انتقادهای پهلوان اسحاق بلوچ‌نسب از برگزاری یک جشنواره؛
رویداد ساحل مکران را بدون هماهنگی با انجمن موسیقی برگزار کردند/ دعوت از یک نفر برای ده شب اجرا چه معنایی دارد؟
رئیس انجمن موسیقی چابهار با انتقاد از برگزاری جشنواره با یک نوازنده و خواننده، می‌گوید: هنرمندانی که در روستاهای چابهار هستند هیچ کار و کاسبی ندارند و منتظر چنین اتفاقاتی هستند و انتظار می‌کشند تا برنامه‌ای باشد و آن‌ها در آن شرکت کنند و پولی دستشان را بگیرد. در این میان اما بی‌توجهی مسئولان به حد اعلای رسیده.
به گزارش خبرنگار ایلنا، برگزاری جشنواره گردشگری مکران در منطقه آزاد چابهار با یک خواننده و نوازنده طی مدت ده روز، اعتراض مدیر انجمن موسیقی چابهار را به دنبال داشت. پهلوان اسحاق بلوچ نسب، هنرمند پیشکسوت و سرپرست گروه «ساحل مکران» با بیان اینکه همه هنرمندان منطقه از نحوه برگزاری جشنواره گله دارند، می‌گوید: "این همه هنرمند بیکار در روستاها داریم که به پول نیاز دارند، چطور می‌شود این آدم‌ها را نمی‌بینند و فقط یک آدم دیده می‌شود."
برگزاری جشنواره مکران چرا موجب انتقاد شما شده است؟
این اتفاق نه تنها اعتراض من بلکه اعتراض اهالی موسیقی بلوچستان و چابهار را به دنبال داشت. راستش را بخواهید مرا از وجود این اتفاقی باخبر نکردند، درحالیکه به هرحال انجمن نمایش هر شهر و استان باید از برگزاری رویدادهای فرهنگی باخبر شود؛ حال اگر آن اتفاق مربوط به موسیقی هم باشد چنین تعاملی اهمیت خیلی بیشتری پیدا می‌کند. درباره این اتفاق نوشته بودند: نخستین جشنواره گردشگری «ساحل مکران». در ادامه گفته‌اند هنرمندان بسیار خوب و ملی و داخلی و خارجی و بین‌المللی در این رویداد حضور خواهند داشت. این جشنواره را یک نفر از تهران قرارداد بسته و اجرا کرده است که من او را از نزدیک ندیده‌ام. فردی که گفتم به سراغ شخصی رفته که اصلا ساکن چابهار و توابع آن نیست و در شهر یا روستاها یا طراف نیک‌شهر یا قصر قند ساکن است و با این شخص قرارداد بسته است. یعنی واقعا در چابهار و کنارک و دشت یاری و باقی روستاها و مناطق افرادی پیدا نشده‌اند که بر موسیقی اشراف داشته باشد و طرف قرارداد قرار گیرند؟
مگر انجمن موسیقی چابهار به لحاظ قانونی رسمیت ندارد؟
انجمن موسیقی شهرستان ما رسمیت دارد و همه می‌دانند خودم مسئول آن هستم. اما از کلیت و جزییات برگزاری جشنواره با خبر نشده‌ام. نباید در انجام اتفاقات فرهنگی فرد و افراد در نظر گرفته شوند. منظورم این است که برای هماهنگی‌ها و معرفی هنرمندان موسیقی نه به من، بلکه لااقل به تشکلی که انجام امور هنری عرصه موسیقی را به عهده دارد و انجمن موسیقی نام دارد، مراجعه می‌کردند که متاسفانه این اتفاق نیفتاده است.
شما چطور از برگزاری جشنواره با خبر شدید؟
ما خبر این اتفاق را در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دیدیم و تعجب کردیم. واقعا اینکه در میان این همه روستا با این همه هنرمند، یک خواننده وجود داشته باشد عجیب است و مسئولان جشنواره فقط یک خواننده را برای اجرای همه برنامه‌ها انتخاب کرده‌اند. این رویداد، جشنواره‌ای است که یک خواننده و یک نوازنده دارد. هیچ جای دنیا چنین نیست!
در خلال همه این اتفاقات آنچه دانستنش برایتان مهم است، چیست؟
می‌خواهم بدانم مدیرکل ارشاد منطقه آزاد چابهار از برگزاری چنین جشنواره‌ای باخبر بوده یا خیر؟ او از سفارش‌دهندگان برنامه بوده یا خیر؟ اگر بی‌خبر بوده که جای بحث و انتقاد دارد و اگر باخبر بوده چرا انجمن موسیقی را مطلع نکرده؟ اگر می‌گویند اسحاق بلوچ‌نسب ناز می‌کند اما مسئول انجمن موسیقی که هست، باید مرا از همان اول در جریان می‌گذاشتند ولی این کار را نکردند.
