سرنوشت نوشتافزارهای موجود در کتابفروشیها چه میشود؟
سازمان ممیزی مالیاتی باید توجه کند حداکثر عرضه لوازمالتحریر در کتابفروشیها براساس قوانین صنفی 10 الی 15 درصد است. چنانچه فروش این اقلام از حد متعارف تجاوز نماید اتحادیه نوشتافزار تحت عنوان تداخل صنفی مداخله میکند.
محمود آموزگار (رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان) بعد از تدوین و امضای لیست جدول مشاغل مشمول معافیت مالیاتی توسط وزارتخانههای ارشاد و دارایی، ملزم کردن کتابفروشیها به دریافت مجوز از ارشاد را اقدامی اضافی و غیرمفید تلقی کرده و معتقد است؛ از جمله عوارض این کار این است که کتابفروشان ضرورتی نبینند به عضویت اتحادیه دربیایند. هرچند مطابق قانون نظام صنفی ملزم به دریافت جواز کسب از اتحادیه هستند. کما اینکه در حال حاضر از حدود چند هزار دارندهی پروانه نشر در تهران؛ فقط چند صد نفر از اتحادیه پروانه کسب گرفتهاند. لذا ما حق داریم نگران آینده اتحادیهها باشیم.
آموزگار در گفتوگو با خبرنگار ایلنا؛ دربارهی فراهم بودن بسترهای موردنیاز برای واگذاری صدور مجوز نشر و کتابفروشی به اتحادیه ناشران گفت: این قضیه مثل داستان مرغ و تخممرغ است. وقتی اتحادیه با مسائل جدید مواجه میشود درست مثل اجرای نمایشگاه کتاب تهران؛ ظرفیتهای خوبی از خود نشان میدهد. براساس تفاهمنامهای که بین ارشاد و اتحادیه امضا شده، اتحادیه اصالتا ازسوی خود و وکالتا ازسوی سایر تشکلهای نشر این کار را قبول کرده و همین الان هم با مشورت و همکاری یکدیگر کارهای نمایشگاه را جلو میبریم. همین همدلی و همراهی در بحث مجوزها هم قطعا میتواند ایجاد شود. کار جمعی در کشور ما خیلی مرسوم نیست و فرهنگ آن در بین مردم جا نیفتاده است، اما اتحادیه بهعنوان یک تشکل صنفی باسابقه باید بتواند تشکلها و انجمنها را کنار هم جمع کند تا تمام حوزههای صنفمان را پوشش بدهد.
وی یادآور شد: کاری که الان هم انجام میشود را حتی یک تشکل با 20 عضو میتواند انجام دهد. از سوی دیگر دامنه فعالیتهای اتحادیهی ناشران با 1200 عضو بسیار گسترده است و محدود به وظایف مقرر در قانون نظام صنفی نیست. علاوه بر 5 کمیسیون، تعداد زیادی کارگروه برای شناسایی و حل مشکلات نشر در اتحادیه مشغولند. پس میتوان گفت پژوهش و دسترسی به آمار و ارقام درست از ابزارهای اصلی این واگذاری هستند.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان همچنین با اشاره به مسئلهی فروش نوشتافزار در کتابفروشیها؛ دستورالعمل جدید را برای ممانعت از برخوردهای سلیقهای ممیزان مالیاتی با کتابفروشیهای مختلف به دلیل فروش نوشتافزار به حد کافی شفاف ندانسته و گفت: اختصاص 10 الی 15 درصد از فروش کتابفروشی به فروش لوازم تحریر متعارف است و از نظر اتحادیه نوشتافزار نیز پذیرفته شده است. چنانچه فروش این اقلام از حد متعارف تجاوز نماید اتحادیه نوشتافزار تحت عنوان تداخل صنفی مداخله میکند. البته در شهرستانها به دلیل پایین بودن میزان فروش کتاب، بیشتر کتابفروشیها به کار فروش لوازمتحریر مشغول هستند و قفسهای هم به عرضه کتاب اختصاص میدهند. چنانچه میزان نوشتافزار در یک کتابفروشی از حد متعارف تجاوز نکند؛ مشکل حقوقی خاصی ندارد. بنابراین انتظار میرود سازمان امور مالیاتی و ممیزان محترم رویهی متعارف را در اعمال معافیت مالیاتی کتابفروشها مدنظر قرار دهند درغیر اینصورت معاف کردن فروش کتاب و عدم اعمال معافیت برای فروش لوازم تحریر زمینه را برای برخوردهای سلیقهای و متفاوت فراهم خواهد کرد.
