تخریب بخشی از سنگ قبرهای تاریخی گورستان بُزلَر/ ورود شهرداری به عرصه اثر تاریخی

به گزارش خبرنگار ایلنا، گورستان تاریخی بُزلَر هفشجان مربوط به دوره صفوی به بعد است و در شهرستان شهرکرد هفشجان، ابتدای شهر واقع شده که در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۸۱ با شماره‌ی ثبت ۵۹۹۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 

شهر هفشجان در گذشته یکی از مراکز مهم شیرتراشی بوده‌است و اکنون تعدادی از سنگ‌تراش‌های قدیمی در هفشجان در قید حیاتند. شیرهایی که در قبرستان‌های هفشجان باقی مانده‌است، از زیباترین و خوش‌نقش‌ترین شیرهای سنگی محسوب می‌شوند. قدیمی‌ترین شیر سنگی موجود در استان چهار محال و بختیاری مربوط به دوره صفویه است. 

با وجود اهمیتی که این قبرستان دارد و با وجود ثبت آن در فهرست میراث ملی کشور، چندی پیش شاهد انجام عملیات بلوک زنی توسط شهرداری هفشجان بودیم که منجر به تخریب تعدادی از قبرهای تاریخی این قبرستان شد. 

بنابر اخبار و تصاویری که فعالان میراث‌فرهنگی در فضای مجازی منتشر کردند، دستگاه‌های شهرداری هفشجان ده‌ها سنگ قبر تاریخی را در کنار جاده و مسیر بلوک زنی تکه تکه و تخریب کرده است. 

علیرضا جیلان (سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری) با تاکید بر آنکه شهرداری بدون دریافت مجوز از میراث‌فرهنگی درصدد انجام این کار برآمده، گفت: یگان حفاظت ما پنجشنبه گزارش داد که شهرداری در اطراف گورستان تاریخی بُزلَر هفشجان درحال انجام عملیات عمرانی است. بعد از بازدید از محل متوجه شدیم شهرداری در خیابان‌های مجاور گورستان مشغول بلوک‌بندی و جدول کشی است. آن‌ها حین جدول‌بندی کمی جلوتر آمده و وارد قبرستان شده‌اند و تعدادی از سنگ قبرها شکسته و تخریب شدند. از آنجایی که مجوزهای لازم برای انجام این عملیات عمرانی را از میراث دریافت نکرده بودند، ما عملیات را متوقف کردیم. 

او ادامه داد: در ادامه با حضور شهردار و شورای شهر از محل بازدید کردیم و با حضور نیروی انتظامی عملیات را به طور کامل متوقف کردیم. اکنون ضوابط میراث فرهنگی به آن‌ها اعلام شده و انجام هر نوع عملیات عمرانی بدون مجوز میراث برای آن‌ها ممنوع شده است. بعد از این کار شهرداری از ما استعلام گرفت و به آن‌ها ضوابط را اعلام کردیم. 

جیلان تاکید کرد: در این عملیات عمرانی متاسفانه به عرصه گورستان تاریخی بُزلَر هفشجان ورود کردند و این عملیات منجر به تخریب تعدادی از قبرهای قدیمی شده است. البته درخصوص این ورود اختلاف نظر وجود دارد و درحال پیگیری حقوقی آن هستیم. بررسی میزان تخریب و اینکه آیا قبرستان آسیب دیده یا خیر؛ نیازمند کارشناسی است. 

او در پاسخ به این سوال که چگونه می‌شود که شهرداری بدون اطلاع و دریافت مجوز از میراث به قبرستان ثبت ملی ورود و عرصه آن را خدشه‌دار کند، گفت: ما نیز این سئوال را از شهردار پرسیدیم و او از این مهم ابراز بی‌اطلاعی کرد. این درحالی است که این قبرستان از سال ۱۳۸۱ در فهرست میراث ملی ثبت شده و تمام هفشجان از این امر اطلاع دارند. اینکه شهردار از این امر اظهار بی‌اطلاعی می‌کند، جای تاسف دارد. البته آن‌ها اعلام می‌کنند که این تخریب توسط آن‌ها انجام نشده و فرد دیگری این سنگ قبرهای شکسته شده را به آنجا انتقال داده اما ما این گفته را قبول نداریم. 

به گفته جیلان، وضعیت سایر قبرهای این گورستان مناسب است. بعد از ثبت ملی محدوده‌ها مشخص و در حفاظت قرار گرفته است. به طور کلی آسیب‌های طبیعی وجود دارد اما تخریب عمدی نداشتیم. آنچه حین عملیات عمرانی شهرداری تخریب شده است را می‌توان مرمت و بازسازی کرد و مجدد در جای خود نهاد. اکنون پرونده قضایی آن در جریان است. 

قبرستان تاریخی بزلر هفشجان دارای صدها سنگ قبر تاریخی و با حجاری و خطاطی بی‌مانند است و قدمت برخی از آن‌ها به چهارصد سال پیش می‌رسد.