وزیر ارشاد:
دولت به دنبال کاهش تصدیگری است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در همایش «حکمرانی مردمی در گفتمان عدالت و جمهوریت» با تاکید بر اینکه محافل علمی و دانشگاهی جای گفتوگو درباره مسائل مهم کشور است، به وضعیت اجتماعی و سیاسی پیش از انتخابات سال ۱۴۰۰ اشاره کرد و گفت: تبیین شرایط امروز نمیتواند فارغ از بیان تحولات گذشته باشد چرا که مباحث ناقص ارایه خواهد شد، اگر در رابطه با تکوین و شکلگیری دولت جدید با شعار خدمت به مردم و مردمیسازی دولت با موضوع گسترش عدالت بحث میکنیم، نمیتوانیم شرایطی که از دل آن ضرورتِ پدید آمدن دوره جدید شکل گرفته است را تبیین نکنیم.
به گزارش ایلنا، محمدمهدی اسماعیلی ظهر امروز، دوشنبه در همایش «حکمرانی مردمی در گفتمان عدالت و جمهوریت» به سابقه فعالیتها و تدریس خود در دانشگاه تهران اشاره کرد و گفت: در حوزههای مربوط به افکار عمومی و پیمایشهای مربوط به این موضوع در دو سال ایام منتهی به انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ کار مستمر انجام دادیم که مرور نتایج این پیمایش با توجه به شرایط موجود، لازم است.
وی با بیان اینکه از سال ۱۳۹۷ به بعد با ورود کشور به بحرانهای اقتصادی شاهد شکلگیری شکاف میان دولت و ملت بودیم، اظهار داشت: از سال ۱۳۹۷ تا سال ۱۴۰۰ در همه پیمایشهای افکارعمومی شاهد اُفت شدید اعتماد عمومی به دولت و مدیریت دستگاه اجرایی بودیم که این خطر مهمی بود که سرمایه اجتماعی را تهدید میکرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید براینکه سال ۱۳۹۷ بعد از دور جدید تحریمها که بحرانهای اقتصادی آغاز شد، دچار کاهش محسوس و معنادار اعتماد عمومی بودیم، تصریح کرد: گاهی در جمعهای نخبگانی در این زمینه صحبت میکردیم و در همان ایام در موسسه تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران جلسهای با محوریت همین موضوع داشتیم که یکی از شخصیتهای شناخته شده اصلاحات وضعیت را خطرناک و ویژه دانست؛ البته افراد مختلف وضعیت و شرایط عمومی را چنین تحلیل میکردند؛ این وضعیت عمومی دولت وقت بود.
اسماعیلی بت بیتم تیمگخ امید به آینده و شاخصههای مهمی که در حوزه سرمایه اجتماعی داشتیم دچار تضعیف شده بود، خاطرنشان کرد: مردم دولت را کمکار، کمتحرک و دولتی با زمینههای ایجاد فساد به ویژه با ارز ۴۲۰۰ که عمدتا پروندههای فساد گسترده را درپی داشت و ضربه سنگینی به اعتماد عمومی وارد کرد، میشناختند.
وی ادامه داد: در کنار این اتفاقات شاهد حضور رئیسی در راس دستگاه قضایی کشور بودیم؛ ایشان در شرایطی که فرایند کاهشی در اعتماد مردم به دولت وجود داشت، با شیب معناداری بهسمت افزایش اعتماد مردم به دستگاه قضایی روبرو بود. به طوری که اعتماد عمومی به این دستگاه در اواخر مسئولیت ایشان به ۶۲ درصد رسید؛ یعنی ما در نگاه به کارکرد دو مجموعه از نظام، با دو فرایند متفاوت روبرو بودیم. یک مجموعه از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ شیب رو به پایین تندی را طی میکرد که عدد محبوبیت رئیسجمهور وقت در آمارهای ایسپا حدود ۵ تا ۷ درصد بود و در مقابل رئیس دستگاه قضایی به دلیل کارآمدی و تحولی که ایجاد کرده بود با فضای اعتماد و کارآمدی بالایی روبرو بود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه در سه ماه پایانی منجر به انتخابات سال ۱۴۰۰ وقتی پیمایشها را با حضور مجموعههای معتبر بررسی میکردیم با دو مساله مهم مواجه شدیم، ابراز داشت: یک مساله نگرانی از کاهش مشارکت عمومی بود که در انتخابات مجلس خودش را نشان داده بود و عدد مشارکت ۴۲ درصد بود و خطی که دشمنان انقلاب و شبکههای رسانهای آنان دنبال میکردند. این بود که انتخابات ریاستجمهوری را به مشارکت زیر ۲۰ درصد برسانند.
