استعارهی مفهومی در کتاب «استعاره و شناخت»
کتاب استعاره و شناخت که در سال ۱۳۹۷ برای اولین بار منتشر شده بود، اخیرا به چاپ دوم رسید.
به گزارش ایلنا، کتاب استعاره و شناخت تألیف آزیتا افراشی که در سال ۱۳۹۷ به همت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برای اولین بار منتشر شده بود، اخیرا به بهای ۳۸ هزار تومان به چاپ دوم رسید.
استعاره و شناخت به تالیف آزیتا افراشی، کتابی درباره استعاره مفهومی در زبانشناسی شناختی و ارتباط آن با ابعاد مختلف زندگی ادبی و فرهنگی انسان است.
استعارهی مفهومی یک پدیدهی چندبُعدی است که موجب شده پژوهشگرانی با تخصصهای گوناگون به آن بپردازند. استعارهی مفهومی در زبان خودکار، ادبیات، رشد و فراگیری زبان کودک، عصبشناسی، نشانهشناسی، دینپژوهی، مطالعات ترجمه، مطالعهی فرهنگ، رسانه و حوزههای دیگر، موضوعِ پژوهش بهشمار میآید.
گاهی نیز استعارههای مفهومی، خود موضوع پژوهش نیستند ولی به مثابهی ابزار، در حوزههای دیگری چون سبکشناسی، جامعهشناسی، روانشناسی و واژگاننگاری بهکار گرفته میشوند.
کتاب حاضر در ۹ فصل تالیف شده است: فصل ۱: پیشزمینه، که به اجمال به مبانی عصبشناختی استعارههای مفهومی میپردازد؛ فصل ۲: استعارهی مفهومی چیست؟ ، ساخت استعاره و انواعِ آن را توضیح میدهد. فصل ۳: استعاره و حسآمیزی؛ که نخستین بار به زبان فارسی در همین کتاب به آن پرداخته شده است. فصل ۴: استعارههای عواطف؛ فصل ۵: استعاره و فعلهای حسی؛ که رابطهای است بین دو حوزهی مطالعه یعنی فعلهای حسی و مطالعات استعاره که در آثار غیرایرانی و ایرانی پیشینهای ندارد و نخستین بار در این کتاب در قالب فصلی مجزا به آن پرداخته شده است. فصل ۶: استعاره و مفهوم زمان؛ که پیشتر از سوی نگارنده در قالب سخنرانی وکارگاه به آن پرداخته شده است. فصل ۷: استعاره و پیکره؛ که در نتیجهی پژوهشهای پیکرهای نگارنده و دانشجویان بر پیکرهی پایگاه دادگان زبان فارسی (PLDB) شکل گرفته است. فصل ۸: استعاره و مجاز؛ که در صدد است زمینهای برای پیشنهاد نظریهی مجاز مفهومی ارائه دهد. فصل ۹: استعاره و فرهنگ؛ که به منظور معرفی استعارههای اولیه و فرهنگبنیاد نگارش یافته است.
در بخشی از پیشگفتار کتاب در معرفی آن آمده است: استعاره مفهومی بیتردید موضوع و الزاما مهمترین موضوع پژوهش در زبانشناسی شناختی نیست، ولی شاید بتوان کفت به سبب سامان یافتگی چارچوب تحلیل، مشهورترین موضوعی است که عموما زبانشناسی شناختی را با آن میشناسند. امروزه در دنیا پژوهش درباره استعارههای مفهومی به یک تخصص تبدیل شده است و زبانشناسی را میتوان برشمرد که عمده آثارشان به پژوهش در حوزه استعارههای مفهومی اختصاص دارد.
پژوهش بر استعارههای مفهومی در زبان شناسی، فنون و شیوههای تحلیل روشنی دارد: هر چند انجام تحلیلهای دستی بر پیکرههای وسیع و تبیین نتایج تحلیل استعارهها دشواریهایی به همراه دارد.