سیلک ماندگار و گودین تپه با خاک یکسان شد/ حلقه ارتباط پایگاه‌های میراث با وزارتخانه و ادارات کل استان‌ها مشخص شود

به گزارش خبرنگار ایلنا، پنجمین همایش سراسری افق تحول با حضور مدیران پایگاه‌های میراث ملی و جهانی در محل سالن آمفی تئاتر وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برگزار شد.

رضا سامه (مدیرکل دفتر پایگاه‌های میراث ملی و جهانی) با اشاره به آنکه مدیران پایگاه‌های میراث ملی و جهانی عهده‌دار خطیرترین مسئولیت‌ها هستند و ماموریت‌های خود را با عشق و علاقه انجام می‌دهند، گفت: در تمام این سال‌ها با وجود اعتبارات اندک مدیران پایگاه‌ها کار را به خوبی انجام دادند و تهدیدها را به فرصت تبدیل کردند.

او، افزایش بی‌رویه بدون آمایش، رهاشدن در موجی از ماموریت‌های غیر هدفمند و… را از جمله آسیب‌هایی دانست که پایگاه‌ها را تهدید می‌کند، درحالی که پایگاه‌ها از کمبود نیروی تخصصی نیز رنج می‌برند.

سامه اضافه کرد: از آنجا که تخصصی‌ترین کارها از سوی پایگاه‌ها ارائه می‌شود باید حقوقی را برای پایگاه‌ها در نظر گرفت تا به صورت تخصصی مدیران پایگاه‌ها فعالیت‌های خود را انجام دهند. مدیران پایگاه‌ها متعهدانه در این سال‌ها کوشیده‌اند و تلاش‌شان شایسته تقدیر است. این افراد سال‌ها با کمترین امکانات با شوق و علاقه ماموریت‌های خود را به انجام رساندند.

کمتر از ۲ هزار اثر در یونسکو به ثبت رسیده

عسگری چاوردی (مدیر پایگاه میراث جهانی منظر فرهنگی ساسانی) با اشاره به چرایی اهمیت پایگاه‌های میراث جهانی گفت: حریم و عرصه اثر باستانی اهمیت زیادی دارد چراکه به صورت مجموعه مورد توجه قرار می‌گیرد. از این رو عناصر مفهومی و بصری و… در کنار عناصر دیگر مورد توجه قرار می‌گیرد.

او ادامه داد: در سطح جهانی کمتر از ۲ هزار اثر در یونسکو به ثبت رسیده. امروزه دولت‌ها در تلاش هستند زیرساخت‌ها را توسعه داده و آثار میراث جهانی را تحت پوشش خود قرار دهند. راهکارهای دانش بنیان در این میان وجود دارد و می‌توان از مواد قانونی موجود برای آزادسازی حرایم استفاده کرد.

عسگری چاوردی خاطرنشان کرد: ارتقای جامعه هدف گردشگری مد نظر پایگاه‌های میراث جهانی است و با توجه به آنکه بیش از ۳۰ هزار اثر تاریخی و باستانی داریم از این رو می‌توان با دانشگاه ها، شرکت‌های دانش بنیان و حتا کمو گرفتن از مراکز بین‌المللی درصدد ارشد و ارتقا این آثار برآمد. شورای عالی میراث فرهنگی در استان‌ها باشان نظارت بر این امور ایجاد شود.

اهمیت مدیریت پایگاه‌ها

جواد حسین زاده (مدیر پایگاه ملی تپه سیلک) با اشاره به آنکه به دلیل نبود ساختار مشخص در چارت سازمانی وزارتخانه این گمانه زده شده که قرار است بخشی از مدیریت پایگاه‌ها به استان‌ها برسد، گفت: بخش پژوهش و توسعه اهمیت دارد و این توان نیازمند توجه است. شیوه اداره ستادی پایگاه‌ها به نتیجه رسیده و بهتر است زیر نظر اداره کل استان نروند. بهتر است برای محتوا ساختار تعریف کنیم.

حسن اسماعیلی سنگری (پایگاه میراث جهانی تبریز) نیز درخصوص ثبت آثار در یونسکو و نبود تعریف چارت سازمانی برای پایگاه‌های ملی و جهانی گفت: طی ۲۵ سال اخیر پایگاه‌های میراث‌فرهنگی به جایگاه والایی رسیده‌اند. تولید علم و نیروهای متخصص همواره در پایگاه‌ها ادامه دارد اما حمایت نیست و نیروها را از دست می‌دهیم. رسمی شدن نیروها از یک سو خوب است و از دیگر سو سبب تهی شدن پایگاه‌های میراث از نیروهای تخصصی شده. چارت سازمانی نداریم. هنوز مدیران پایگاه‌ها و پرسنل آن‌ها ۵ ماه است که حقوق نگرفتند و تکلیف بیمه نامشخص است.

تصمیمات به یکباره که در سفرهای استانی گرفته می‌شود. پیمانی کار کردن، تعریف راه‌های درآمدزایی برای پایگاه‌ها و… از دیگر مشکلات پایگاه‌ها بود که اسماعیلی سنگری به آن اشاره کرد.