برگزاری این رویداد چه بازخوردی بدی برای شما داشته است؟
بزرگترین مشکل این است که نوازنده‌ها و خواننده‌های منطقه همه چیز را از چشم من می‌بینند. آن‌ها از من شاکی و ناراحت هستند، تماس می‌گیرند و می‌گویند مگر شما مسئول ما نیستی! می‌گویند چطور شما از چنین اتفاق بزرگ و مهمی بی‌خبری و برگزارکنندگان از مناطق دیگری خواننده و نوازنده می‌آورند! آن‌ها در این شرایط بد که موسیقی با رکود مواجه است و همه اهالی موسیقی در حسرت اجرا مانده‌اند، از اینکه یک نفر به تنهایی اجرای چندین برنامه را به عهده بگیرد، ناراحت هستند. قطعا برنامه بودجه خوبی هم داشته است. طبعا وقتی از تهران با آن همه تشکیلات می‌آیند، یعنی بودجه خوبی هم دارند، بعد حساب کنید هیچکدام از هنرمندان منطقه ریالی از آن بهره نبرند. حتی از سیستم‌های صوتی شهر هم استفاده نکردند درحالیکه بچه‌های چابهار بهترین و کامل‌ترین سیستم‌های صوتی را دارند.
اخیرا شعب انجمن موسیقی شهرستان‌ها توسط دفتر موسیقی وزارت ارشاد به موسسات خصوصی تبدیل شدند. این اتفاق دلیلی بر بی‌‌اعتبار شدن تشکلی که شما مسئولیت آن را به عهده دارید، نیست؟
بله خب این تغییر بی‌‌تاثیر نبوده، اما آنچه باعث تغییرات اساسی شد تبدیل اداره ارشاد به اداره کل منطقه است که در راستای تبدیل چابهار به منطقه آزاد رخ داده است. هر کس غیر از این می‌گوید؛ عملکرد ارشاد طی یک سال گذشته را منتشر کند. نه فقط در حوزه موسیقی، در حوزه‌های دیگر هم هیچ اتفاق مثمرثمری رخ نداده. کارنامه یک سال گذشته ارشاد گویای همه اینهاست. الان سوال من این است که آیا مسئولان در چابهار، کنارک و دشت یاری و دیگر بخش‌ها کسی را سراغ نداشته‌اند تا با آن‌ها قرار ببندند؟ اصلا من نمی‌گویم چنین قراردادی باید در موسسه یا انجمن موسیقی چابهار امضا شود، اما اگر مسئله‌ای در میان نبوده چرا این قرارداد را در تهران امضا نکرده‌اند. هنرمندانی که در روستاهای چابهار هستند هیچ کار و کاسبی ندارند و منتظر چنین اتفاقاتی هستند و انتظار می‌کشند تا برنامه‌ای باشد و آن‌ها در آن شرکت کنند و پولی دستشان را بگیرد. در این میان بی‌توجهی مسئولان به حد اعلای رسیده.
چابهار به جز گروه «ساحل مکران» که خودتان سرپرستی‌اش را به عهده دارید، گروه دیگری دارد؟
مگر می‌شود گروه موسیقی نداشته باشیم. چابهار گروه‌های خوبی دارد که «ساحل مکران» هم یکی از آن‌هاست. می‌گویند گروهی نبوده که آن‌ها را به اجرا دعوت کنیم؟ اگر اینطور است چرا به ما مراجعه نکردند؟ می‌آمدند و می‌گفتند ما به یک گروه موسیقی نیاز داریم.
شیوه و زمان اجراهای جشنواره گردشگری چگونه بوده؟
تا آنجا که می‌دانم ۱۰ شب اجرا بوده و در هر روز دو اجرا می‌رفته‌اند، یکی بعد از ظهر و دیگری شب. شاید هم تعداد سانس اجراها بیشتر بوده. از جزییات بی‌خبرم اما یک نفر که از دوستان ما هم هست، در همه سانس‌ها اجرا رفته است. حرفم این است که این همه هنرمند بیکار در روستاها داریم که به پول نیاز دارند، چطور می‌شود این آدم‌ها را نمی‌بینند و فقط یک آدم دیده می‌شود. اگر کسی نمی‌خواست با من صحبت کند لااقل با زرآبادی‌ها، کنارکی‌ها، نگوری‌ها و هنرمندان روستاهای دیگر مشورت می‌کردند. بعد هم وقتی می‌گویند «اجرای ساحل نشینان» لااقل باید به روستاهای ساحلی بروند که اینطور هم نبوده. چرا از هنرمندان دشت یاری استفاده نکردند؟
اداره میراث فرهنگی چقدر با شما تعامل داشت؟
هیچ. میراث فرهنگی ساکت و آرام است و واکنشی ندارد. آقایی به نام حسینی مسئولیت بخش گردشگری را به عهده دارد که من ایشان را ندیده‌ام و فقط اسمشان را شنیده‌ام. مشکلات ایجاد شده فقط به دلیل تغییر وضعیت ارشاد است.