او در پاسخ به این سوال که معیار و میزان درنظر گرفته شده برای تعیین احتمالی مالیات بخش نوشتافزار براساس فروش است یا متراژ اختصاص یافته به این بخش و ویترین فروشگاه، اظهار داشت: کتابفروشی از مشاغل موضوع بند ج ماده ٩٥ تلقی میشوند و نیازی به نگهداری دفاتر درآمد و هزینه ندارند. به این ترتیب ارزیابیها و بررسیهای بخش نوشتافزار یک کتابفروشی براساس فضا، مشاهدات و ... انجام میشود که مسلما فاصله گرفتن از وحدت رویه ممیزان را در پی خواهد داشت. سازمان امور مالیاتی باید توجه داشته باشد حداکثر امکان عرضه لوازمتحریر در کتابفروشیها 10 الی 15 درصد است و در صورت عدم رعایت این میزان؛ بازرسان اتحادیه نوشتافزار با کتابفروشی مزبور برخورد خواهند کرد.
وی درباره جلوگیری از اعمال سلیقهای مالیات گفت: اعتقاد ما بر این است که قوانین مالیاتی به نفع مالیاتدهنده تفسیر شود. در قضاوت و قوانین کیفری نیز وقتی با جان، مال و آزادی افراد سرو کار داریم باید تفسیرمان محدود بوده و به زیان متهم نباشد. در بحث مالیات هم مالیاتدهنده باید مورد اعتماد قرار بگیرد و گفتههایش حمل بر صحت شود. البته اگر قرار باشد از درآمدهای نفتی فاصله بگیریم کشور باید با درآمدهایی اداره شود که بخش مهمی از آنها همین مالیاتها خواهد بود.
این فعال نشر ادامه داد: سیستم مالیاتی ما روزآمد نیست و مشاهدهای و گذری عمل میکند. اینکه ممیزان چگونه اطلاعات موردنیاز برای تعیین مالیات را یه دست میآورند؛ خیلی مهم است. در حال حاضر تنها کسانی که مستمر و همیشه مالیات پرداخت میکنند، کارمندان هستند درحالیکه بسیاری از افراد معاملههای کلان میکنند و مالیاتی هم نمیدهند. ما باید به سمتی برویم که با سیستم کامل و دقیق مالیاتی کار کنیم. اگر میخواهیم مردم با دولت صادق باشند و مالیات گریزی نکنند. اگر مردم احساس کنند در پرداخت مالیات انصاف رعایت میشود؛ آنوقت قبول میکنند با پرداخت مالیات در ساخت کشور سهیم شوند.
وی با اشاره به بحث معافیت مالیاتی کتابفروشان و فروش درصدی نوشتافزار در این فروشگاهها هم یادآور شد: میتوان گفت اگر تفسیر را به متخصصان بسپاریم با مشکلات کمتری روبرو میشویم. درحال حاضر وضعیت تغییری نکرده، نه قانون جدیدی بهوجود آمده، نه چیزی تصویب شده. تنها به جدول مشاغل امسال کتابفروشی اضافه شده است. با توجه به نگاه حمایتگرانه سازمان امور مالیاتی به این موضوع امیدواریم معافیت کتابفروشان بهطور کامل و بدون تحمیل عوارض اضافی به آنها و اتحادیه اعمال شود.
آموزگار اضافه کرد: البته من به موضوع معافیت مالیاتی کتابفروشان به عنوان موضوعی مداوم نگاه نمیکنم. حوزهی نشر ما نیاز به یک خانهتکانی اساسی دارد و مجلس و کمیسیون فرهنگی آن باید ورود پیدا کند و قوانین مورد نیاز را تصویب کنند. کماکان نیازمند یک استراتژی مشخص برای خودمان هستیم. باید تعیین مقصد کنیم تا ببینیم به کجا باید برسیم و چه ابزار و وسایلی برای رسیدن به آن نیاز داریم؟