در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
سینمای ترکیه سینه به سینه‌ی سینمای آمریکا و اروپا/ اکران در زمان فعلی فیلم‌سوزی است
مهرداد غفارزاده، کارگردان فیلم «ترانه‌ای عاشقانه برایم بخوان» می‌گوید: سینمای ترکیه با پیشرفت‌هایی که داشته به سینمای اروپا و امریکا خیلی نزدیک شده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، فیلم سینمایی «ترانه‌ای عاشقانه برایم بخوان» در سال ۱۳۹۷ به طور مشترک میان ایران و ترکیه تولید شد. این فیلم به تهیه‌کنندگی امیرشهاب رضویان و کارگردانی مهرداد غفارزاده ساخته شده که فیلمبرداری آن در استانبول ترکیه انجام شده است. در این فیلم بازیگرانی چون یوسف چیم، علی بوراک ، پژمان بازغی، افسانه پاکرو و امید روحانی به ایفای نقش پرداخته‌اند. اکران عمومی این فیلم از ۲۶ بهمن ماه آغاز شده و همچنان در کنار آثار دیگر در حال نمایش در سینماهای سراسر کشور است. با مهرداد غفارزاده (کارگردان فیلم) گفتگویی انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید:
در سال‌های اخیر تولیدات مشترک بیشتر مورد توجه سینماگران ایرانی قرار گرفته است. دلیل اینکه تصمیم گرفتید فیلمی با مشارکت سرمایه گذاران ترک و کمپانی‌های ترکیه‌ای تولید کنید چه بود؟
اگر بخواهم به صورت کلی عرض کنم دلیل اول این بود که من خودم آذری هستم و همیشه علاقه زیادی به سینمای ترکیه و فیلم‌ها و سریال‌هایی ترمیه‌ای داشتم و دوست داشتم که روزی بتوان فیلمی در این کشور تولید کنم. دلیل بعدی اینکه صنعت فیلمسازی ترکیه در این سال‌ها بسیار پیشرفت کرد و خیلی از کشورهای از جمله کشورهای حاشیه خلیج فارس روی آوردن به سریال‌های ترک و آن‌ها را دنبال می‌کنند. سینمای ترکیه تا حدی در دنیا توانسته مخاطب جذب کند که حتی در آمریکای لاتین نیز فیلم‌ها و سریال‌های این کشور فروش بالایی داشته‌اند. یک آماری مرتبط به چند سال گذشته وجود دارد که فیلم‌های ترکیه حدود ۲۸۰ میلیون دلار فروش داشته است که حتما در این سال‌ها بیشتر هم شده است. صنعت فیلم ترکیه خیلی حرفه‌ای پیش رفته است و در حوزه‌های مختلف تولید، پخش و زیرساخت‌ها توانسته خیلی به روز عمل کند. در مارکتینگ در ترکیه هر سریالی که بازخورد مناسبی از مخاطبان دریافت نمی‌کند بلافاصله تمام می‌شود و اجازه ساخت قسمت‌ها و فصل‌های بعدی را پیدا نمی‌کند. سریال‌های ترکیه‌ای الان شانه به شانه‌ی سریال‌های آمریکایی و اروپایی پیش می‌روند و توانسته‌اند بازار گسترده‌ای را چه در داخل ترکیه و چه در جهان برای خود دست و پا کنند. از همین جهت وقتی این کشور همچین صنعت پردرآمد و اصطلاحا حاصلخیزی دارد، ما به این نتیجه رسیدیم که یک تولید را به صورت مشترک با این کشور داشته باشیم که با توجه به فرهنگ نزدیک مردم ما و مردم ترکیه قابلیت اکران در هر دو کشور را داشته باشد. فیلم دو سال پیش در ترکیه اکران سراسری شد ولی در ایران به دلیل همین مشکلات کرونا دو سال متوقف شد و به دلیل اینکه سرمایه دوستان دچار چالش شده بود تصمیم گرفته شد تا در این زمان فیلم اکران شود.
