گزارشی از دونشست تخصصی در جشنواره موسیقی نواحی

به گزارش خبرنگار ایلنا، پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در روز سوم خود میزبان شرکت کنندگان در دو نشست پژوهشی بود. 

نشست اول که راس ساعت ۱۰ در هتل جهانگردی ناهارخوران برگزار شد به شیوه‌های آوازخوانی در جنوب و شرق خراسان اختصاص داشت و غفور محمدزاده پژوهشگرو نوازنده سخنران آن بود. 

دومین نشست پژوهشی نیز با حضور آرمین فریدی به مقام‌های موسیقی تالشی و ابهام‌زدایی از واژگان پرکاربرد اختصاص داشت. 

محمدعلی مرآتی دبیر جشنواره هم مجری دو رویداد مذکور بود. 

غفور محمدزاده طی این حضور در نشست پژوهشی، درباره موسیقی تربت جام توضیحاتی داد.

او گفت مردم تصور می‌کنند موسیقی تربت جام صرفا عرفانی است در صورتی که این تصور درست نیست. 

این موسیقی معانی دیگری نیز دارد. 

او در ادامه گفت: در حوزه موسیقی مذهبی هم می‌توان به گونه‌هایی چون «مناقب خوانی» و «صلوات خوانی» نیز اشاره کرد.

بحث دیگری که در موسیقی منطقه تربت جام مطرح می‌شود، «پندنامه خوانی» است که در برگیرنده سجایای اخلاقی و رفتاری از زبان خواننده است. در این راستا سبک موسیقی «حماسی خوانی» را داریم که متاسفانه در زمان حال به این سبک‌ها توجهی نمی‌شود. شرایطی که با درگذشت استادان بزرگ موسیقی نواحی خراسان از جمله غلامعلی پورعطایی، نورمحمد درپور، ذوالفقار عسگریان و دیگر هنرمندان پیشکسوت طی سال‌های اخیر ضربه بسیار سختی به موسیقی منطقه خراسان زد. 

محمدزاده در ادامه به مقوله کارآواها پرداخت و تاکید کرد که این مقوله مغفول مانده است. 

او در ادامه شاهدخوانی را یکی از سبک‌های مهم منطقه خراسان دانست. 

او گفت: این سبک موسیقایی یکی از مهم‌ترین موسیقی‌های منطقه تربت جام است و در حوزه «شاهدخوانی» استادان بزرگی چون درپور و پورعطایی را داریم که بر اساس داستان‌های معاصر ایرانی از جمله شهادت مرزداران و هم وطنان ما آثار بسیار ارزشمندی را در حوزه معاصر تولید کردند. 

او در پایان گفت: ما سبک «فلک خوانی» و «فصل خوانی» را داریم که اولی در انتقاد به شرایط جامعه روز و دومی در مناسبت‌های فصلی خوانده می‌شوند. در این مسیر ما سبک «الف خوانی» را داریم که به شیوه آموزش حروف الفبا توسط هنرمندان اجرا می‌شود. 

او گفت: در این سبک هنرمندان بر اساس الفبای عربی به اجرا می‌پردازند. 

این نوازنده و پژوهشگر موسیقی نواحی خراسان در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: در این چارچوب ما سبک «فلک خوانی» و «فصل خوانی» را داریم که اولی در انتقاد به شرایط جامعه روز و دومی در مناسبت‌های فصلی خوانده می‌شوند. در این مسیر ما سبک «الف‌نامه خوانی» را داریم که به شیوه آموزش حروف الفبا توسط هنرمندان اجرا می‌شود. 

آرمین فریدی دیگر پژوهشگری بود که در نشست دوم از روز سوم موسیقی نواحی ایران درباره موسیقی تالش و واژگان پرکاربرد آن با حضار صحبت کرد. 

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش با ارائه کلیدواژه‌ها و واژه‌های پرکاربرد در موسیقی تالش ادامه داد: رویکرد ثبت و ضبط عملکردی است که تاثیر چندگانه در فعالیت‌های یک پژوهشگر برای تحقیق درباره موسیقی منطقه مورد نظر خود را دارد از سوی دیگر من متوجه شدم تنوع در موسیقی تالشی به دلیل آن است که ثبت نشده و طبیعت اجازه داده که این مقولات اجازه رشد داشته باشند. همین موضوع می‌تواند دربرگیرنده نکات مهمی باشد که می‌توانیم در حوزه موسیقی تالش به آن رجوع کنیم.