کارگردان «دریایی مرغ»:
ترجیحم این است که فرم در درجه بالاتری دیده شود/ بازیگران تئاتر به سینما بیشتر علاقه دارند
کارگردان نمایش «دریایی مرغ» درباه ایده اولیه نگارش این نمایشنامه توضیح داد: من این کار را سر کلاسهای کارگردانی اتود زدم و بهعنوان یک پروژه پایانترم به استادم تحویل دادم.
به گزارش ایلنا به نقل از روابطعمومی گروه نمایش «دریایی مرغ»، علیرضا حمیدین (کارگردان نمایش «دریایی مرغ») در خصوص شکلگیری متن این نمایش برای اجرا گفت: من باید پرده آخر «مرغ دریایی»، یعنی از جایی که مینا به دیدن ترپلف میآید تا خودکشی ترپلف را اجرا میکردم. آن زمان یعنی حدود هشت سال پیش روند تئاتر اینگونه بود که خلاقیت حرف ویژهتری میزد تا چیزهایی که امروز باب شده. آنروزها اینقدر درگیر تئاتر خصوصی و فروش و جریانات این شکلی نبودیم. ایده این نمایش از آنجا آمد که با فرمی متفاوت نسبت به آن چیزی که در نمایشنامه است، یعنی با ایده اجرایی در کارگردانی به صورتی متفاوت سعی کردم صحنه را اجرا کنم و در طی سالها بسط پیدا کرد!
او در پاسخ به این سئوال که چگونه پیچیدگی موجود در این نمایش و اجرای آنرا انجام دادهاست، گفت: به نظرم آنقدرها هم پیچیده نیست. اگر داستان را تعریف کنم، باز هم به همان سادگی که نوشته میشود، تعریف خواهد شد. حتی اگر خلاصهترین داستانهای جهان را بخواهیم تعریف کنیم، همینطور است. از ابتدا میخواستم نگاه متفاوتی به اثر داشته باشم تا آنچه را مرسوم است و در نمایشنامه وجود دارد نشان دهم.
حمیدین در مورد فرم اجرای نمایش یادآوری کرد: فرم در طول این سالها یکی از دغدغههای اصلی من است و دوست دارم از یک زاویه دیگر به هر نمایشنامه و فیلمنامهای نگاه کنم.
او با بیان اینکه دغدغههایی که در نمایشنامه وجود دارد، دغدغههای ویژهای هستند و دغدغهها و ناراحتیهای اینروزهای بچههایی است که سینما و تئاتر کار میکنند، گفت: ترجیحم این است فرم در درجه بالاتری دیده شود. دغدغهها کار خودشان را میکنند، البته اگر مخاطب همراه شود. اگر من موفق نشده باشم مخاطب را با خود همراه کنم، شاید دغدغهها خیلی دیده نشوند اما به نظرم مخاطب جذب یا حداقل درگیر فرم خواهد شد؛ اگر خودش برای خودش مانع نگذارد.
این کارگردان همچنین با توجه به تجربیات فیلمسازی خود و استفاده از دیالوگها و سکانسهای فیلمهای شاخص سینمای ایران و جهان در نمایش ابراز داشت: علاقه قلبی من به سینما واضح است. تجربه فیلمسازی در سطح فیلم کوتاه داشتهام اما به نظرم باید کمی هوشمندانهتر به آن فیلمها نگاه شود، یعنی زمانی که دو ترپلف در حال جدال با هم هستند، من فیلمهایی را نشان میدهم که آن فیلمها یا در مورد ناخودآگاه است یا در جریان جدال فرد با خودش است، یا زمانی که عشق را نمایش میدهم، به نظرم فیلمها به اثر کمک میکند.
حمیدین افزود: من میگویم چه در مورد فیلمهای ایرانی، چه فیلمهای خارجی، ما فیلمهای خوبی داشتیم که دیگر نداریم. بخصوص در مورد فیلمهای «گاو» و «هامون» در سینمای ایران این خیلی مسئله بارزی است. متاسفانه بچههایی که تئاتر کار میکنند، مخصوصاً بازیگران، بیشتر علاقه به سینما دارند تا تئاتر. بنابراین بازی در چنین فیلمهایی همان جایگاهی است که بازیگران خودشان را آنجا میبینند.
کارگردان «دریایی مرغ» در مورد استفاده از عنصر تکرار در این تئاتر اظهار کرد: این تکرارها برای نشاندادن کامل فرم برگشت به عقب است و اگر این اتفاقات نمیافتاد، برداشت فرمیک ما که به عقب برمیگردیم اتفاق نمیافتاد.
حمیدین در مورد رضایت از نتیجه اجرا نیز عنوان کرد: نمیتوان گفت صددرصد راضیام. فکر نمیکنم هیچ کارگردانی از کاری که میکند کاملاً راضی باشد. اگر بخواهم بگویم حالم خوب است باید بگویم نه، حالم خوب نیست. با تمام اتفاقاتی که برای تئاتر کار کردن میافتد، با فشارهای اقتصادی و جریانات بیماری کرونا، درگیریهای داخل گروه و اینکه چهقدر باید بفروشیم و چهطور تماشاگر جذب بکنیم، همه باعث میشود حال یک کارگردان، یک تئاتر و یک شهر و مردمش خوب نباشد.
او تاکید کرد: به نظرم از جایی بهبعد کارگردان سرخورده میشود و خوشحال نیست و این خیلی مستقیم به کاری که میکند ربط ندارد اما اگر بخواهم بگویم از کاری که میکنم راضی هستم، یا نه، میگویم بله، کارم را به هر حال با همه سختیهایی که وجود دارد به عنوان آدمی که هم تهیهکننده است، هم نویسنده و کارگردان، روی صحنه بردهام و حداقل آنچه میخواستم شکل گرفته است، ولی در کل به عنوان عضو کوچکی از تئاتر که حالش خوب نیست، حال من هم خوب نیست.
حمیدین در پایان خاطرنشان ساخت: در کل «تئاتر» حالش خوب نیست و بیمار است و بیماریاش خوب نیست اما تئاتر قبل از ما وجود داشته، در دوره ما وجود داشته و بعد از ما هم وجود خواهد داشت و ادامه پیدا میکند. امیدوارم دوستان تئاتر ما را ببینند حتی اگر دوستش نداشتند به تماشای آن بنشینند و با کارهایی که کمی متفاوتند، برخوردی متفاوت هم داشته باشند.
نمایش «دریایی مرغ» به نویسندگی و کارگردانی علیرضا حمیدین هر شب ساعت ۲۰ در سالن استاد انتظامی خانهی هنرمندان ایران روی صحنه میرود.