از شرایط اکران فیلم راضی هستید؟ عموما اکران فیلم‌هایی که بعد از جشنواره فجر به نمایش درمی‌آیند دچار افت می‌شود. از طرفی در حال گذراندن پیک کرونا هستیم و ظرفیت سالن‌ها تعدیل شده است.
واقعا با توجه به شرایط فعلی، اکران فیلم در این زمان که هم بعد از جشنواره فجر تب سینما رفتن فروکش می‌کند و هم اینکه اوج پیک کرونا را شاهد هستیم، به نوعی فیلم‌سوزی محسوب می‌شود و این حتما نظر من نبوده و حتی من با اکران این فیلم در این زمان مخالفت هم کردم. ولی خب به هر حال دلایلی از طرف تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار وجود داشت که فیلم بیش از این نباید در پشت صف اکران باقی بماند. کرونا شرایطی را به وجود آورده است که هرچه پیش می‌رویم اوضاع در سینما بدتر می‌شود زیرا فیلم بیشتری خاستار اکران می‌شوند. به هر حال فیلم علیرغم میل قلبی من اکران شد و خب از قبل هم مشخص بود که این زمان اکران مناسبی برای یک فیلم نیست. از شانس ما نیز بلافاصله بعد از اکران فیلم با همه گیری اومیکرون طرفیت سالن‌ها ۵۰ درصد شد و کار را برای همه فیلم‌های در حال اکران سخت‌تر کرد.
تبلیغات در سینمای امروز عامل مهمی در فروش فیلم‌ها شده است، در این زمینه برنامه‌ای داشتید؟
من یک گلایه‌ای که از تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار فیلم دارم که در بخش تبلیغات فیلم خوب عمل نکردند. فیلم «ترانه‌ای عاشقانه برایم بخوان» فقط در فضای مجازی به صورت محدود ولی در حوزه تبیلغات محیطی و تلویزیونی تبلیغاتی نداشته است. به هر حال این عوامل در فروش فیلم‌ها اثرگذار است زیرا خیلی از مردم اصلا در جریان اکران فیلم قرار نمی‌گیرند. از طرفی من به هیچ عنوان از دوبله فیلم راضی نیستم و بدون اطلاع من این دوبله انجام شده است.
درنظر داشتید فیلم با زیرنویس فارسی اکران شود؟
بله من از اول اصرار داشتم که کار زیرنویس باشد تا آسیبی به حس و حال فیلم و بازیگرها وارد نشود. حتی در زمان افتتاحیه فیلم هم من شرط کردم که اگر کار دوبله نمایش داده شود من اصلا شرکت نخواهم کرد. من فکر میکنم دوبله خیلی به کلیت فیلم لطمه زده است و این موضوع را در کامنت‌هایی که مردم می‌گذارند کاملا مشهود است. این اتفاق حال و هوای فیلم را کاملا از بین برده است و مانعی برای انتقال حس بازیگر به مخاطب شده است. من از اول هم با دوبله شدن زبان ترکی فیلم مخالفم و اصرار دارم که فیلم به زبان اصلی و به صورت زیرنویس اکران شود. من خودم یک هفته قبل از اکران عمومی متوجه شدم که فیلم دوبله شده است و متاسفانه با من هماهنگی صورت نگرفت. به نظر من به عنوان کارگردان اگر هم قرار است فیلم فقط با دوبله اکران شود باید یک دوبله خوب بر فیلم گذاشته شود و این دوبله فعلی اصلا دوبله قابل قبولی نیست.