صامت اجرایی (مدیر پایگاه بیستون) نیز گفت: هیچ تفاوتی بین فعالیت پایگاه‌ها و ادارات‌کل استان‌ها وجود ندارد و متخصصین در این پایگاه‌ها رشد کردند.

او ادامه داد: گودین تپه و تپه سیلک مهم‌ترین تپه‌های باستانی کشور هستند امروزه با فعالیت پایگاه سیلک جایگاه آن تغییر کرده و گردشگر جذب کرده. معرفی و ماندگار شده. اما گودین تپه چی؟ جاده از وسط آن رد شد، پمپ بنزین روی آن می‌زنند. درخت کاشتند و خاکش را هم می‌برند.

از هیچ یک از خبرنگاران شکایت نداریم

علی دارابی (معاون میراث‌فرهنگی کشور) با تاکید بر آنکه در وزارت میراث شکایتی از هیچ خبرنگاری نخواهیم داشت، گفت: اگر خبرنگاری در راه انجام وظیفه خود کارش را انجام می‌دهد نباید مانع شد.

او ادامه داد: سونامی سفر بعد از کرونا با کمک مدیران میراث و گردشگری کشور مدیریت شد. هفته آینده جلسه‌ای با حضور معاونان میراث و نمایندگان مجلس خواهیم داشت و نقطه نظرات را مطرح می‌کنیم. کارگروهی تشکیل خواهد شد تا نقشه راه جدید ترسیم شود.

دارابی خاطرنشان کرد: میراث‌فرهنگی در دنیا مورد توجه قرار گرفته. یکی از دوستان ما به تازگی به مصر رفته بود و می‌گفت به دلیل ساخت و سازها نمی‌توان اهرام مصر را به سادگی دید. این جای تأمل دارد. ایران تاریخی طولانی دارد و مردمی متمدن. قوانین زیادی برای حفظ میراث‌فرهنگی داریم.

او ادامه داد: سازمان میراث در دوران جنگ تحمیلی شکل گرفتو جای قدردانی از متولیان و پیشکسوتان دارد. درحال حاضر ۱۵۰ پایگاه میراث ملی و جهانی در کشور فعال است و دولت سیزدهم و مدیریت میراث فرهنگی نگاه توسعه‌ای به امور دارد. پایگاه‌ها صرفا نهاد محصور در حوزه خود نباشند و باید توسعه‌ای عمل کنند. اگرچه ارتباط ساختاری آن‌ها ایجاد می‌کند که برنامه و سیاست هارا از وزارتخانه میراث بگیرد اما بازوی اجرایی استانی است.

وزیر میراث‌فرهنگی کشور تصریح کرد: باید دغدغه مدیران پایگاه‌های میراث ملی و جهانی را مرتفع کنیم تا بتوانند به وظایف اصلی خود برسند. در این میان باید آسیب‌شناسی کنیم و حلقه ارتباط پایگاه‌ها با وزارتخانه و ادارات کل استان‌ها مشخص شود. از این رو گفتمان را بر اساس تغییر، تحول و توسعه پیش خواهیم برد.

او درخصوص انتظاراتی که از پایگاه‌های ملی و جهانی وجود دارد گفت: مشکلی که وجود دارد آن است که رابطه پایگاه‌ها با ادارات کل باید مشخص شود و وحدت فرماندهی در استان داشته باشیم. پیوند ارتباط موثری که پایگاه‌ها باید با نهادها و استان‌ها داشته باشند. رگ حیات پایگاه‌ها ارتباط با مردم است. در سیل اخیر که در یزد اتفاق افتاد شاهد حضور تشکل‌های حامیان میراث‌فرهنگی بودم که پای کار بودند و این مهم است. راه اندازی انجمن خیرین میراث‌فرهنگی را در دست اقدام داریم. می‌توان از ظرفیت فعالان میراث در استان‌ها استفاده کرد.

به گفته دارابی، پایگاه‌ها مرکز تربیت و آموزش نیروی متخصص در حوزه میراث هستند و باید کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی به طور منظم برگزار شود. نخستین جلسه شورای میراث فرهنگی در شهریور ماه با حضور رئیس جمهور برگزار خواهد شد و در صدد طرح موضوع جذب اساتید و دانشگاهیان این حوزه هستیم. کارهای پژوهشی معتبر باید تولید کنیم و پایگاه‌های ما باید چنین هویتی داشته باشند.

دارابی خاطرنشان کرد: مطالبه مسئولیت اجتماعی نهادهای مختلف را داشته باشید و توقع داریم رویدادهای مختلف برگزار کنند و تقویم مناسبتی داشته باشند. ما نیز سند تحول و چشم‌انداز داریم و برنامه‌های مختلفی برای معرفی و آموزش داریم اما باید ساختار تشکیلاتی و باز تعریف ماموریت‌ها باید انجام شود. نیروی انسانی بازشناسی شود.

او از تعریف ردیف بودجه برای پرداخت حقوق پرسنل پایگاه‌های میراث‌فرهنگی خبر داد و گفت: مسئله پرداخت حقوق کارکنان پایگاه‌ها از فروردین حل شده اگر پایگاهی در این خصوص مشکل دارد مطرح کند. باید نظام جامع نیروی انسانی را تعریف کنیم.