یک رهبر ارکستر در گفتگو با ایلنا مطرح کرد؛
برخی تصور می‌کنند فقر و جنگ نتیجه دین‌گرایی‌ست
امینی می‌گوید: ارکستر «نیایش» با اجرای قطعات نیایشی خود در «شب نغمه‌های اذان ایرانی» نشان داد آثار اجرا شده‌اش به خوبی با مردم ارتباط برقرار می‌کنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، کمتر می‌بینیم که آیین‌ها و گونه‌هایی چون «منقبت خوانی»، «چاووشی خوانی»، «مناجات» و البته «اذان» در رویدادهای موسیقایی مورد توجه باشند. و باید تاکید کرد که «اذان» خود به تنهایی تاریخچه‌ای از موذن‌ها را پشت سر دارد که هر کدام به نوبه خود در موسیقی زبانزد بوده‌اند یا لااقل اینکه موسیقی ایرانی را می‌شناخته‌اند.
به هر روی باید اذعان داشت، جای خالی برنامه‌ها و رویدادهای رقابتی و غیر رقابتی در عرصه هنرهای آیینی و مذهبی به چشم می‌خورد به گونه‌ای که برگزاری حتی یک کارگاه یک روزه و حتی چندساعته موجب انبساط خاطر خواهد بود. «نغمه‌های اذان ایرانی» یکی از همین برنامه‌هاست که در تاریخ بیست و دوم اردیبهشت ماه در تالار اندیشه حوزه هنری برگزار شد. در این برنامه نمونه‌هایی از تولیدات تازه اجرای اذان در دستگاه‌های موسیقی اصیل ایرانی معرفی شدند. علاوه بر دیگر بخش‌ها که مد نظر این مطلب نیست، در قسمت دیگر برنامه این ارکستر «نیایش» به سرپرستی و رهبری علیرضا امینی بود که اجرای قطعاتی مناجات گونه را به سمع و نظر مخاطبان رساند.
علیرضا امینی (پژوهشگر، آهنگساز و مدرس موسیقی) طی روز برگزاری استقبال مخاطبان از رویداد را خوشحال کننده دانسته و آن را آشتی‌کنان مخاطبان با موسیقی نیایشی دانسته بود.
امینی در گفتگو با ایلنا از جزییات بیشتراین رویداد گفت. او در ابتدای صحبت‌هایش بر استقبال مردم از نخستین رویداد «شب نغمه‌های ایرانی» تاکید کرد و در ادامه گفت: منظور از آشتی‌کنان شیرینی می‌خواهد این است که در ابتدا باید باور کنیم پس از گره خوردن دین و سیاست، مردم آنگونه که به سیاست نگاه می‌کردند، به دین نیز نگاه کردند و در انتظار ترمیم آسیبی بودند که از سیاست خورده بودند.
امینی افزود: آن‌ها تصور می‌کردند هر جا سیاست وارد شود به دنبالش فقر و جنگ و از این دست اتفاقات است و این را از چشم دین می‌دیدند. در نهایت طیفی وسیعی از مردم با دین و شاخه‌های آن قهر کردند.
وی تاکید کرد: در حال حاضر بعضا آیین‌های عبادی برای برخی از مردم بیرنگ شده و هیئت‌های عزاداری برای بعضی‌ها ارزش خود را از دست داده است. زمانی تا صدای اذان بلند می‌شد همه انگشت خود را می‌بوسیدند و روی پیشانی خود می‌گذاشتند.
امینی تاکید کرد: آسیبی که مردم از پیامدهای سیاست دیدند، باعث شد برخی از دین دوری کنند؛ هرچند درونیات معنوی انسان هیچ وقت آسیب نمی‌بیند و تنها در گوشه‌ها دور از ذهن آدمی جا می‌ماند.
او ادامه داد: ما همیشه انبیاء و اولیاء را داریم. زیارت و نذر و نیاز خود را داریم و منظور اصلی من این است که نگاه مردم به دین فرق کرده است. در تمام طول تاریخ همیشه برای آشتی دادن مردم با هر مقوله‌ای که به خطر افتاده از فرهنگ و هنر استفاده می‌شده و این آشتی‌کنان شیرینی می‌خواهد.
قدم اول آشتی دولت و جریان‌های فرهنگی با هنرمندان است
علیرضا امینی در پاسخ به اینکه چه بخش یا بخش‌هایی باید متولی کار باشند، بیان کرد: در ابتدا دولت و جریان‌های فرهنگی باید هزینه کنند و اول با هنرمندان آشتی نمایند. هنرمند باید برگردد و این تصور را از خود نداشته باشد که یک ابزار است و پس از مدتی دور خواهد افتاد. هنرمندان ما همچنان همان افرادی هستند که در ابتدای انقلاب موسیقی انقلابی ساختند و اجرا کردند. سروردها و نغمات زمان جنگ را خواندند. موسیقی ما زیربنای ساختار فرهنگ ما بوده است.
