دیدار با ابوالقاسم سعیدی پس از 60 سال

به گزارش ایلنا؛ سعیدی در حالی پس از شش دهه، آثارش را برای نخستین بار در ایران روی دیوار می‌برد که میزبان این نمایشگاه نیز  افتتاحش را با نمایشگاه این هنرمند جشن می‌گیرد. در نمایشگاه سعیدی آثاری مربوط به سال‌های مختلف فعالیت هنری این نقاش روی دیوار خواهد رفت؛ آثاری که در اغلب آنها، شاهد  درآمیختن درونمایه‌های ایرانی با سبک‌ها و تکنیک‌های مدرن هستیم.

قرار است در این نمایشگاه 30 تابلو در ابعاد مختلف به نمایش گذاشته شود. این آثار مربوط به بعد از انقلاب هستند و به گفته نقاش، نه اسم دارند و نه تاریخ. یکی از ویژگی‌های کار سعیدی آن است که او اعتقادی به دوره‌بندی کارهایش ندارد و از این جهت روی تابلوهایش تاریخ نمی‌گذارد. خودش می‌گوید: مساله این است که من از کجا آمده‌ام. مساله وجود است، مساله زمان نیست. از این رو تابلوهایم بدون تاریخ هستند و در عوض من آنها را به دوره‌های مختلف مثل شصت سالگی، هفتاد سالگی یا  نود سالگی‌ام تقسیم‌بندی کرده‌ام.

ابوالقاسم سعیدی همدوره مارکو گریگوریان، محسن وزیری مقدم، پرویز تناولی، حسین زنده رودی و دوست نزدیک سهراب سپهری بوده است. همچنین از نخستین شرکت‌کنندگان ایرانی فستیوال ونیز به شمار می‌رود. کارهای او نقطه تلاقی توان فردی و خلاقانه امروزی با تقطیر معنای هنرهای سنتی ایرانی است. داریوش شایگان، نویسنده و متفکر ایرانی معتقد است در میان مُلغمه گیج‌کننده نقاشی‌های متنوع و جورواجور معاصر، نقاشی سعیدی از نوعی ثبات حیرت انگیز و صفا و تانی حکایت دارد که بیننده را به شگفتی می‌اندازد. آثارش احساسی دوگانه را در انسان برمی‌انگیزد، چراکه از یک سو می‌دانیم با آثاری مدرن مواجهیم که تمامی گسست‌های تکان دهنده اعصار جدید را در خود گنجانیده است، ولی از سوی دیگر نیز در ورای غنای حاکم بر این چشم‌اندازهای فیگوراتیو، تجلی دنیای غریبی نمود می‌یابد که از سلطه تاریخ فراتر می‌رود و انگار میان غیاب و حضور در حالتی از تعلیق می‌ماند.

به اعتقاد شایگان، ترکیب‌بندی نقاشی‌های سعیدی، با آنکه به استحاله‌های مکرر مزین‌اند، به فضای ظهور صور، حال وهوای بی‌وزنی می‌بخشند؛ نوعی سبکی سحرآمیز که در آن همه چیز تجسم جادویی بهشت هستی می‌شود. در آثار او، پرهیز از سایه‌پردازی و غیاب تاریخ از همین جا نشات می‌گیرد. همچنین است تاکید بر ضیافت صور، که بوم نقاش را چنان با بی‌زمانی بارور می‌سازد که همه چیزش گویی از گزند فرسودگی و ساییدگی زمان در امان است و دست آخر اینکه در آثار سعیدی نقوش چیزی نیستند مگر نشانه‌هایی مرئی از عالمی نامرئی.

همچنین از نگاه آیدین آغداشلو، دنیای ابوالقاسم سعیدی دنیای یک باغ باطراوت است؛ باغی پر از درختان تبریزی، پر از گل‌های زیبا که به آن معنا می‌دهد. طبیعتا او این باغ را به زبانی ترجمه می‌کند که زبان جهانی است. گفته می‌شود آندره مالرو مفتون کارهای سعیدی بوده است. یک زمان کریم مجتهدی- منتقدی که برای او ارزش خاصی داشت - در نقدی روی کارهایش نوشت: سعیدی در نقاشی خود، بنّایی می‌کند. معماری، از هندسه می‌آید و پشت هندسه، ریاضی است. این، استواری را خود به خود حاصل می‌کند.

او که ایرانی‌ترین نقاش مهاجر در فرانسه است ،سال   1304 در اراک  به دنیا آمده. سعیدی در سال 1334  از مدرسه هنرهای زیبای پاریس (بوزار) فارغ التحصیل شده و بیش از سه دهه است که در فرانسه کار و زندگی می‌کند؛ هرچند  معتقد است کارگاهش را از تهران به پاریس منتقل کرده و پاریس، تنها برای او حکم آتلیه‌اش را دارد. برخی فعالیت‌های هنری‌اش در ایران، شامل اجرای پروژه‌های نقاشی برای سازمان رادیو و تلویزیون، بانک مرکزی، تالار رودکی و دانشگاه شیراز است. سال 1339 جایزه دومین بی‌ینال نقاشی تهران را دریافت کرد و شش سال بعد، برنده جایزه بزرگ پنجمین بی‌ینال تهران شد. سال 1338 هم جایزه نقاشان جوان فرانسه را از آن خود کرد. تاکنون نمایشگاه‌های متعدد انفرادی در فرانسه، بلژیک، اسپانیا، سوییس و دیگر کشورها بر پا کرده؛ ضمن اینکه در نمایشگاه‌های گروهی متعددی در ایران، اروپا و آمریکا شرکت کرده است. نمایش آثار در سالن نقاشان جوان و نمایشگاه‌های بزرگ سالانه پاریس از 1333 تا 1340؛ شرکت در دوسالانه‌های تهران، پاریس و سائوپولو؛ نمایش آثار در دومین، سومین و پنجمین دوسالانه تهران؛ شرکت در نمایشگاه باغ ایرانی موزه هنرهای معاصر (۱۳۸۳)؛ عضویت در هیات داوران و کمیته تشکیلاتی نمایشگاه نقاشی جوان فرانسه و عضویت در انجمن نقاشان فرانسه در کارنامه هنری این نقاش دیده می‌شود. ابوالقاسم  سعیدی بیش از شش دهه است که نمایشگاهی در وطنش ایران نگذاشته و از این رو  برپایی این نمایشگاه می‌تواند برای هنردوستان و علاقمندان هنر مدرن ایران جالب توجه باشد.

علاقمندان برای بازدید از این آثار می‌توانند  از 22 خرداد به مدت یک ماه به  گالری شهریور به نشانی تهران، الهیه، خیابان خزر شمالی، بن بست هرمز پلاک 9 مراجعه کنند.