وزیر ارشاد در همایش مالکیت ادبی:
نمی‌توان مرزها را بست و جزیره‌ای عمل کرد
به دلیل آثار مختلفی که پیوستن به الحاق درپی خواهد داشت؛ هرگونه تصمیم در این زمینه نیازمند خرد جمعی و کسب اتفاق نظر متولیان و خالقان آثار است.
پنجمین همایش ملی حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط با موضوع حمایت بین‌المللی از آثار ادبی، هنری فرصت‌ها و چالش‌ها؛ امروز صبح دوشنبه 14اردیبشهت ماه با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزیر دادگستری در تالار وحدت برگزار شد.
در این همایش علی جنتی گفت: این همایش‌ها درصدد است به چگونگی حمایت بین‌المللی از آثار هنری بپردازد. بحث مالکیت ادبی تنها یک بحث حقوقی نیست بلکه این موضوع از حیث اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی حائز اهمیت است لذا باید این موضوع را در زمره موضوعات کلان سیاسی و حاکمیتی قرار دهیم. بر این اساس حمایت از این اصل به تمام قوا و دستگاه‌های کشور مربوط می‌شود.
وی ادامه داد: وزارت فرهنگ به عنوان متولی حقوق مالکیت ادبی بیشتر از بعد فرهنگی به این موضوع نگاه می‌کند. البته با این توضیح که حتی در بعد فرهنگی هم تنها این وزارتخانه تصمیم‌گیرنده نیست، زیرا همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند فرهنگ متعلق به یک دستگاه نیست بلکه متعلق به همه است و همه در برابر آن مسئولند. آنچه اهمیت دارد این است که در چند سال اخیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اقدامات مختلف ازجمله همایش‌های تخصصی حمایت مالکیت فکری، عزم خود را برای حل چالش‌های این حوزه جزم کرده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در طول 20 ماهی که از عمر دولت یازدهم می‌گذرد؛ بارها در جلسات مختلف با احزاب و صنوف مختلف فرهنگی دیدار داشتم و گله و درد دل آنها را به دلیل نقصان در زمینه حمایت از تولید آثار هنری شنیدم. بارها شاهد بودم پدیدآورنده‌ای که سال‌ها برای خلق اثر خود زحمت کشیده به دلیل نبود حمایت‌های مناسب اثرش مورد تعرض قرار گرفته و انگیزه‌اش را برای خلق آثار جدید از دست داده است. بارها دیده‌ام که پدیدآورندگان برجسته‌ای برای اینکه امکان حمایت از آثار خود را به دست بیاورند با انتشار اولیه آثار خود در خارج از کشور پرداختند و سپس آن را به ایران آورده‌اند. به‌طور مکرر با ناشرانی مواجه شدم که کار خوب به بازار ارائه دادند و به پرداخت حق ترجمه آثار خارجی به مولف آن به ترجمه یک اثر می‌پردازند. ترجمه سطح بالایی که دست‌کمی از آثار اصلی ندارد ولی پس از مدت کوتاهی بازار نشر با سیلی از ترجمه‌های سطح پایین همان اثر از سوی ناشران و مترجمانی که از عدم حمایت از آثار خارجی در کشورمان سوءاستفاده می‌کنند؛ روبرو می‌شود. ناشرانی که تنها به قیمت پرکردن قفسه‌های کتابفروشی یا جیب خود این کار را انجام می‌دهند و توجهی به کیفیت اثر ندارند.
جنتی اظهار داشت: بارها با تولیدکنندگان آثار سینمایی و آثار موسیقیایی روبرو شدم که از پخش آثارشان در شبکه‌های فارسی زبان بدون اجازه و پرداخت حقوق آن گله‌مند بودند. به دلیل نبود حمایت بین‌المللی از آثار ادبی با سرازیر شدن سیل عظیمی از آثار خارجی در کشور، صنایع خلاق و کارآفرین کشورمان وضعیت مناسبی ندارند و نزدیک به رکود هستند. می‌توان بازی‌های رایانه‌ای را مثال زد درحالی‌که ایران ظرفیت خوبی برای تولید بازی‌های خارجی دارد اما به دلیل وفور بازی‌های خارجی نتوانسته جایگاه خود را در این عرصه حفظ کند.
او ادامه داد: وضعیت طراحان بازار فرش ایران که از دیرباز زبانزد خاص و عام بودند امروز به دلیل کپی‌های متعددی که کشورهای دیگر از این هنر کردند، هنرمندان این عرصه کمر خم کردند. این معضلات و چندین مشکل دیگر به ما هشدار می‌دهد که برای احیای هنر ایرانی و تقویت انگیزه در هنرمندان باید اندیشید.
جنتی با اشاره به اینکه عاقلانه نیست در زمینه حفظ فرهنگ و هنر اسلامی چنان تغییر کنیم که همچون دریاچه ارومیه و گاوخونی برای احیای آن هزینه‌های چند میلیاردی کنیم؛ گفت: به نظرم راه‌حل این مشکلات واضح است. نمی‌توان مرزها را بست و جزیره‌ای عمل کرد، عصر امروز عصر اینترنت و فضای مجازی است. تنها راه چاره برای این معضل توسط چارچوب‌های قانونی بین‌المللی انجام می‌گیرد. بی‌تردید پذیرش قوانین بین‌المللی که در قالب معاهداتی شکل می‌گیرد دارای منافع و مضرات است و ما باید میان این منافع و مضرات مقایسه کنیم ببینیم چه به دست می‌آوریم و چه از دست می دهیم. این مستلزم انجام پژوهش‌های بنیادی است. وزارت فرهنگ خود را موظف می‌داند همانطور که در برآورد کردن قوانین کپی‌رایت در داخل عزمی راسخ دارد، به انجام پروژه‌های تحقیقاتی آثار و تبعات آن را در سطح بین‌المللی بررسی کند و با بررسی آن معایب و مضرات آن را بشناسد و برای حل و فائق آمدن آن چاره‌اندیشی نماید و هرچه سریع‌تر بسترهای مستحکمی برای بعد از الحاق ایجاد کند.
او در پایان گفت: به دلیل آثار مختلفی که پیوستن به الحاق درپی خواهد داشت؛ هرگونه تصمیم در این زمینه نیازمند خرد جمعی و کسب اتفاق نظر متولیان و خالقان آثار استد.