در فیلم تلاش کردید که به سینمای ترکیه و داستان‌های متداول فیلم‌ها و سریال‌های ترکیه‌ای نزدیک شوید؛ یکسان‌سازی فرهنگ ایرانی و ترکیه‌ای کار سختی در این زمینه نبود؟
عناصری که من در فیلم سعی کردن به وجود بیاورم از جمله داستان عاشقانه، ترانه‌های ترکی و فضای قصه محور آن همه در راستای روابط انسانی و عشق شریفی است که تلاش میکنم در کارهایم از آن بی‌بهره نمانم. البته با محدودیت‌هایی که سینمای ما دارد تلاش کردن تا قصه دچار دوگانگی نشود و یک داستان ترو تمیزی را برای مخاطبان روایت کنم. میخواستم از عناصر تجاری و کلیشه‌ای یک مقداری فاصله بگیرم و همه موارد کارگردانی را به شکل سنگین‌تری برگزار کنم. همه اینها به هر حال هزینه دارد و دوری از آن‌ها نیز شاید کار را برای اکران سخت کند اما از اول هم قصد داشتم فیلمی متناسب با فضای خانواده و در بستری عاشقانه بسازم.
فیلم با چه درصدی از مشارکت بین طرف ایرانی و ترکیه‌ای ساخته شده است؟
این فیلم جزو اولین کارهایی بود که در سال ۹۷ با مشارکت بخش خصوصی بین ایران و ترکیه ساخته شد. از میزان دقیق مشارکت اطلاعی ندارم اما فیلم با مشارکت تقریبا ۵۰ درصد تولید شده است مه نیمی از آن از سرمایه گذار داخلی و نیم دیگر با مشارکت سرمایه گذار ترک بوده است.
ما در این سال‌ها شاهد تولیدات مهمی با طرف‌های ترکیه‌ای بودیم که بعضا دچار مشکل مالکیتی هم شده است. شما برای اینکه کار دچار مشکل نشوید چه کردید؟
ما جزو اولین گروه‌هایی بودیم که برای همکاری جدی و ساخت فیلم به ترکیه رفتیم. برای پیدا کردن یک شریک معتبر یعنی کسی که بتوانیم اعتماد دو طرفه در تولید به وجود بیاوریم خیلی سخت بود و حدود ۶ ماه رفت و آمد ما به ترکیه طول کشید و شاید نزدیک به ۳۰ کمپانی را مورد ارزیابی قرار دادیم و با آن‌ها گفتگو کردیم. نکته‌ای وجود داشت این بود که خود کمپانی‌ها میگفتند که از طرف ایران خیلی‌ها آمدند با ما کار کنند ولی فقط در حد گفتگو باقی مانده و ایرانی‌ها خیلی جدی نیستند. من فکر میکنم دیلیل اصلی این اتفاق این است که سینمای جهان به سمت حرفه‌ای شدن و صنعتی شدن است ولی ما همچنان در سینمای ایران به شکل سنتی فعالیت میکنیم و در مواجهه با سینمای دنیا کمی ترس همکاری مشترک داریم. ما در واقع دنبال فیلم ساختن در ترکیه نبودیم و می‌خواستیم که یک محصول مشترک با مشارکت طرف ایرانی و ترکیه‌ای بسازیم که قابلیت نمایش در هر دو کشور را داشته باشد.
در فیلم تلاش کردید که به سینمای ترکیه و داستان‌های متداول فیلم‌ها و سریال‌های ترکیه‌ای نزدیک شوید؛ یکسان‌سازی فرهنگ ایرانی و ترکیه‌ای کار سختی در این زمینه نبود؟
عناصری که من در فیلم سعی کردن به وجود بیاورم از جمله داستان عاشقانه، ترانه‌های ترکی و فضای قصه محور آن همه در راستای روابط انسانی و عشق شریفی است که من تلاش میکنم در کارهایم از آن بی‌بهره نمانم. البته با محدودیت‌هایی که سینمای ما دارد تلاش کردن تا قصه دچار دوگانگی نشود و یک داستان ترو تمیزی را برای مخاطبان روایت کنم. من میخواستم از عناصر تجاری و کلیشه‌ای یک مقداری فاصله بگیرم و همه موارد کاگردانی را به شکل سنگین‌تری برگزار کنم. همه اینها به هر حال هزینه دارد و دوری از آن‌ها نیز شاید کار را برای اکران سخت کند اما من از اول هم قصد داشتم فیلمی متناسب با فضای خانواده و در بستری عاشقانه بسازم.
