بزرگداشت حافظ با آمیزههای مدرنیته و سنت/ پروژه روشنا در فضای مجازی منتشر میشود
پویا سرایی درنظر دارد بداههنوازیهایی تکنوازی گلهای جاویدان را در فضای مجازی بهصورت ویدیویی منتشر کند.
پویا سرایی (آهنگساز، پژوهشگر و استاد دانشگاه) در گفتوگو با خبرنگار ایلنا؛ درباره فعالیتهای فعلی خود گفت: درحال حاضر مثل همیشه، وقت زیادی را برای تدریس و تحقیق و آهنگسازی میگذارم و در چندین دانشگاه در مقاطع ارشد و کارشناسی مشغول تدریس هستم؛ رسالهها و مقالات مشترک با دانشجویان را پیش میبرم و البته مشغول آهنگسازی چندین مجموعه هستم که به محض اتمام آنها؛ اخبار آن به رسانهها خواهم گفت.
او ادامه داد: پروژهی دیگری در سر دارم به اسم روشنا که شبیه برنامههای تکنوازی گلهای جاویدان است. برنامههای کوتاه چند دقیقه ساز که به صورت ویدیویی در فضای مجازی منتشر خواهند شد و کاملا بداهه هستند. بخش دیگر برنامههای روشنا، تم و واریاسیون براساس قطعات بزرگان موسیقی است. یعنی اخذ یک تم از یک قطعه و تغییرات بداههگونهی لحظهای در آنها.
سرایی با بیان اینکه چنین فعالیتهایی کمک به گسترش فرهنگ موسیقایی است؛ بیان کرد: در دورهی معاصر و گسترش فضای مجازی، کمک کوچکی که میتوانیم به فرهنگ موسیقی ایرانی داشته باشیم؛ همین اجراها و قرار دادن آن در فضای مجازی است. همانطور که میدانید، فرهنگ بداههنوازی این روزها فروغی ندارد؛ بخصوص بداهههای مبتنی بر ردیف و ساز و کار موسیقی کلاسیک ایرانی بیشتر درگیر این مسئله است. امیدوارم امثال این برنامهها موضع و محتوای موسیقی دستگاهی را کمی پررنگتر از قبل کند.
این پژوهشگر موسیقی که به زودی قرار است آلبوم (اینک از حافظ) را منتشر کند؛ گفت: آلبوم اینک از حافظ را با دوست عزیزم صادق شیخزاده کار کردیم. زمانی که ایشان پیشنهاد این کار را دادند؛ جایزهای در فرانسه دریافت کرده بودند و طبق قول آنها، قرار بود بهعنوان جایزه، اثری با هزینه و مسئولیت آن مرکز منتشر شود. طبق خواستهی آنها این اثر میبایست فقط با یک آواز و یک ساز سولو ضبط و طراحی میشد.
وی افزود: خوشبختانه آقای شیخزاده به من لطف فرموده و موضوع را با من مطرح کردند. ملودیهای کار تماما متعلق به خود آقای شیخزاده در شور و متعلقات آن بودند. برخی از نقاط ملودیک را به ذوق خودم اصلاح کردم و برای اینکه کمی فضای کار جدیدتر شود؛ از دوستم زکریا یوسفی خواستم تا با ساز "کاخن"، سنتور را همراهی کند. خط ریتم کاخن نیز تماما نوشته شده است. فکر میکنم آقای یوسفی با مهارت تمام خطوط نوشته شده را نواختند و کار بینظیری را انجام دادند.. این مجموعه طبق قول قبلی، خوشبختانه در فرانسه با عنوان بزرگداشت حافظ منتشر شد.
سرایی در باره انتشار آلبوم اینک از حافظ در ایران نیز بیان کرد: بعد از چند وقت قرار شد کار در ایران نیز انتشار بیابد در نتیجه، تصمیم بر این شد که تغییراتی در آلبوم بزرگداشت حافظ صورت گیرد و با اسم اینک از حافظ منتشر شود.
او درباره فضای آلبوم "اینک از حافظ" توضیح داد: برای انتشار این آلبوم در ایران، تصانیف و آوازهای جدیدی را به کار اضافه کردیم و قرار شد ساز دیگری هم به مجموعه اضافه شود که من بم کمان را بهترین گزینه دیدم. سنتور و کاخن صدای تیزی دارند و بم کمان مکمل خوبی برای این مجموعه میشد. از طرفی تنظیم بم کمان را نیز به دوست عزیزم مصباح قمصی واگذار کردم تا هارمونیِ کار نیز تا حد زیادی با موسیقی رایج دستگاهی فاصله بگیرد. درواقع هر آنچه در این آلبوم از بم کمان میشنوید؛ تنظیم خودِ مصباح قمصری و حاصل ذوق و دانش عالی او در بکارگیری هارمونی و چندصداییهای جدید است.
سرایی درباره همکاری با مصباح قمصری نیز بیان کرد: مصباح قمصری هنرمند بسیار با شعور ، باسواد و خوش ذوق است که نبوغ خود را در تنظیم خط بم کمانِ این اثر نشان داده است. امروز معتقدم هیچ ساز دیگری نمیتوانست کار بم کمان و محتوای اجرایی او را در این اثر تکمیل کند و متممی شایسته برای متریالهای پیشین باشد.
این استاد دانشگاه درباره اشعاری که در آلبوم استفاده شده نیز توضیح داد: در "اینک از حافظ" شعر تصانیف همه از حضرت حافظ است و یکی دو مورد از شعرها با اوزان عروضی کاملا لنگ هستند. مثلا ریتم مستفعلن فعولن ( مثل شعر ای در رخ تو پیدا انوار پادشاهی) که ریتمی غیرقرینه و غیرخطی است؛ در این کار استفاده شده است. فکر میکنم استفاده از این اشعار به پویایی کار کمک شایانی کرده اما روند تصانیف کاملا دستگاهی است.
او درپایان افزود: در واقع در این اثر، هر تصنیف در شاهگوشههای آن مایه گردش میکند و در مقابل، تنظیم آن برای سنتور، کاخن و دستِ آخر ورودِ بم کمان، سنتی نیست. همواره در ساخت آثارم، آمیزهی سنت و مدرنیته برای من ایدهآلی در ساخت آثار بوده است و البته همین اتفاق در آلبوم "اینک از حافظ" نیز رخ داده است.