اسماعیلی افزود: نکته دوم آنکه در همه پیمایشهای انجام شده، رئیسی با عنوان یک گزینه با فاصله بسیار زیاد نسبت به دیگر افراد با اقبال مردمی روبرو بود و این خطر بسیار جدی بود که اگر این گزینه مورد اقبال مردم، کارآمد، تحولآفرین و مردمگرا به هر دلیلی در انتخابات حاضر نشود، نگرانی اول که کاهش مشارکت بود، محقق شود.
وی با تاکید بر اینکه باید صحنه جامعهشناختی و سیاسی کشور را تصور و ترسیم کنیم و سپس درباره آن صحبت کنیم، بیان کرد: بهار سال ۱۴۰۰ فضا و مشکلات کشور برای ما و شخص رییسی روشن بود. ایشان از کسری بودجه ۴۵۰ هزار میلیاردی و ۲۸۰ هزار اوراق سررسیده شده و مطالبات گسترده که دامنزده شده بود و لوایح متعددی که بار سنگینی برای نظام دستمزد ایجاد میکرد، اطلاع داشت.
به گفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، میتوانستیم زمینههای زیادی فراهم کنیم تا شخصیت محبوبی همچون رئیسی وارد این میدان نشود که در این صورت به لحاظ مشارکت ضربه سنگین به انتخابات وارد میشد اما رئیسی کار سختتر و مشکل را انتخاب کرد و به صحنه آمد.
اسماعیلی به اصلاح وضعیت ارز ۴۲۰۰ توسط دولت اشاره کرد و یادآور شد: همه کارشناسان اقتصادی بر ضرورت این کار تاکید داشتند و اذعان به اشتباه بودن تصمیم سال ۱۳۹۷ داشتند؛ البته این کار برای دولت مردمی سخت بود چرا که تنشهای بازار را شاهد بودیم؛ بالاخره حذف یارانه اقلام اساسی، میتوانست قیمت اقلام دیگری که وابستگی به آنها دارند را تحت تاثیر قرار دهد اما کار بزرگ و اصلاحات اساسی حتما با مشکلاتی همراه است.
وی اضافه کرد: اگر دولت رئیسی در اردیبهشت سال ۱۴۰۰ آمادگی ورود به انتخابات را اعلام کرد و شعارهای دولت مردمی، ایران قوی و دولت قوی را مطرح کرد، با در نظر گرفتن همه مشکلات و همه فرصتها بود و این کار بازگشت دوباره دولت به مردم بود که منجر به حذف تصویر بیتحرکی و بیتصمیمی دولت از اذهان عمومی و اصلاح تصویر دولت از یک دولت کمکار و نشسته به یک دولت ایستاده و پرکار بود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به افزایش دو برابری حجم معاملات منطقهای کشورمان اشاره و عنوان کرد: امروز که یک سال از انتخابات ریاستجمهوری گذشته است، میتوان برخی از موضوعات را به گفتوگو بگذاریم؛ دولت رویکرد خود در سیاست خارجی به بنبست رسیده را به دیپلماسی فعال تغییر داده است بهگونهای که تنها در یک هفته گذشته شاهد حضور سه رئیسجمهور منطقهای در تهران بودیم.
رئیسی با بیان اینکه مردم و بخشخصوصی فعال شدهاند و مسائل فسادساز در حال حذف است و تحول در حرکت دولت قابل مشاهد است، گفت: اعضای هیأت دولت مداوم در میان مردم هستند و شخصاً در یک سال حدود ۳۵ سفر استانی داشتهام و در برخی از این سفرها به عنوان نماینده رئیس جمهور مسائل و مشکلات را بررسی میکنم و در بخش مدیریت دولت که حوزه نرم قدرت است باید موضوعات مهم را به میان مردم آورد.
