عنوان شدند.

سپس علی‌اصغر سیدآبادی مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی فرهنگی وزارت ارشاد توضیحاتی درباره تغییرات صورت گرفته در این دوره از جشنواره‌ها ارائه داد و گفت: در بحث روستا‌ها دوستدار کتاب عشایر را نیز اضافه کردیم و براساس سال گذشته این عزیزان نیز می‌توانند ایده‌ها و طرح‌های خود را در جشنواره شرکت دهند همچنین در خصوص تقدیر از افراد برجسته علاوه بر برگزیده‌گان معمولی که سال گذشته امسال به برگزیده‌های تخصصی‌تر مانند معلم برگزیده، ‌ امام جماعت برگزیده، کتابدار برگزیده، مهد کودک برگزیده و کتابفروشی برگزیده در امر ترویج کتاب‌خوانی نیز تقدیر خواهند شد.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی فرهنگی وزارت ارشاد به معیار‌ها وشاخص‌های انتخاب پایتخت کتاب نیز اشاره کرد و گفت: در این داوری‌ها چند نکته برای ما حائز اهمیت است اول اینکه منابع مالی از بیرون از حوزه دولت تامین شود دوم برنامه‌ها‌ تمامی طیف‌های جامعه بخصوص کودکان و نوجوانان را در بر بگیرد سوم برنامه‌های ارسالی تمامی اجزای صنعت کتاب و نشر را درگیر کند نه فقط ناشر را چهارم در اجرای این برنامه‌ها گروه‌های مردمی و غیردولتی سهم اصلی را داشته باشند همانطور که در اهواز دو تشکل جوانان کل کار‌ها را انجام دادند. همچنین این برنامه‌ها باید قابلیت تعمیم و اجرا در سطح داخل شهر وخارج را داشته باشد. ضمانت اجرایی و عملیاتی بودن آن‌ها نیز از دیگر امتیازهای درنظر گرفته شده خواهد بود.