نمایشگاه آثار رضا مافی افتتاح شد

به گزارش ایلنا به نقل از روابط‌عمومی موزه هنرهای معاصر تهران، نمایشگاه آثار برگزیده رضا مافی، عصر روز سه‌شنبه ۲۵ اردیبهشت‌ماه با حضور استادان خوشنویسی و مدیرکل اداره هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد و هنرمندان در موزه هنرهای معاصر تهران افتتاح شد. 

محمد خراسانی زاده (مدیرکل اداره هنرهای تجسمی و سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران) با اشاره به هم‌زمانی افتتاح نمایشگاه «رضا مافی» با روز بزرگداشت فردوسی، گفت: در حوزه خط اهمیت ماجرا آن‌قدر زیاد است که وقتی می‌خواهند تمدن‌ها را دسته‌بندی و معرفی کنند به خط رجوع می‌کنند. تمدن اسلامی‌ ایرانی ما را با خط می‌شناسند و این خوشنویسی است که همیشه حرف اول را در هنر ملی ما داشته است.

سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران در ادامه گفت: برخی معتقدند خوشنویسی را نمی‌توان هنر تجسمی دانست. اما در پاسخ آن‌ها باید گفت وقتی رضا مافی را داریم که هر خطش با خط قبلی متفاوت است و هر اثرش خلاقیت جدیدی دارد، وقتی استاد امیرخانی را داریم که ترکیب‌بندی بی‌نظیرش اتفاق تازه‌ای را در جریان خوشنویسی معاصر ما ایجاد کرد، چطور می‌شود این هنر را جزو هنرهای مهم تجسمی در نظر نگیریم و هنرجویان جوان را با رضا مافی به‌عنوان فردی صف‌شکن و کسی که جرأت آزمودن اتفاقات تازه را روی کاغذ با ورق خوشنویسی رقم زده، آشنا نکنیم. جفاست اگر امروز کسی درباره هنر تجسمی ایران سخن بگوید و پژوهش کند و ادعا کند که می‌شناسد اما نام رضا مافی را نشنیده باشد. 

او در پایان خطاب به حاضران گفت: می‌توانید هر کدام رسانه‌ای باشد تا دیگران هم از نمایش آثار این هنرمند گران‌بها که اتفاق کم‌نظیری است، مطلع شوند. از نزدیک شاهد بودم که این ماجرا ازدل‌برآمده و لاجرم بر دل خواهد نشست. 

در ادامه آیین گشایش نمایشگاه، محبوبه کاظمی (پژوهشگر و مدیرمسئول نگارخانه تخصصی هنرهای ایرانی‌اسلامی «ترانه باران») و نمایشگاه گردان نمایشگاه «رضا مافی» با اشاره به اینکه این نمایشگاه از دید هنرمند برگزار شده گفت: من به‌عنوان نمایشگاه گردان این رویداد سعی داشتم تمام متون و محتوایی که در این نمایشگاه ارائه می‌شود با برداشت از مصاحبه‌ها، متون و دست‌نوشته‌های به‌جامانده از رضا مافی که با کمک خانواده این هنرمند به دست ما رسید، تهیه شود. 

به گفته نمایشگاه گردان این نمایشگاه، ۱۰۴ اثر از هنرمند به همراه لوازم شخص او از جمله آخرین قلمی که مورداستفاده او بوده، آخرین مرکب خشک شده، آخرین برگه‌هایی که نیمه‌کاره مانده و فرصت امضاکردن آن‌ها را پیدا نکرده است، عکس‌ها و مستندات مربوط به این هنرمند در نمایشگاه «رضا مافی» در معرض بازدید قرار گرفته است. 

کاظمی همچنین تأکید کرد: چیدمان و تقسیم‌بندی آثار به‌گونه‌ای صورت‌گرفته که در مصاحبه‌های هنرمند به آن‌ها اشاره شده است و همچنین نظریات و تکنیک‌هایی که این هنرمند در طول حیات خود به آن‌ها اشاره کرده بود در مسیرهای بازدید مرور شده است. 

مدیر مسئول نگارخانه تخصصی هنرهای ایرانی اسلامی «ترانه باران» با اشاره به آخرین نمایشگاه رضا مافی که در سال ۱۳۵۸ با عنوان «آزادی در خط فارسی» برگزار شده گفت: تعدادی از آثار و عکس‌های این مجموعه در گالری شماره ۵ به نمایش گذاشته شده است. اما نکته‌ای که در این هنرمند نظرم را جلب کرد، علاقه او به خط فارسی و هنر بومی به ویژه خط دارد، و در پاسخ به هنرمندان یا هنرپژوهانی که معتقد بودند رضا مافی با خط، نقاشی خلق کرده است، می‌گوید: «من خطاط هستم و دید خطاطانه دارم و از دید خطاطی به دنیای نقاشی وارد شده‌ام.» و همیشه بر تعهد خود بر هنر سنتی و بومی تاکید داشته است. 

کاظمی همچنین در خصوص اهمیت این نمایشگاه گفت: اولین بزرگداشت رضا مافی در سال ۱۳۶۲ در موزه هنرهای معاصر برگزار شد، ۴۱ سال می‌گذرد و تا به حال هیچ مراسمی برای معرفی و بزرگداشت این هنرمند و معرفی دیدگاه‌های او برگزار نشده است. اما امروز خوشحال هستم که توانستم با کمک دوستان و مجموعه‌داران و خانواده هنرمند آرشیو آثار او را کامل کنیم. امیدوارم این نمایشگاه باعث شود که این هنرمند متعهد در جایگاه اصلی خودش و از منظر اندیشه و بینش و نگرش‌های تمدنی معرفی شود. 

رضا مافی منشوری چندوجهی

پس از اکران فیلم مستندی در خصوص اندیشه و زندگی رضا مافی، یدالله کابلی (استاد پیش‌کسوت خوشنویسی) در سخنرانی خود با اشاره به اینکه هنر خوشنویسی یک هنر معنایی و مفهومی است و نقش سترگی را در ثبت و ضبط مفاهیم ادبی، اخلاقی و اجتماعی و حتی سیاسی کشور ما داشته است گفت: رضا مافی از نظر من مثل یک منشور چندوجهی است که هر وجه از وجودش سرشار تابندگی و درخشندگی و خلاقیت است. میدان قلم رضا مافی یک صفحه کتابت نبود، گمان می‌کنم وقتی به چهار فصل زندگی رضا مافی نگاه می‌کنیم می‌بینیم هر گاه در هر فرازی حضور پیدا کرد حضور شایسته‌ای داشت و شور و عشق توصیف‌ناپذیری که داشت همواره یک‌دنیای تازه را پیشروی خود می‌دید. 

یکی از نکاتی که در مورد شخصیت او می‌توان متذکر شد عشق به تنوع‌طلبی و نوجویی همواره او را برای خلق آثار تازه به یک فضای تازه می‌کشاند. او در سال‌های آخر مستغرق در دنیای سیاه‌مشق بود. 

نمایشگاه آثار رضا مافی تا دهم تیرماه از ساعت ۹ صبح تا ۶ عصر در ۶ نگارخانه موزه هنرهای معاصر تهران برقرار است.