وی به رصد لحظهای و روزانه مشکلات توسط دولت اشاره کرد و اظهار داشت: به مشکلات کشور واقف هستیم و میدانیم مردم در حوزه مسائل اقتصادی با مشکلات جدی روبرو هستند بنابراین این گره باید باز شود؛ اگر ما در سیاستخارجی، سیاستداخلی و حوزههای اجتماعی و فرهنگی حرکت کنیم اما حوزه اقتصاد اصلاح نشود، این حرکت عقیم خواهد بود، به همین خاطر دولت مردمی نقطه اتکای خودش را بر حل مشکلات موجود قرار داده است و شخص رئیسجمهور و معاون اول روزانه بیشترین وقت و تمرکز خود را به حل مسائل اقتصادی اختصاص میدهند.
به گفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، معتقدم جمهوری اسلامی برای ورود به دوره جدیدی که رهبری با انتشار بیانیه گام دوم و کلید واژه مهم تحول شروع کردند، باید تحول در عرصههای مختلف حاکمیتی و نظام حکمرانی جدید که در آن سویههای ارتباط میان دولت و مردم بهدقت تعریف شده باشد، وجود داشته باشد. با این وجود امید و امیدواری به آینده ممکن و فراهم است؛ هرچند مسیری دشوار است.
اسماعیلی ادامه داد: دولتی که رئیسی تحویل گرفتند با مشکلات متعدد حوزه اعتماد اجتماعی و بنبستهای اقتصادی و سیاست خارجی و داخلی روبرو بود بنابراین با این شرایط، دولت تحویل گرفته شد، به هر حال از روز نخست آغاز به کار دولت مردمی، در مسیر اصلاح و حل مشکلات گامهای برداشته شده است.
وی تغییر ریلگذاری حوزههای مختلف را مشهود دانست و تصریح کرد: اتفاقات مهمی در سطح مدیریت امور جامعه رقم خورده است و امروز جامعه ایرانی با یک دولت مردمی که بنای خودش را در کاهش تصدیگریها و افزایش حمایتها و رفع موانع قرار داده است، میتواند به رفع موانع پیشرو امیدوار باشد.
اسماعیلی با بیان اینکه در موضوع فرهنگ و هنر به دنبال تحول عمیق هستیم، گفت: دولت مردمی در راستای تحقق اهدافش به دنبال عدالت فرهنگی است و بر همین اساس در سفرهای استانی خود با حضور در مناطق کم برخوردار از چهرههای شاخص فرهنگ و هنر مناطق بازدید و تجلیل میکنم. به عنوان مثال در سفر اخیر به استان آذربایجانغربی با مراجعه به یک روستا از هنرمند ۱۰۷ ساله موسیقی مقامی اهل سنت تقدیر کرده و گواهینامه درجه یک هنری به این پیشکسوت تقدیم شد. همچنین هفته گذشته در سفر استانی به اصفهان با حضور در بیابانهای اطراف شهرضا از پدر شهیدی که به تنهایی در یک مزرعه زندگی میکرد و به خاطر تبحری که در زمینه آواز اصیل ایرانی داشت مورد توجه جامعه هنری قرار گرفته بود، تجلیل کردیم زیرا معتقدم جامعه هنری کشور، یک جامعه عمیق است و فقط خلاصه در چهرههای شناخته شده در سینما و تلویزیون نیست.
وزیر فرهنگ به تابلوی ۱۱۰ متری استاد حبیبالله صادقی اشاره کرد و گفت: این نقاشی به زودی رونمایی میشود که از تاسیس ایران بزرگ و تا تشییع پیکر شهید حاج قاسم سلیمانی را روایت میکند و ۱۱۰ متر طول دارد. حمایت وزارت فرهنگ از جریان هنری لزوماً دفاع از چند چهره رسانهای و سینمایی نیست و همه هنرمندان قابل احترام هستند و بنای دولت مردمی دفاع از همه اهالی فرهنگ و هنر است.
گفتنی است، همایش یکروزه «حکمرانی مردمی در گفتمان عدالت و جمهوریت» با همکاری مشترک مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری و دانشگاه تهران و با حضور جمعی از وزرای دولت، نخبگان، استادان و صاحبنظران دانشگاهی در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد.
وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و کشور در کارگاه «تبیین گفتمان دولت» این همایش به بیان دیدگاههای خود پرداختند و در کارگاه «حکمرانی مردمی در اقتصاد» نیز «سید احسان خاندوزی» وزیر امور اقتصادی و دارایی پاسخگوی سؤالات دبیر و میهمانان این نشست بود.