از زمان تزریق واکسن کرونا، کسب و کار هنرمندان موسیقی سیستان و بلوچستان بهتر شده؟
خوشبختانه ما اینجا در چابهار کرونا نداریم و خیلی با این مریضی مواجه نیستیم. افراد کمی هم ماسک می‌زنند. طبعا اگر برنامه‌ای باشد فضا برای اجرای هنرمندان مهیا است، اما مشکل اینجاست که اجرایی نیست به این دلیل که می‌گویند بودجه‌ای وجود ندارد. آموزشگاه‌ها هم باز هستند. گروه‌های پاپ هم معمولا اجراهایشان صدها تماشاچی دارد. مسئله این است که اهالی موسیقی در شرایط عادی هم اوضاع خوبی ندارند و این موضوع ربطی به شیوع و تمام شدن کرونا ندارد.
گروه خودتان «ساحل مکران» هم فعال است؟
بله مشکلی در این‌باره وجود ندارد. ما در گروه‌مان نوجوان و جوان هم داریم. مشکل اینجاست که در برنامه‌هایی که در شهرها و روستاها برگزار می‌شود هیچ نمایی از موسیقی اصیل بلوچستان وجود ندارد و موسیقی ما در حال از بین رفتن است. اگر می‌خواهند کار مثبتی انجام دهند چرا روی فرهنگ غنی بلوچستان سرمایه‌گذاری نمی‌کنند؟ چرا کمک نمی‌کنند تا هنرمندان محلی هم بتوانند درآمدی داشته باشند؟
شما که خودتان مسئول انجمن موسیقی هستید چرا برای برگزاری اجراها و حتی جشنواره‌های محلی اقدام نمی‌کنید؟
ما چنین کاری کرده بودیم و قرار بود بیستم همین ماه برنامه‌ای را در کیش برگزار کنیم و طرحش را هم برای ارشاد فرستاده بودیم اما متاسفانه مدیرکل ساکت شد و پاسخی نداد در نتیجه اتفاقی نیفتاد. حتی با آقای محمدرضا درویشی هم صحبت‌هایی کرده بودم و از من پرسیده بود خودت هستی و میایی، که من گفتم بله خودم هم هستم و شمشوک (آوازخوان زن بلوچ) را هم با خودم می‌آورم. در ادامه هم آثار خودمان و گروه و هم آثار شمشوک را برایشان فرستادیم، آثار جوانترها را هم برایشان ارسال کردیم، تقریبا همه چیز تمام شده بود اما مدیرکل سکوت اختیار کرد!
نظرتان درباره آینده موسیقی منطقه خودتان و دیگر مناطق کشور چیست؟
به نظرم اوضاع بدتر می‌شود و بهتر نخواهد شد.
درخواستتان از مسئولان پایتخت چیست؟
انجمن موسیقی ایران که در تهران واقع است می‌تواند به این موضوع و چنین اتفاقاتی ورود کند و توضیح بخواهد. مسئولان مربوطه در تهران می‌توانند گزارش برگزاری جشنواره گردشگری ساحل مکران را از برگزارکنندگان بخواهند تا همه چیز وجهه قانونی‌تری به خود بگیرد. از برگزارکنندگان بخواهند اسامی هنرمندان شرکت کننده در این رویداد و گزارش اجراهای آن‌ها را در اختیارشان بگذارند و بگویند چه بودجه‌ای و چطور هزینه شده است. باید مشخص شود اگر ما شعبه‌های انجمن موسیقی تهرانیم چرا در جریان این مورد نیستنیم؟ مگر اینکه منطقه آزاد جزو کشور ایران نباشد. می‌گویند جشنواره گردشگری «ساحل مکران». ساحل مکران همین جایی است که ما زندگی می‌کنیم. اگر خبر این اتفاق به گوش ما نمی‌رسید و برخی هنرمندان معترض نمی‌شدند، برگزارکنندگان ما را در جریان نمی‌گذاشتند.
اگر ناگفته‌ای مانده بفرمایید.
صریحا بگویم که ما مخالف آوردن گروه‌های سنتی دیگر یا موسیقی پاپ نیستیم، ولی تعهد داریم که از هنرمندان انجمن حمایت کنیم و این جشنواره نقطه قوتی برای نشان دادن ظرفیت‌ها و توانمندی وقدرت موسیقی قوی اقوام به ویژه مکران زمین است. انتظار می‌رود با شکل‌گیری اداره کل ارشاد منطقه آزاد، هنرمندان بومی که از همه چیز محرومند از اعتبارات این جشنواره‌ها بهره‌مند شوند. فراموش نکنیم بلوچستان و منطقه ما، روستاهای زیادی دارد. در همه این روستاها و شهر چابهار هنرمندانی هستند که به خوبی و مهارت می‌نوازند و می‌خوانند. این واقعا اغراق نیست. این را در نظر داشته باشید که این هنرمندان محروم از همه چیز، دو سال است هیچ اجرایی نداشته و از موسیقی درآمد کسب نکرده‌اند.