وی با اشاره به اینکه هنرمندان در بازه‌ای خاص از زمان تصور کردند وسیله‌ای برای انجام جریان‌های اجتماعی بوده‌اند، بیان کرد: ماجرا این بود که هنرمندان از جایی به بعد کنار کشیدند و به جرات می‌گویم در حال حاضر کمتر هنرمندی برای شروع جریان‌های اجتماعی وارد می‌شود؛ چون در این سال‌ها به او بی‌محلی شده و دِینی که دولتمردان داشته‌اند ادا نشده است.
دبیر نخستین جشنواره اذان تاکید کرد: اول باید دولت با هنر و هنرمند آشتی کند تا مردم بدانند دولت شعور فرهنگی دارد.
او اذعان داشت: دولت‌ها باید به مردم نشان بدهند توان درک جامعه و شادی بخشیدن به آن را دارند و برای چنین کار مهمی هزینه کنند. شیرینی این آشتی‌کنان می‌تواند مجموعه‌هایی باشند که مردم و هر هفته و هر روز از آن استفاده کنند. مثلاًتصمیم بگیرند آخر هفته به کنسرت بروند و نگران اینکه هزینه بلیت چقدر می‌شود نباشند. یا اینکه پلتفرمی تعریف شود تا مردم برنامه‌های دولت در این حوزه را ببینند، تیزر برنامه‌ها را ببینند، به دنبال صندلی خالی بگردند و مثلاً با کد ملی بتوانند خود را میان مخاطبان ثبت کنند و لینک دانلود بلیت از طریق پیامک به دستشان برسد. این همان آشتی کنانی است که دولت باید شیرینی آن را به مردم بدهند. در این صورت، هنرمندان هم راضی خواهند بود و شادی به جامعه تزریق می‌شود. این شادی دلیلی است که مردم جامعه ایرانی را دوباره بسازند و با دولت دوست باشند.
امینی در ادامه توضیحاتش گفت: این مرحله که طی شد، مهم این است دولت به مردم نشان بدهد این هنر که دوستش داریم و بسته‌های فرهنگی برای آن تعریف کردیم؛ یک بُعد متعالی و آیینی نیز دارد. نباید این بعد در ابتدا نشان داده شود چرا که مردم آن را نمی‌پذیرند.
ارکستری بر اساس موسیقی ایرانی با محتوای مذهبی
این رهبر ارکستر بیان کرد: من در ارکستر «نیایش» سال‌ها برای مردم کار اجرا کرده‌ام و با محمد معتمدی سابقه اجرا با ارکستر «بگو کجایی» را دارم. همچنین در اجرای «نغمه‌های تهران ۱۴۰۰» با حجت اشرف زاده همکاری داشته ام؛ ولی الان بعد از حدود یک دهه فعالیت با ارکستر بزرگ این نکات را می‌گویم.
او در ادامه طی توضیحات بیشتر درباره جزییات ارکسترش گفت: من در سال هشتاد و یک، هشتاد و دو، نام ارکستر را به صورت هدفمند «نیایش» انتخاب کردم و قصد داشتم از موسیقی ناب کلاسیک ایرانی برای یک محتوای معنوی و مردمی استفاده کنم. مردم ما دلی خداشناس دارند و این خیلی با ارزش است.
وی افزود: باید آلبوم «نیلوفرانه» با صدای علیرضا افتخاری را مثال بزنم که بین همه مردم رواج پیدا کرد و خب سوال اینجا است چرا چنین مجموعه‌ای دوباره تکرار نشد؟ من چنین آثاری را روی صحنه برده‌ام تا بگویم ما حق داریم مناجات کنیم و هر جور دوست داریم با خدا حرف بزنیم.
امینی درباره اجرا در شب نغمه‌های اذان ایرانی توضیحاتی داد. او گفت: ارکستر «نیایش» با اجرای قطعات نیایشی خود در «شب نغمه‌های اذان ایرانی» نشان داد آثار اجرا شده‌اش به خوبی با مردم ارتباط برقرار می‌کنند.
این رهبر ارکستر با بیان اینکه مسئولان مربوطه باید برای حمایت گام پیش نهند، اظهار داشت: الان زمان آن رسیده که مدیران به عرصه ورود کنند و با حمایت وزیر ارشاد آثار برای کارمندان ادارات و ارگان‌ها یا مثلا دانشجویان نیز اجرا شوند. یا اینکه مثلا می‌بینیم یک مجموعه فرهنگی در ماه مبارک رمضان برای آش دادن به مردم هزینه‌های چندصد میلیونی می‌کند که اصلا نتیجه فرهنگی ندارد؛ در حالی که برگزاری برنامه‌های فرهنگی به مردم نشان خواهد داد که دولت این مقوله مهم را رها نکرده است.
