روایت پرویز دوایی از نهضت ملی و دکتر مصدق در جهان کتاب
دوایی غیر از حزب و مصدق، به سینما، کتاب، به آواز و آهنگ‌های قشنگ و به نگاه بعضی چشم‌ها...هم علاقه داشت و مرد میدان ضد و خورد در خیابان‌هایی نبود که سرانجام به تصرفِ حامیان سلطنت از همه نوع درآمد.
به گزارش ایلنا؛ در شماره جدید نشریه جهان کتاب؛ ابتدا «نامه‌ای از پراگ» را می‌خوانیم به قلم پرویز دوائی و با عنوان «سَروَرِ عزیز...». نویسنده در یادآوری خاطرات گذشتة خود از تهرانِ اواخر دهة ۱۳۲۰ و اوایل دهة ۱۳۳۰، درنگی کرده است بر عوالم سیاست و تکاپوهای حزبی که جلوه‌ای نیز در خیابان‌ها داشت. از تجربة نوجوانی دبیرستانی سخن به میان آمده است که تمایلی به گروه‌های همسو با بیگانگان یا دربار ندارد و به همین خاطر به حزبی ایران‌گرا پیوسته است که از احزاب نهضت ملّی و هواخواه دکتر مصدق است. اما او «غیر از حزب و مصدق، به سینما، کتاب، به آواز و آهنگ‌های قشنگ و به نگاه بعضی چشم‌ها...» هم علاقه داشت و مرد میدان ضد و خورد در خیابان‌هایی نبود که سرانجام به تصرفِ حامیان سلطنت از همه نوع درآمد. خاطرات پرویز دوائیِ جوان با حکایت دیداری خاتمه می‌یابد با رهبرِ محبوبِ آن حزب، یک سال پس از برچیده شدن همة بساط‌ها... در اتوبوسی در ابتدای خیابان هدایت...
«دوستی‌های ادبی» عنوان مقاله‌ای است از احمد اخوّت دربارة دوستی از راه ادبیات و شرح انواع مختلف آن، با برشمردن نمونه‌های بسیار از ایران و جهان. رفاقتی که با ادبیات عجین است ولی واقعی و پایدار است، بی‌آن‌که حتماً دوستانِ ادبی یکدیگر را از نزدیک دیده باشند یا شناختی از هم ـ به‌جز از راه نوشته‌های چاپ شده ـ داشته باشند.
«هوشنگ گلشیری: شاعر و تحلیلگر شعر» مقاله‌ای است از کامیار عابدی در پانزدهمین سال درگذشت نویسندة نام‌آور معاصر. در این نوشته، عابدی به وجهی دیگر از شخصیّت ادبی گلشیری پرداخته است: گلشیری شاعر و منتقد شعر. اگرچه عمر شاعری گلشیری کوتاه بود، اما علاقه‌اش به شعر امروز و نقد و بررسی آثار شاعران را تا پایان عمر پربارش حفظ کرد.
در ادامه، مقاله‌ای در معرفی لارنس لاکهارت، ایران‌شناس انگلیسی با ترجمة پیام شمس‌الدینی آمده است. «بایست‌ها و نبایست‌ها دربارة دانشنامة زبان و ادب فارسی» نقدی است از مهران افشاری، همزمان با انتشار جلد پنجم آن دانشنامه. «ملاحظاتی دربارة مباحث ادبیاتِ حماسی و اساطیری در تاریخ جامع ایران» نقد مفصلی است از سجّاد آیدنلو بر مجموعة تاریخ جامع ایران (بنیاد دایره‌المعارف بزرگ اسلامی). محبوبه شمشیرگر‌ها کتاب مرواریدهای پارسی: سروده‌های فلسفی ناصرخسرو (ویراستار: آلیس هانسبرگر) را به تفصیل معرفی کرده است. «گنج حُسنِ بی‌پایانِ دوست» مقاله‌ای از سهیلا صارمی است دربارة کتاب کریم امامی: فرهنگ، ادب و هنر نوگرای ایران (ویراستة حورا یاوری و گردآوردة گلی امامی) که سال گذشته به زبان انگلیسی در امریکا منتشر شد. «حدیثِ سازِ لطفی» عنوان نقد مهدی فیروزیان است بر کتاب پهلوان تار: مقاله‌هایی دربارة محمدرضا لطفی، نوشتة ارشد تهماسبی.
از میان کتاب‌های تاریخ معاصر ایران، کاوه بیات به بررسی خاطرات ارسلان خلعتبری از شهریور ۱۳۲۰ تا مرداد ۱۳۳۲ پرداخته است. مجید رُهبانی نیز کتاب درس ۲۸ مرداد... نوشتة خلیل ملکی را معرفی و نقد کرده است. کتابی در نقد مواضع حزب توده، بررسی سیاست‌های گذشته و مشی آیندة نهضت ملّی، که بیش از شصت سال از تألیف آن می‌گذرد و اکنون برای نخستین بار منتشر شده است.
فرخ امیرفریار در این شماره صفحة تازه‌ای را گشوده است با عنوان «کتاب‌های پرفروش». مطلب این شماره به زویا پیرزاد و شمارگان آثارش از نخستین سال انتشار تا امروز اختصاص دارد.
زری نعیمی در صفحات «هزار و یک داستان» این شماره به نقد و بررسی سیزده رمان و مجموعه داستان فارسی جدید پرداخته است، از جمله: این خانه پلاک ندارد/ فرزانه کرم‌پور و لادن نیکنام؛ پرندگی/ نسرین اسدی جعفری؛ پُل‌ها/ احمد ابوالفتحی؛ تاریک‌خانه/ ماشاالله احمدی؛ تاول/ مهدی افروزمنش؛ چمدان دلتنگی/ کتایون سلطانی؛ کول‌کش‌ها/ پگاه زارعی؛ نعش‌کش/ محمدرضا گودرزی.
سایه اقتصادی‌نیا نیز در صفحات ثابت «وقت شعر»، چند دفتر شعر معاصر را بررسی کرده است: حدود/ الیاس علوی؛ دست‌هایت را در کلمه‌هایم فرو کن/ سیدمحمد مرکبیان؛ مرگی به اندازه/ حامد حبیبی؛ من سکوت انسانم/ کیوان مهرگان.
در بخش معرفی کوتاه، یازده کتاب به اجمال معرفی و بررسی شده‌اند، از جمله: نگاهی نو به تاریخ مازندران باستان/ درویش علی کولاییان؛ تاریخ املاک اختصاصی رضاشاه در گرگان/ عباس سپهر گرگانی؛ هم شاعر هم شعر/ سایه اقتصادی‌نیا؛ در غریو باد و باران/ ولی‌الله درودیان؛ جنسیت در رمان فارسی/ زهره قُلزم؛ کتاب اژدهایان/ ر. ل. گرین، ترجمة شاهده سعیدی؛ بردی از یادم: مروری بر زندگی لُرتا هایراپتیان/ زاون قوکاسیان؛ نگاه واقعی: نظریة فیلم پس از لاکان/ تاد مک‌گوان، ترجمة بهمن خالدی؛ خودتان را ارتقاء دهید/ دَن شابل، ترجمة علی قادری و ندا جلیلی‌نیا.
پایان‌بخش این شماره، مقاله‌ای است دربارة رابرت کانکوئست، مورخ کمونیسم روسی و شوروی، که به‌تازگی درگذشت. پس آن مانند همة شماره‌ها، با «تازه‌های بازار کتاب» به روایت فرخ امیرفریار آشنا می‌شویم.