جعفری تنها بود
مراسم تشییع پیکر عبدالرحیم جعفری؛ بنیانگذار انتشارات امیرکبیر صبح امروز دوشنبه 13 مهر ماه با حضور اهالی نشر و جمعی از هنرمندان از مقابل انتشارات امیر کبیربرگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا؛ امیرمحمد اردهالی؛ فعال صنعت نشر و از دوستان جعفری؛ با تشکر از کسانی که با احترام به فرهنگ و انسانیت در بزرگداشت این ناشر فقید شرکت کردند؛ گفت: عبدالرحیم جعفری تنها بود و تنها فوت کرد. کمتر کسی است که موقعیت و شخصیت او را به یاد آورد تا به معرفت و انسانیت او اذعان نکند. من به سهم خودم به تمام بزرگان، نویسندگان و عزیزانی که سهمی در فرهنگ این کشور دارند این ضایعه را تسلیت میگویم.
وی ادامه داد: متاسفانه شرایط برای جعفری به گونهای پیش رفت که نتوانست در این اواخر تبع بلند انسانیت خودش را به ظهور برساند. به عنوان رفیق قدیمی او میگویم در تمام این سالها تنها یک مورد درخواست من با پاسخ منفی او روبرو شد.
اردهالی افزود: جعفری در مسجدسازی مرد بود، در سروسامان دادن به کارهای عروسی کارمندانش مرد بود، در رابطه با دوستانش مرد بود، اما نامردی نگذاشت این عزت نفس را به پایان برساند. او مردی بزرگوار ازطایفه نشر بود و هر وقت کار خیری پیش میآید که در آن سهیم هستیم باید از جعفری یاد کنیم. انسانیت به وجود او افتخار میکرد.
دوست قدیمی جعفری در ادامه با اشاره به اینکه برخی جفاها به جعفری را نمیتوانم عنوان کنم؛ گفت: جعفری در عزت نفس پیشرو بود حتی در روزهای پایانی که او را میدیدم همچنان دلش برای فرهنگ و نشر این مملکت میتپید به تمام آنهایی که در این مراسم شرکت کردهاند؛ میگویم مرگ در خانه همه ما خواهد آمد پس کاری کنیم که فردای قیامت بتوانیم جوابگو باشیم. جعفری، قرآن، نهجالبلاغه، صحیفه سجادیه چاپ کرد و در اختیار جامعه گذاشت تا روح انسانیت را در جامعه رواج دهد. از جعفری باید به عنوان مردی یاد کنیم که پدر نشر ایران بود.
در ادامه برنامه رضا یکرنگیان؛ مدیر نشر خجسته و دوست دیرینه جعفری؛ با تاکید بر اینکه این ناشر فقید باعث شرف و افتخار نشر این مملکت است؛ گفت: متاسفانه در جامعه شاهد هستیم کسانی در شرایطی که نمیتوانند به دیگری برسند به او پشت پا میزنند تا مانع حرکت او شوند و برای جعفری از این دست پشت پاها زیاد گرفته شد ولی او از پای ننشست کار کرد و تمام اندیشهها را در قالب کتاب معرفی نمود.
وی افزود: حتی آرم انتشارات امیرکبیر که تلفیقی از ارابه هخامنشی است تماماً زاییده فکر و تفکر خود او بود. او حتی روی انتخاب نام انتشارات نیز بسیار مایه گذاشت و نام امیرکبیر را خودش برگزید. جا داشت دستکم وقتی انتشاراتش را از او گرفتند حداقل آرم آن را پس میدادند و با آرم دیگری ادامه کار را دنبال میکردند. با این کارها حداقل مشخص میشد جای جعفری کجاست و جای بعدیها کجاست.
یکرنگیان اضافه کرد: با تمام این تفاسیر جعفریان کسی نبود که بنشیند و کاری نکند درست است که خانهنشین شده بود اما باز خاطرات خود را مینوشت، نامهنگاری میکرد و به دوستانش راهنمایی میداد. هیچ فردی نتوانست کتابی از او را پیدا کند که ضعف محتوا و مضمون داشته باشد. شرم بر کسانی که در انتشارات امیرکبیر نشسته بودند و به دنبال کتاب ضاله میگشتند تا برچسبی بر او بزنند.
اصغر علمی که پیوند نزدیک دوستی و خانواده با عبدالرحیم جعفری دارد نیز پشت تریبون رفت و گفت: از طرف خاندان جعفری و علمی از حضور تکتک شما سپاسگزاری میکنم. این مکان مکان مقدسی است که مزین به کتاب و دانشگاه است و خوشحالیم که در چنین مکانی با کسی که عصاره وجودش کتاب و فرهنگ بود؛ وداع میکنیم.
وی ادامه داد: جعفری چیزهایی را میدید که دیگران نه میدیدند و نه درک میکردند. خودساختگی او که به دنبال فوت پدر در کودکی و از دست دادن مادر در نوجوانی برایش شرایطی را مهیا کرد که یک تنه به چنین موفقیتهایی دست پیدا کند.
علمی در ادامه در توصیف عبدالرحیم جعفری گفت: درون این شخصیت یک آتش فشان انرژی فوران میکرد و خوشبختانه این فرد به سمت فرهنگ هدایت شد و باعث شد با نشر سالی بیش از ۶۰ کتاب و ایجاد کتابفروشیها و نوآوریهای متعدد در عرصه چاپ و نشر به عنوان پدر نشر ایران شناخته شود. او میگفت میخواستم در تمام شهرها کتابفروشی دایر کنم و ماشینهای چند میلیون دلاری چاپ را به کشور وارد سازم. ولی خبر نداشتم که آخر کار به کجا میانجامد.
وی تاکید کرد: میراث جعفری ساخت مدرسه نبود که مدرسه هم میساخت میراث جعفری کمک یتیمان نبود که از هیچ کمکی هم دریغ نمیکرد. میراث او ایجاد موج فرهنگی برای انسانسازی بود. او میدانست برای داشتن جامعه سالم باید دانشگاه و کتابفروشی ساخت. میدانست فقر و بیعدالتی جامعه را به قهقرا میبرد و باید به نیازمندان کمک کرد. در شرایط تهاجم فرهنگی جامعهای پیروز میشود که پیش قراول فرهنگیاش شخصی مثل جعفری باشد.
وی در پایان مقدمه عبدالرحیم جعفری در کتاب جستجوی صلح را خواند.
محمود آموزگار؛ رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان نیز با تاکید بر اینکه جعفری همواره در حال جستجو و ارتقای نشر بود؛ گفت: باید عنوان کرد ضایعه فقدان عبدالرحیم جعفری فقط شامل حال خانواده و بستگان او نمیشود و کل نشر از وجود او و تجربههایش محروم شدند. امیدواریم کتاب خاطرات او هرچه زودتر منتشر شود تا بتوانیم از آن استفاده کنیم. او به حق در مورد اینکه چگونه میتوان صنعت نشر را حراست کرد و به جلو برد؛ درسهای بزرگی برای ما دارد.
در این مراسم که بهمن فرمانآرا، کامران فانی، محمود دعایی، حسین کیاییان و... نیز حضور داشتند؛ بخشی از وصیتنامه عبدالرحیم جعفری خوانده شد و در پایان سید محمود دعایی بر پیکر او نماز خواند.