دانش، در دوران مدرن دچار طغیان در ادعا شد
دانش، در دوران مدرن دچار طغیان در ادعا شد و در دوران پسامدرن، فروریخت. امروز به حکمرانی معنوی در دانش نیاز داریم، تا دانش به جایگاه واقعی خود بازگردد.
به گزارش ایلنا، نشست علمی «حکمرانی معنوی و پیشتازی در تولید دانش» با مشارکت پژوهشکده مطالعات معنوی و اندیشکده معنویت مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار شد.
در این نشست حجت الاسلام و المسلمین دکتر بهروزی لک عضو اندیشکده سیاست الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با تعریف حکمرانی معنوی سخنانش را آغاز کرد و گفت: حکمرانی غیر از حکومت است. حکمرانی به اعمال قدرت مربوط میشود و دارای عرصههای مختلفی است. حکمرانی در فرهنگ، در اقتصاد، در ورزش و غیره داریم. اما وقتی میگوییم حکمرانی معنوی، منظور حکمرانی در عرصه معنویت نیست. حکمرانی معنوی مقسم حکمرانی در عرصههای مختلف است. وقتی اعمال قدرت در همه عرصهها با معنویت همراه شود، حکمرانی معنوی تحقق مییابد.
بهروزی لک در ادامه به علم و تولید دانش پرداخت و گفت: علم یعنی کشف و فهم واقعیتهای هستی. رویکرد مدرن به علم مبتنی بر انسان محوری، سکولاریسم و عقل خودبنیاد بود. در نتیجه دانش به صورت توافق جمعی و دموکراتیک حاصل میشد. در رویکرد پسامدرن معلوم شد که دانش، سلطهآلود تولید میشود و قدرتها بر فرایندهای تولید علم اعمال قدرت میکنند و تولید دانش از حکمرانی جدا نیست.
وی افزود: حکمرانی معنوی در تولید دانش با این پیش فرضها شکل میگیرد، که خالق تمام پدیدههای هستی خداست، همچنین او معلم انسان است و به بنی آدم آنچه را نمیداند میآموزد. (علق: ۵)، به این ترتیب حکمرانی معنوی دانش را به اصل و ریشههای اصلی بازمی گرداند و کشف واقعیت هستی را ممکن میسازد. کشف واقعیت هستی آنچنان که هست با حکمرانی معنوی اتفاق میافتد، نه توصیف هستی آن طور که مردم میخواهند، یا آنطور که منافع قدرتمندان اقتضا میکند. حکمرانی معنوی معطوف به واقعیت و عبودیت است اما حکمرانی علم در دوران مدرن معطوف به استکبار و طغیان بود.
عضو اندیشکده معنویت ادامه داد: در دوران مدرن، بشر در علوم دچار طغیان شد و پنداشت با ارائه کلان روایتهایی میتواند تمام هستی را توصیف کند و به تصرف در آورد، اما در دوران پسامدرن، با نظریات کسانی مثل میش فوکو و تبارشناسی دانش معلوم شد که دانش از سلطه قدرت مندان و منافع آنها جدا نیست. به این ترتیب دانش از کشف حقیقت به پدیدارشناسی، فروکاسته شد.
حجت الاسلام والمسلمین بهروز لک ادامه داد: حکمرانی معنوی دانش را بر شالودهای معنوی و الهی آن طور که هست، برمی نهد و ابواب علم الهامی و علم لدنی را به روی بشر میگشاید.